Brodziec paczulka
| ||
| ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | Euphyllophyta | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Klad | astrowe | |
| Rząd | jasnotowce | |
| Rodzina | jasnotowate | |
| Rodzaj | brodziec | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Pogostemon cablin (Blanco) Benth. A. L. P. P. de Candolle, Prodr. 12:156. 1848 | ||
| Synonimy | ||
|
Mentha cablin Blanco, | ||
Brodziec paczulka, paczulka wonna, paczulka[3] (Pogostemon cablin) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Nazwa "paczuli" pochodzi z języka tamilskiego, od பச்சை paććai (zielony) i இலை ilai (liść). Paczuli pochodzi z tropikalnego obszaru Azji (od Filipin poprzez Archipelag Malajski i Półwysep Indochiński po Indie)[3][2]. Gatunek uprawiany jest poza tym na Karaibach i w zachodniej Afryce. W klimacie umiarkowanym uprawiany bywa w szklarniach[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Bylina lub półkrzew osiągający 1 m wysokości. Liście o blaszce jajowatotrójkątnej, ząbkowanej, owłosionej i ogruczolonej. Kwiaty ma niewielkie, białe lub biało-różowe, zebrane w nibyokółkach w szczytowe nibygrona[3].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- Roślina kosmetyczna – dostarcza olejku paczulowego, podobnie jak szereg innych gatunków z tego rodzaju (Pogostemon cablin, P. commosum, P. hortensis, P. heyneasus oraz P. plectranthoides). Za najlepszy uważany jest olejek właśnie z paczulki. Olejek wytwarzany jest metodą tzw. destylacji parowej. Jest utrwalaczem zapachów, dodającym świeżości perfumom i zwiększającym percepcję innych składników[4]. Ma barwę żółtą lub zieloną o zapachu piżmowo-kamforowym. Roślina była szczególnie popularna w XIX wieku, kiedy też przekładano jej suszonymi pędami czystą bieliznę, w celu jej aromatyzowania i odstraszania moli[3].
- Składnik środków odstraszających owady[5];
- W Indiach, Japonii i Malezji bywa stosowany jako antidotum na ukąszenia węży;
- W tradycyjnej medycynie azjatyckiej jest stosowana jako środek relaksujący, przeciw bólom głowy, brzucha i biegunkom. Również popularny środek w aromaterapii.
Znaczenie w hinduizmie[edytuj | edytuj kod]
Paczulka według ruchu Hare Kryszna jest zamieszkiwana przez Krysznę[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-03-31].
- ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].
- ↑ a b c d e Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Bohumír. Hlava: Rośliny kosmetyczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1984, s. 172. ISBN 83-09-00765-5.
- ↑ Phytotherapy Research 2005, vol 19, pp 303–9.
- ↑ #1031906, www.organicthailand.com [dostęp 2017-11-22].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Paczuli. najpiękniejsza.pl
