Przejdź do zawartości

Czerwony złoty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
40 dukatów Zygmunta III Wazy z 1621
Dukat powstańczy, awers

Czerwony złoty – staropolskie określenie monety złotej, florena, dukata, odróżniające monetę obiegową (ok. 3,5 g złota) od ówczesnej jednostki obrachunkowej, czyli złotego polskiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W 1528 po utworzeniu polskiego systemu bimetalicznego wybijano je do końca XVIII w.

W roku 1620 na Sejmie Walnym ustalono stały kurs wymiany 4 złote polskie za czerwonego złotego:[1]

Iż przez niezmierną cenę pieniędzy Rzeczyposp. szkodę ponosi, przeto postanawiamy, aby żaden każdey kondycyi człowiek, nie ważył się drożey czerwonych złotych brać, tylko po złotych czterech.

W roku 1786 na Sejmie zwykłym ustalono cenę 18 złotych polskich za czerwonego złotego[2]:

Dogadzaiąc potrzebie y wygodzie publiczney, kurs czerwonego złotego w Koronie y W. Xięstwie Litewskim odtąd do złotych polskich ośmnastu podnosiemy.

Ostatnim polskim czerwonym złotym był tzw. dukat powstańczy z powstania listopadowego, bity w 1831.

Wartość dukata przeliczana na monetę srebrną stale w Polsce wzrastała i wynosiła:

  • 32 grosze na początku XVI wieku
  • 58 groszy w końcu XVI wieku
  • 120 groszy ok. 1620
  • 180 groszy w połowie XVII wieku
  • 540 groszy miedzianych, każdy po 7,5 grosza srebrnego[3] w XVIII wieku

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Volumina legum. T.3, „PAN Biblioteka Kórnicka”, 1859 [dostęp 2025-06-25].
  2. Volumina legum. T.9, „PAN Biblioteka Kórnicka”, 1889 [dostęp 2025-07-12].
  3. Łukasz Wróbel, Polski Grand Tour na przełomie XVIII i XIX wieku, „Klio - Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym”, 34 (3), 2016, s. 129, DOI10.12775/klio.2015.033, ISSN 1643-8191 [dostęp 2020-08-25].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Elementarz do szkół parafialnych narodowych z 1785 r., s. 99