Brodziec paczulka
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
brodziec paczulka | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Pogostemon cablin (Blanco) Benth. A. L. P. P. de Candolle, Prodr. 12:156. 1848 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Brodziec paczulka, paczulka wonna, paczulka[4] (Pogostemon cablin) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Nazwa "paczuli" pochodzi z języka tamilskiego, od பச்சை paććai (zielony) i இலை ilai (liść). Paczuli pochodzi z tropikalnego obszaru Azji (od Filipin poprzez Archipelag Malajski i Półwysep Indochiński po Indie)[4][3]. Gatunek uprawiany jest poza tym na Karaibach i w zachodniej Afryce. W klimacie umiarkowanym uprawiany bywa w szklarniach[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Bylina lub półkrzew osiągający 1 m wysokości.
- Liście
- Jajowatotrójkątna, ząbkowana, owłosiona i ogruczolona blaszka.
- Kwiaty
- Niewielkie, białe lub biało-różowe, zebrane w nibyokółkach w szczytowe nibygrona[4].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- Roślina kosmetyczna – dostarcza olejku paczulowego, podobnie jak szereg innych gatunków z tego rodzaju (Pogostemon cablin, P. commosum, P. hortensis, P. heyneasus oraz P. plectranthoides). Za najlepszy uważany jest olejek właśnie z paczulki. Olejek wytwarzany jest metodą tzw. destylacji parowej. Jest utrwalaczem zapachów, dodającym świeżości perfumom i zwiększającym percepcję innych składników[5]. Ma barwę żółtą lub zieloną o zapachu piżmowo-kamforowym. Roślina była szczególnie popularna w XIX wieku, kiedy też przekładano jej suszonymi pędami czystą bieliznę, w celu jej aromatyzowania i odstraszania moli[4].
- Składnik środków odstraszających owady[6];
- W Indiach, Japonii i Malezji bywa stosowany jako antidotum na ukąszenia węży;
- W tradycyjnej medycynie azjatyckiej jest stosowana jako środek relaksujący, przeciw bólom głowy, brzucha i biegunkom. Również popularny środek w aromaterapii.
Znaczenie w hinduizmie[edytuj | edytuj kod]
Paczulka według ruchu Hare Kryszna jest zamieszkiwana przez Krysznę[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
- ↑ a b c d e Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Bohumír. Hlava: Rośliny kosmetyczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1984, s. 172. ISBN 83-09-00765-5.
- ↑ Phytotherapy Research 2005, vol 19, pp 303–9.
- ↑ #1031906, www.organicthailand.com [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
Identyfikatory zewnętrzne: