Czyścica

Czyścica
	; Acinos alpinus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	czyścica
	Nazwa systematyczna
	Acinos Mill.; Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czyścica (Acinos Mill.) – rodzaj roślin wyróżniany w dawniejszych systemach klasyfikacyjnych w obrębie rodziny jasnotowatych. Współcześnie rodzaj włączany jest zwykle do klinopodium Clinopodium (m.in. wraz z kalaminta Calamintha)^[3], co wynika z powiązań filogenetycznych ustalonych na podstawie danych genetycznych^[4]^[5]. Pozycja systematyczna tych roślin nie jest w sposób pewny ustalona – niektóre badania wskazują na bliskie pokrewieństwo z przedstawicielami rodzaju Ziziphora^[6]. W efekcie pojawiają się propozycje włączenia tych roślin do tego rodzaju w randze sekcji^[7].

W tradycyjnym ujęciu rodzaj obejmował gatunki zasiedlające suche i słoneczne siedliska. W Europie miał 6 przedstawicieli^[8], z czego jeden występuje w Polsce – czyścica drobnokwiatowa (Acinos arvensis (Lam.) Dandy^[9] ≡ Calamintha acinos (L.) Clairv.)^[10].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 211, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ Steven J. Wagstaff, Richard Olmstead, Philip Douglas Cantino. Parsimony analysis of cpDNA restriction site variation in subfamily Nepetoideae (Labiatae). „American Journal of Botany”. 82, 7, s. 886-892, 1995.
↑ Duilio Iamonico, Sandro Bogdanovic. New combinations in Balkan Clinopodium (Lamiaceae). „Phytotaxa”. 174, 2, s. 123-126, 2014. DOI: 10.11646/phytotaxa.174.2.9.
↑ Christian Bräuchler, Harald Meimberg, Günther Heubl. Molecular phylogeny of Menthinae (Lamiaceae, Nepetoideae, Mentheae) – Taxonomy, biogeography and conflicts. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55, 2, s. 501-523, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.01.016.
↑ D.G. Melnikov. On the taxonomic status of the genus Acinos (Lamiaceae). „Botaniczeskij żurnał”. 101, 1, 2016.
↑ T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 3. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1972, s. 165. ISBN 0-521-08489-X.
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 22, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Clinopodium acinos (L.) Kuntze. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).

[mabb-3] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 211, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[4] Steven J. Wagstaff, Richard Olmstead, Philip Douglas Cantino. Parsimony analysis of cpDNA restriction site variation in subfamily Nepetoideae (Labiatae). „American Journal of Botany”. 82, 7, s. 886-892, 1995.

[5] Duilio Iamonico, Sandro Bogdanovic. New combinations in Balkan Clinopodium (Lamiaceae). „Phytotaxa”. 174, 2, s. 123-126, 2014. DOI: 10.11646/phytotaxa.174.2.9.

[6] Christian Bräuchler, Harald Meimberg, Günther Heubl. Molecular phylogeny of Menthinae (Lamiaceae, Nepetoideae, Mentheae) – Taxonomy, biogeography and conflicts. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55, 2, s. 501-523, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.01.016.

[7] D.G. Melnikov. On the taxonomic status of the genus Acinos (Lamiaceae). „Botaniczeskij żurnał”. 101, 1, 2016.

[tutin-8] T.G. Tutin, V.H. Heywood i in.: Flora Europaea. Vol. 3. Cambridge, London, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1972, s. 165. ISBN 0-521-08489-X.

[checklist-9] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 22, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[powo-10] Clinopodium acinos (L.) Kuntze. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-15].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]