Bohdan Szachno

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bohdan Szachno
Ilustracja
Bohdan Szachno
Data i miejsce urodzenia

14 października 1868
Józefowo

Data i miejsce śmierci

13 września 1955
Łódź

Deputowany do I Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
Okres

od marzec 1906
do 8 lipca 1906

Przynależność polityczna

Koło Terytorialne Litwy i Białej Rusi

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

Bohdan Szachno (lit. Bogdans Šahno, ros. Богдан Брониславовичur Шахно, ur. 14 października 1868 w majątku Józefowo w powiecie dyneburskim, zm. 13 września 1955 w Łodzi) – prawnik, ziemianin, poseł do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego, działacz społeczny[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinnym majątku w Józefowie. Był synem Józefa Szachny i Kazimiery z Kamieńskich. Ukończył gimnazjum niemieckie w Rydze, a następnie studiował w latach 1887–1892 prawo na Uniwersytecie w Dorpacie. Należał do korporacji studenckiej „Polonia” i do Stowarzyszenia Miłośników Przyrody będącego organizacją patriotyczną. Studia ukończył w oparciu o pracę Darowizna w prawie rosyjskim”, uzyskując stopień kandydata. Następnie pracował jako kurator gimnazjalny w Dyneburgu. W latach 1893–1898 w Dyneburgu pracował jako przedstawiciel Ministerstwa Majątków Państwowych. W 1898 osiadł w Józefowie, wybudował w nim dom oraz utworzył ogród botaniczny z bogatym zbiorem roślinności, odwiedzały go wycieczki naukowe. Zgromadził również bibliotekę liczącą ok. 2 tys. tomów, starodruków i rękopisów. W latach 1919–1945 mieszkał w Wilnie. Po II wojnie światowej mieszkał w Łodzi. Był autorem wspomnień z okresu okupacji niemieckiej i rosyjskiej Wilna[1].

Działalność polityczna[edytuj | edytuj kod]

W marcu 1906 został wybrany posłem z guberni witebskiej w I wyborach do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego. Należał do Koła Terytorialnego Litwy i Białej Rusi. Propagował w nim program agrarny Stronnictwa Polityki Realnej – był przeciwnikiem przymusowych wywłaszczeń, zwolennikiem naturalnej parcelacji oraz długoterminowych kredytów na powiększanie gospodarstw. Posłem był do rozwiązania Dumy 8 lipca 1906[1]. W 1906 w „Kurierze Litewskim” był sygnatariuszem „Odezwy posłów Polaków z Litwy i Rusi” krytycznej wobec rządu Iwana Goremykina i zachęcającej do udziału w wyborach. W 1907 został wybrany na posła do II Dumy z kurii ziemskiej w Dźwińsku, lecz odmówił przyjęcia mandatu z powodu rozczarowania działalnością parlamentarną. W 1911 w pierwszych wyborach do ziemstw został radnym Ziemstwa Powiatu Dźwińskiego. Od 1912 był przewodniczącym komisji oświatowej Ziemstwie. Był członkiem Rady Ziemskiej Guberni Witebskiej, a w 1918 został marszałkiem szlachty witebskiej. W 1918 został naczelnikiem powiatu dźwińskiego. W latach 1919–1920 był pierwszym starostą w Brasławiu z ramienia państwa Polskiego. Działał na rzecz scalenia linii kolejowej DuksztyOpsaDruja.

Pozostała działalność[edytuj | edytuj kod]

Działał także społecznie – był sędzią honorowym sądu okręgowego w Dźwińsku, w Witebsku, a także w Wilnie. Był deputowanym oraz przewodniczącym (1901–1911) Ziemstwa Dyneburskiego (Dźwińskiego). Był członkiem, członkiem honorowym oraz prezesem (od 1907) Towarzystwa Rolniczego w Witebsku i od 1901 jego delegatem z guberni witebskiej na wystawę rolniczą w Mińsku. W latach 1902–1903 należał do dźwińskiego komitetu powiatowego. W 1905 został członkiem Komitetu Gubernialnego Witebskiego, w ramach którego należał również rady nadzwyczajnej do spraw potrzeb i reformy produkcji rolnej. Był w latach 1902–1919 członkiem poszerzonej rady nadzorczej Towarzystwa Wzajemnych Ubezpieczeń Rolnych w Mińsku. Od 1912 był prezesem Rady Towarzystwa Wzajemnego Kredytu Ziemian w Witebsku. W 1918 został członkiem Samoobrony Litwy i Białorusi[1].

W Wilnie był członkiem zarządu Towarzystwa Dobroczynności, wiceprezesem oraz prezesem (1939–1940) Banku Ziemskiego oraz Polskiej Macierzy Szkolnej (od 1922), prezesem Zjednoczenia Byłych Studentów Uniwersytetu Dorpackiego i Związku Ziemian Inflantczyków. Od 1933 był członkiem zarządu wileńskiego Stowarzyszenia im. Stanisława i Józefa Montwiłłów[1].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Jego żoną była Natalia z Ledóchowskich, z którą miał córkę Marię Kazimierę Łubieńską (ur. 1913). Został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi[1].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • „Dorpat 1887–1892. Fragmenty pamiętnika pisanego w Wilnie w latach 1940–1945” (1945),
  • „Dwa fragmenty pamiętnika pisanego w Wilnie w latach 1940–1945: Dorpat 1887–1892” (Warszawa 1999),
  • „Jubileusz Konwentu 1928 w Wilnie” (Warszawa 1999)[1].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g Agnieszka Kidzińska, Bohdan Szachno [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2022-11-24] (pol.).
  2. M.P. z 1926 r. nr 99, poz. 294 „za zasługi, położone na polu pracy narodowo-społecznej”.