Cienistka trójkątna

Cienistka trójkątna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	paprocie
Podklasa	paprotkowe
Rząd	paprotkowce
Rodzina	paprotnicowate
Rodzaj	cienistka
Gatunek	cienistka trójkątna
	Nazwa systematyczna
	Gymnocarpium dryopteris (L.) Newman
Synonimy
	Phegopteris dryopteris (L.) Fée; Phegopteris dryopteris Fée;
	Phegopteris dryopteris (L.) Fée; Phegopteris dryopteris Fée;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cienistka trójkątna, zachyłka trójkątna (Gymnocarpium dryopteris (L.) Newman)^[3] – gatunek paproci z rodziny paprotnicowatych. Inne nazwy: gimnokarpium trójkątne, nerecznica trójkątna^[4]. Gatunek pospolity w całej Polsce, spotykany jest na nizinach i w górach (Beskidy, Karkonosze).

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina wieloletnia, z kłącza wyrastają liście osiągające 45 cm wysokości.
Część podziemna: Posiada słabo rozgałęzione kłącze, czarno połyskujące, pokryte bladobrunatnymi łuskami.
Liście: Żółtawozielone, wyrastające pojedynczo z kłącza i z blaszką osadzoną na długim ogonku liściowym. Blaszka cienka, naga, potrójnie pierzasta, odcinki górne podwójnie pierzaste. Na spodniej stronie liści przy brzegu znajdują się kupki zarodni. Zawijek brak. Ogonek liściowy prawie trzykrotnie dłuższy od blaszki liściowej, pokryty jest u dołu lancetowatymi łuskami.
Rozmnażanie: Nieliczne kupki zarodni wytwarzają żółtawobrunatne, fasolowate zarodniki.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek preferuje stanowiska cieniste i wilgotne. Występuje w żyznych, cienistych, wilgotnych lasach iglastych i liściastych oraz w górach wśród kosodrzewiny.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 74. ISBN 83-01-00129-1.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[ppgI-2] The Pteridophyte PhylogenyT.P.P. Group The Pteridophyte PhylogenyT.P.P., A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229 .

[checklist2002-3] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[Mowszowicz79-4] Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 74. ISBN 83-01-00129-1.

[1]

[2]

[3]

[4]