Przejdź do zawartości

Araucaria montana

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Araucaria montana
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

araukariowce

Rodzina

araukariowate

Rodzaj

araukaria

Gatunek

Araucaria montana

Nazwa systematyczna
Araucaria montana Brongn. & Gris
Ann. Sci. Nat., Bot. V, 13: 358 1871[3]
Synonimy
  • Eutassa montana (Brongn. & Gris) de Laub.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Araucaria montanagatunek drzewa iglastego z rodziny araukariowatych. Endemit wyspy Nowa Kaledonia, gdzie rośnie w rozproszeniu na całym jej obszarze, a także na niewielkiej wysepce Art (Ile d'Art) na północ od głównej wyspy (Grande Terre). Rośnie na terenach górskich od 500 do 1400 m n.p.m. w gęstych i niskich lasach wilgotnych oraz w zbiorowiskach zaroślowych. Ma status gatunku narażonego (VU) na wymarcie w czerwonej liście IUCN[4]. Niewielka część populacji rośnie na terenach chronionych. Zagrożeniem dla gatunku jest niszczenie siedlisk z powodu działalności górniczej oraz pożary[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Drzewo za młodu o pokroju kolumnowym, z wiekiem tworzące szeroką i luźną koronę z konarami ustawionymi kandelabrowo. Osiąga od 10 do 40 m wysokości i 1 m średnicy pnia[5]. Kora na pniu gruba, jasnoszara, łuszcząca się cienkimi, poziomymi pasmami[5].
Liście
Młodociane igły niespłaszczone, jajowato lancetowate, o długości do 10 mm i szerokości ok. 5 mm, zagięte na szczycie. Dorosłe łuskowate, jajowatego kształtu z wyraźną żyłką centralną, osiągające długość 10–25 mm i szerokość 10–20 mm, na wierzchołku zaostrzone lub stępione, zagięte[6][7][5].
Szyszki
Z kwiatami męskimi walcowate, o długości 8–25 cm i średnicy do 2–2,8 cm[6][7][5]. Wyrastają na końcach pędów[5]. Łuski ostre z 12 pylnikami (mikrosporangiami) rozwijającymi się na trójkątnych mikrosporofilach. Szyszki z kwiatami żeńskimi kulistawe, osiągają do 12 cm długości[5]. Wyrastają na krótkich gęsto ulistnionych pędach[5]. Łuski wspierające prosto wzniesione, do 10 mm długości. Nasiona to jajowate, wydłużone orzeszki z jajowatymi skrzydełkami osiągające do 3,2 cm długości[6][7].
Gatunki podobne
Araucaria laubenfelsii. Cechą wyróżniającą A. montana jest układ aparatów szparkowych na górnej stronie liścia, które u tego gatunku widoczne są tylko u nasady i przy wierzchołku i nie są ułożone w paski (u A. laubenfelsii ułożone są w 3–5 rzędów biegnących wzdłuż całej długości liścia, ew. z wyjątkiem części wierzchołkowej[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-14] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  3. a b Araucaria montana Brongn. & Gris. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2020-10-25]. (ang.).
  4. a b c P. Thomas, Araucaria montana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-10-25] (ang.).
  5. a b c d e f g h I.Thomas, T.Jaffré, J. Munzinger, P.P. Lowry: Araucaria montana Brongn. & Gris. [w:] Threatened Conifers of The World [on-line]. Royal Botanic Garden Edinburgh, 2019. [dostęp 2020-10-24].
  6. a b c John Silba: Encyclopedia Coniferae. Corvallis, Oregon: Phytologia Memoirs, 1986, s. 39.
  7. a b c Christopher J. Earle: Araucaria biramulata. [w:] The Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2020-10-24].