Bitwa pod Saint-Denis (1678)

Bitwa pod Mons

Wojna Francji z koalicją
Czas	14 sierpnia 1678
Miejsce	Mons
Terytorium	Hainaut, Belgia
Wynik	zwycięstwo armii francuskiej
Strony konfliktu
Holandia Francja
Dowódcy
Wilhelm Orański Luxembourg
Siły
40 000 żołnierzy 40 000 żołnierzy
Straty
około 4000 zabitych i rannych około 4000 zabitych i rannych
Położenie na mapie Belgii miejsce bitwy
50°29′N 4°01′E

Bitwa pod Saint-Denis (zwana także bitwą pod Mons) – starcie zbrojne, które miało miejsce 14 sierpnia 1678 podczas wojny Francji z koalicją.

Rankiem 14 sierpnia do obozu wojsk francuskich oblegających Mons przybył francuski dyplomata D’Estrades z wiadomością o zawartym pokoju w Nijmegen. Jednocześnie przyszła wiadomość, że zbliża się armia holenderska z wyraźnym zamiarem zaatakowania wojsk francuskich. Główny obóz wojsk francuskich dowodzonych przez Luxembourga (40 000 żołnierzy) znajdował się na płaskowzgórzu osłoniętym od wschodu wąwozem strumienia Saint-Denis. Oddzielony był od reszty sił rzeką Haine z mostem na wschodnim brzegu Saint-Denis. Armia holenderska dowodzona przez Wilhelma Orańskiego (40 000 żołnierzy) natarła na obsadzone przez Francuzów opactwo Saint-Denis, gdzie było centrum Francuzów, a jednocześnie uderzyła na wieś Casteau, położoną przed lewym skrzydłem francuskim. Po zdobyciu Saint-Denis Wilhelm Orański upozorował uderzenie w kierunku mostu na Haine, wiążąc ogniem francuskie centrum, gdy w tym samym czasie siły główne zdobyły wieś Casteau. Luxembourg zostawił w centrum i na prawym skrzydle pierwszą linię piechoty dla wiązania Holendrów, a z resztą sił odbił wieś. Holendrzy ponieśli klęskę. Bezczynna dotąd jazda francuska prowadziła za nimi uporczywy pościg aż do zmroku. Obie strony straciły po ok. 4000 ludzi.

Kwestie niewyjaśnione

Bitwa pod Saint-Denis jest o tyle niezwykła, że została stoczona już po zawarciu pokoju między walczącymi stronami. Traktat pokojowy między Francją, a Holandią został podpisany 10 sierpnia. W dość tajemniczych okolicznościach informacja ta nie dotarła do Wilhelma Orańskiego na czas by powstrzymać go od uderzenia na wojska Ludwika XIV stacjonujące pod Saint-Denis, na zachód od Mons. Współcześni byli skłoni przypuszczać, że Wilhelm Orański już przed bitwą wiedział o fakcje podpisania pokoju. Ostatecznie informacja o tym fakcje przybyła do obozów obu armii w nocy po bitwie.