Cerkiew św. Mikołaja w Moskwie (Bolszaja Ordynka)

Cerkiew św. Mikołaja

Церковь Святого Николая

nr rej. 7710546000
cerkiew parafialna
Widok ogólny
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Moskwa
Miejscowość	Moskwa
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Eparchia	moskiewska miejska
Wezwanie	św. Mikołaja
Wspomnienie liturgiczne	9/22 maja; 6/19 grudnia
Historia Data rozpoczęcia budowy ok. 1657 Data zamknięcia 1934 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna Data reaktywacji 1990
Dane świątyni Styl ruski Kopuła • liczba kopuł 5 Liczba ikonostasów 2 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 św. Mikołaja Cudotwórcy, św. Włodzimierza Kijowskiego i Nowomęczenników i Wyznawców Rosyjskich
Położenie na mapie Rosji Cerkiew św. Mikołaja
Położenie na mapie Moskwy Cerkiew św. Mikołaja
55°44′20,0″N 37°37′30,0″E
Strona internetowa

Cerkiew św. Mikołaja – prawosławna cerkiew w Moskwie, w rejonie Zamoskworieczje, przy ulicy Bolszaja Ordynka. Należy do eparchii moskiewskiej miejskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia

Pierwsza świątynia prawosławna na miejscu dzisiejszej (XXI w.) świątyni została wzniesiona przed 1593 i nosiła wezwanie Zwiastowania. Nową cerkiew, murowaną, wzniesiono około 1657. Początkowo zachowała ona dotychczasowe wezwanie, nowe upowszechniło się po 1691, gdy do świątyni dostawiono dwa ołtarze, których patronami byli św. Mikołaj z Miry oraz święci mnisi Antoni i Teodozjusz Pieczerscy (ten ołtarz został rozebrany w 1858).

Cerkiew była wielokrotnie przebudowywana i odnawiana. W 1812 została zniszczona przez wojska francuskie po ich wkroczeniu do Moskwy. Do jej odnawiania przystąpiono dopiero w 1848, a remont trwał przez kolejne czterdzieści lat. W końcu stulecia freski w obiekcie wykonał A. Sokołow; ich część przetrwała jedynie w ołtarzu św. Mikołaja. Budynek służył kultowi prawosławnemu do 1934, gdy został odebrany Cerkwi i zaadaptowany najpierw na internat dla pracowników budowlanych, a następnie na laboratoria budowy maszyn i pracownie zakładów „Rosmonumientiskusstwo”. W 1990 Rosyjski Kościół Prawosławny odzyskał obiekt, pierwsze nabożeństwo po wielu latach przerwy odbyło się przed bocznym ołtarzem św. Mikołaja 11 lipca 1991, natomiast ołtarz główny został zwrócony wiernym w roku następnym (do tego czasu nadal użytkowało go „Rosmonumientiskusstwo”). W latach 1992–2003 I. Klimienko wykonał dla świątyni dwa nowe ikonostasy. W 1993 do użytku liturgicznego oddano trzeci ołtarz św. Włodzimierza Kijowskiego i Nowomęczenników i Wyznawców Rosyjskich.

Szczególnym obiektem kultu w świątyni jest relikwiarz w kształcie krzyża, w którym znajdują się cząstki relikwii 72 różnych świętych. Cerkiew posiada również ikonę świętego cara i cierpiętnika Mikołaja II, która według tradycji w niewyjaśniony sposób wydziela mirrę.

Związani z cerkwią

Ostatnim proboszczem cerkwi św. Mikołaja przed jej zamknięciem w 1934, w latach 1928–1934, był mnich Gabriel (Igoszkin), kanonizowany następnie jako święty mnich wyznawca. W cerkwi służył również inny święty nowomęczennik ks. Nikołaj Pomierancew, zaś męczennica Tatiana Grimblit była w świątyni chórzystką.