Berolina (tramwaj)
 Berlińska Berolina z 1901 roku w malowaniu spółki Große Berliner Straßenbahn jako wagon historyczny | |
| Kraj produkcji | |
|---|---|
| Dane techniczne | |
| Długość |
9800 mm |
| Szerokość |
1950 mm |
| Wysokość |
3350 mm |
| Masa |
10 000 kg |
| Moc silników |
2 × 28 kW |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
20 |
| Liczba miejsc ogółem |
ok. 40 |
Berolina – oznaczenie tramwaju elektrycznego wytwarzanego w latach 1898–1903 i eksploatowanego w Berlinie i Wrocławiu.
Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]
Wagony typu Berolina to jednoczłonowe, dwustronne i dwukierunkowe wozy produkowane w wersji silnikowej i doczepnej – biernej. Drewniane pudło wagonu osadzono na dwuosiowym podwoziu. Stanowisko motorniczego umieszczono na otwartym pomoście, zaś przedział pasażerski oddzielono przesuwanymi drzwiami. Wewnątrz zamontowano naprzeciw siebie drewniane ławy.
Wersje[edytuj | edytuj kod]
Tramwaje Berolina były dostarczane do Berlina w latach 1898–1903 w dwóch wersjach:
- Alt-Berolina
- Neu-Berolina
W zależności od zapotrzebowania montowano jednak silniki rozmaitych producentów o zróżnicowanej mocy, a wagony dostosowywano do indywidualnych wymagań przewoźnika.
Na bazie wersji Neu w zakładach Linke-Hofmann Werke wyprodukowano w latach 1901–1902 serię wozów dla przewoźników we Wrocławiu. Podwozia wagonów dostarczyła wrocławska firma Eisenwerk Gustav Trelenberg, a wersje dla poszczególnych przewoźników różniły się szczegółami budowy układów hamulcowych.
Eksploatacja[edytuj | edytuj kod]
Berlin[edytuj | edytuj kod]
Beroliny wykorzystywane były przez szereg berlińskich przewoźników tramwajowych i podlegały modernizacjom. Wycofywano je stopniowo do lat 30. XX wieku.
W Niemieckim Muzeum Techniki w Berlinie eksponowany jest wagon Neu-Berolina z 1901 o numerze 40 w malowaniu Westliche Berliner Vorortbahn. Do dziś zachował się też czynny wagon Neu-Berolina z 1901 o numerze 2082, który odtworzono w malowaniu spółki Große Berliner Straßenbahn (GBS). Uczestniczy on w przejazdach okolicznościowych.
Wrocław[edytuj | edytuj kod]
Wagony eksploatowane we Wrocławiu również poddawane były modernizacjom i przebudowom, a ostatecznie zostały wycofane w latach 30. XX wieku[1]. Część z nich wykorzystywano później jako tabor gospodarczy. Przykładem takiego zastosowania był holownik typu BT-1[2].
Po II wojnie światowej dwa egzemplarze z 1905 roku (silnikowy i doczepny) odbudowano i służą na linii turystycznej Towarzystwa Miłośników Wrocławia jako Jaś i Małgosia. Wagony przystosowano do wymagań technicznych i przepisów ruchu drogowego. W odbudowanym wagonie silnikowym zamontowano, w odróżnieniu od oryginału, pantograf typu „wiedeńskiego”. Początkowo wagony muzealne pomalowane były na kremowo-niebiesko, a następnie uzyskały malowanie biało-czerwone[1].
Kraków[edytuj | edytuj kod]
Przebudowany na holownik wrocławski tramwaj o numerze G-051, w latach 80. XX wieku przetransportowano do Krakowa, gdzie zasilił zbiory Muzeum Inżynierii Miejskiej. W 2016 roku został odbudowany przy zachowaniu jego technicznego charakteru i jest czynnym tramwajem muzealnym[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Tramwaj zabytkowy po Wrocławiu [online], Tramwaj zabytkowy po Wrocławiu [dostęp 2018-12-06].
- ↑ a b Nietypowa „kartka świąteczna” od Muzeum Inżynierii Miejskiej oraz MPK S.A w Krakowie [online], MPK S.A. w Krakowie, 24 grudnia 2016 [dostęp 2018-12-06].