Błękitny Jazz
| Rok założenia | |
|---|---|
| Rok rozwiązania | |
| Gatunek | |
| Byli członkowie | |
| Ryszard Damrosz, Jan Walasek, Władysław Kowalczyk, Władysław Pawelec, Jerzy Róziewicz, René Glaneau, Carmen Moreno, Chór Czejanda | |
Błękitny Jazz – pierwsza państwowa orkiestra grająca muzykę jazzową w powojennej Polsce, założona w 1955 przez Ryszara Damrosza; znana później pod nazwami Państwowa Orkiestra Taneczna, Państwowa Orkiestra Jazzowa lub Państwowy Zespół Muzyczny.
W 1954 dyrekcja ogólnopolskiej Estrady zaproponowała Damroszowi utworzenie Państwowego Zespołu Muzyki Rozrywkowej, z popularnym repertuarem w stylu orkiestr André Kostelanetza czy Paula Whitemana. Wiosną 1955 Damrosz zaczął realizację tego projektu. Oparł swój zespół na muzykach pracujących w radiu lub w lokalach rozrywkowych (na planowane angażowanie muzyków z filharmonii nie wyraził zgody minister kultury i sztuki). W orkiestrze znaleźli się m.in. saksofoniści Jan Walasek i Władysław Kowalczyk, trębacz Józef Grabarski, pianista Waldemar Maciszewski, altowiolista Jerzy Róziewicz[1], jednym ze skrzypków był Władysław Pawelec. Piosenki śpiewali René Glaneau, Carmen Moreno (wcześniej wokalistka zespołu Zygmunta Wicharego) oraz Chór Czejanda. Dobór repertuaru miał być w gestii dyrektora i dyrygenta orkiestry. Estradzie zależało jednak na sukcesie komercyjnym i, wobec rosnącej w Polsce popularności muzyki jazzowej, zaleciła granie popularnych standardów oraz zmieniła planowaną nazwę Błękitni na Błękitny Jazz. Wśród utworów wykonywanych przez zespół była m.in. „Błękitna rapsodia” George'a Gershwina czy „Trumpet Rapsody” z repertuaru orkiestry Harry'ego Jamesa (solo na trąbce – Józef Grabarski). Grano również dużo popularnej muzyki tanecznej. Autorami wielu utworów i aranżacji byli tacy polscy kompozytorzy jak Jerzy Abratowski, Tadeusz Kwieciński, Wiesław Machan, Adam Markiewicz, Stefan Rembowski, Marek Sart czy też sam Damrosz.
Pierwsze koncerty orkiestry odbyły się w styczniu 1956 w Wałbrzychu i Jeleniej Górze. Oficjalna premiera nastąpiła 4 lutego 1956[2]. Tego dnia Błękitny Jazz w 32-osobowym składzie wystąpił w Sali Kongresowej PKiN w Warszawie. Po kolejnych koncertach w Warszawie (w teatrze na Żoliborzu) zorganizowano im trasę koncertową obejmującą większe miasta Polski (ale, jak informuje Echo Krakowa z 11 kwietnia 1956, np. 5 marca 1956 grali też w Nowej Hucie dla kilkutysięcznej publiczności).
W czerwcu 1956 orkiestra wyjechała na tournée po Związku Radzieckim. Koncerty w parku Ermitaż, a potem Gorkiego w Moskwie gromadziły po kilkanaście tysięcy widzów, a występy odbywały się kilka razy dziennie. Po miesięcznym pobycie w Moskwie Błękitny Jazz przez kolejny miesiąc koncertował w Leningradzie, a później w Odessie, Kijowie i Lwowie.
Po przyjeździe do Polski Damrosz ujawnił w Ministerstwie Kultury odkryte przez siebie nieprawidłowości w finansach zespołu (wobec faktu, że sprawami tymi zajmowali się specjalni pracownicy Estrady, wkrótce potem wymieniono jej kierownictwo). Dyrygentowi zaproponowano w tym czasie dłuższy wyjazd do Francji. Po powrocie Damrosz stwierdził, że Błękitny Jazz właściwie już nie istnieje. Z dawnego zespołu utworzono Jan Walasek Big Band (nieobsadzone jeszcze było stanowisko kierownika artystycznego, które - wobec odmowy Damrosza - objął Edward Czerny).
Dyskografia (niepełna)[edytuj | edytuj kod]
- SP Carmen Moreno, René Glaneau oraz PZM Błękitny Jazz, Muza 2888
- SP Rene Glaneau, Ada Biell oraz POT Błękitny Jazz, Muza 2889, Polskie Nagrania 2889
- SP Carmen Moreno, René Glaneau oraz POT Błękitny Jazz, Muza 2890
- EP POT Błękitny Jazz, Polskie Nagrania N 0008
- EP Carmen Moreno oraz POT Błękitny Jazz (na stronie B), Polskie Nagrania N 0018
- LP 10" Zbigniew Kurtycz, Ada Biell, Włodzimierz Kotarba oraz POT Błękitny Jazz, Pronit L0201 (strona B)
- LP 10" Zapraszamy do tańca René Glaneau, Ada Biell oraz POT Błękitny Jazz, Pronit L0224 (strona B), Muza L0224 (strona B)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zmarł Prezes Z.A.W. STOART Jerzy Róziewicz. STOART.org.pl, 26.02.2009. [dostęp 2013-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (24 września 2015)].
- ↑ „Błękitny Jazz” w Sali Kongresowej PKiN. chronologia.pl. [dostęp 2013-05-19].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ryszard Damrosz, Marek Gaszyński: „Błękitny Jazz”, Jazz Forum nr 3 z 1999 s.50-54
- Krystian Brodacki Historia jazzu w Polsce, PWM 2010 s. 170
- Jazz nr 1, Wydawnictwo Specjalne Klubu Pracowników Kultury; Gdańsk, luty 1956, s.1
- Echo Krakowa nr 86 z 11 kwietnia 1956 s.4