Beczki Grohmana w Łodzi

Beczki Grohmana

Brama wejściowa Fabryki Henryka Grohmana

nr rej. 987-XVI-57 z 5 stycznia 1960
Beczki Grohmana współcześnie
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	ulica Targowa 46
Typ budynku	brama
Styl architektoniczny	neogotycki
Architekt	Franciszek Chełmiński
Ukończenie budowy	1896
Ważniejsze przebudowy	2008
Pierwszy właściciel	Henryk Grohman
Kolejni właściciele	Zjednoczone Zakłady Włókiennicze K. Scheiblera i L. Grohmana SA w Łodzi (1921-1945); ZPB "Uniontex" (1945-1989)
Obecny właściciel	Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna
Położenie na mapie Łodzi Beczki Grohmana
Położenie na mapie Polski Beczki Grohmana
Położenie na mapie województwa łódzkiego Beczki Grohmana
51°45′16,2″N 19°28′25,7″E
Strona internetowa

Beczki Grohmana – neogotycka brama zakładowa Fabryki Henryka Grohmana, mieszcząca się przy ulicy Targowej 46 w Łodzi, powstała w 1896 roku. Obecnie brama jest wyłączona z użytkowania i odrestaurowana, stanowiąc dla turystów i pasjonatów jeden z najważniejszych symboli industrialnej Łodzi.

Błąd nazewnictwa

Charakterystyczny element konstrukcji stanowią białe kolumny, które zostały przez społeczność nazwane beczkami. Jest to określenie błędne, gdyż w rzeczywistości architekt przedstawił kolumny jako szpulki nici, z racji sfery działalności ówczesnego przedsiębiorstwa. Błąd wyniknął z faktu upatrywania w nich zbiorników na wodę i sugerowaniem się dokonaniami Henryka Grohmana w lokalnym środowisku pożarniczym.

Architektura

Jedna z lamp na bramie

Za projekt budowli odpowiada ówczesny architekt miejski, Franciszek Chełmiński. Brama jest zbudowana z nietynkowanej czerwonej cegły, nawiązując do architektury neogotyku. Neogotycki łuk oparty jest na dwóch kolumnach w kształcie szpulek nici. To one zostały właśnie błędnie nazwane beczkami.

Nad wyższą arkadą jest zębaty szczyt przypominający średniowieczne zamki. U szczytu arkady umieszczono kutą z żelaza rzeźbę w secesyjnym stylu, wyglądem przypominającą orła z rozpostartymi skrzydłami. Rzeźba ta przetrwała okres okupacji, szczególnego zniemczenia Łodzi, widoczna była jeszcze w latach 1945–1950. Zniknęła po roku 1950, w nieznanych okolicznościach.

U dołu bramy znajdują się prostokątne drewniane ozdobne wrota, prowadzące do tkalni. Po bokach bramy znajdują się symetryczne okna z ozdobną secesyjną kratą.

Bramę w 2008 roku poddano renowacji i wyłączono z użytkowania, pozostawiając ją jako zabytek.

Przeznaczenie

• W dwudziestoleciu międzywojennym brama prowadziła do fabryki Zjednoczonych Zakładów Włókienniczych Karola Scheiblera i Ludwika Grohmana SA w Łodzi, wtedy największego przedsiębiorstwa w Europie.

• Po znacjonalizowaniu przemysłu, w latach 1945–1989 mieściły się za nią Zakłady Przemysłu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju „Uniontex”.

• Po latach cały kompleks zaadaptowano dla celów Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a odrestaurowana brama stanowi obiekt historyczno-turystyczny.

Beczki Grohmana – widok z 2006 roku