Baran (nazwisko)
Baran (forma żeńska: Baran, liczba mnoga: Baran, Baranowie) – polskie nazwisko.
Etymologia nazwiska[edytuj | edytuj kod]
Utworzone od słowa baran[1] → Prasłowo nieznanego początku; podobne, ale bez -an, po narzeczach starogreckich (barion, barichoi, ‘owce’), albańskich i północnowłoskich (bera, bar), i uznano je dlatego za prasłowo (tubylców przedsłowiańskich) alpejskie, ależ właśnie u alpejskich Słowian go niema wcale, a i u bałkańskich ono bardzo rzadkie; głównie ruskie i zachodnie; barani, baranina, baraniec. Może w związku z prasłow. borw, serb., czes. braw, ‘bydło (nierogate)’, rusk. borow, ‘wieprz’. Również: baraszki, ‘żarty’, wziąć na barana[2]. Nazwisko notowane od 1224 roku[1].
Rody szlacheckie[edytuj | edytuj kod]
Nazwiskiem Baran posługiwało się kilka rodów szlacheckich. Byli to: Baranowie herbu Junosza, Baranowie herbu Kuszaba oraz Baranowie herbu Radwan[3][4].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Na początku lat 90. XX wieku w Polsce mieszkało 38548 osób o tym nazwisku, najwięcej w dawnym województwie: katowickim – 3295, krakowskim – 3131 i kieleckim – 3128 (oraz Baran–Baranowski – 6 i Baran–Barański – 14 osób)[5]. W 2002 roku według bazy PESEL mieszkało w Polsce około 43748 osób o nazwisku Baran, najwięcej w Krakowie i powiecie nowosądeckim[6].
Encyklopedyczni przedstawiciele i inne wykorzystania[edytuj | edytuj kod]
Zobacz stronę ujednoznaczniającą: Baran.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Kazimierz Rymut: Nazwiska Polaków • Słownik historyczno-etymologiczny. T. I. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1999, s. 5.
- ↑ Aleksander Brückner: Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1985, s. 15.
- ↑ Jerzy Seweryn Dunin-Borkowski: Spis nazwisk szlachty polskiej. Lwów: Gubrynowicz i Szmidth, 1887, s. 13.
- ↑ Tadeusz Gajl, Herbarz Polski – [dostęp 05.06.2016]
- ↑ Kazimierz Rymut: Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych. T. 1. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1992, s. 168-169.
- ↑ Kazimierz Rymut: Słownik nazwisk używanych w Polsce na początku XXI wieku (wydanie II poprawione)(CD-ROM). Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2005.