Demodex castoris

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Demodex castoris
Izdebska, Fryderyk et Rolbiecki, 2016
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Podgromada

roztocze

Rząd

Trombidiformes

Podrząd

Prostigmata

Nadrodzina

Cheyletoidea

Rodzina

nużeńcowate

Rodzaj

Demodex

Gatunek

Demodex castoris

Nos bobra europejskiego, miejsce występowania D. castoris
Zasięg występowania żywiciela, przypuszczalnie pokrywający się z zasięgiem nużeńca

Demodex castorisgatunek roztocza z rodziny nużeńcowatych. Jego jedynym żywicielem jest bóbr europejski.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 2016 roku przez Joannę N. Izdebską, Sławomirę Fryderyk i Leszka Rolbieckiego na łamach „Diseases of Aquatic Organisms”. Jako lokalizację typową wskazano Okliny na północnym wschodzie Polski. Epitet gatunkowy oznacza po łacinie „bobrzy” i odnosi się do żywiciela pajęczaka[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Samce osiągają od 134 do 168 μm długości i od 22 do 33 μm szerokości, a samice od 164 do 209 μm długości i od 24 do 38 μm szerokości. Kształt ciała jest wysmuklony. U samca podosoma i opistosoma są mniej więcej równej szerokości, u samicy zaś przód opistosomy jest szerszy od podosomy nawet dwukrotnie[1].

Dłuższa niż u podstawy szeroka, trapezowata gnatosoma ma parę stożkowatych, umieszczonych na przedzie członów biodrowych nogogłaszczków kolców nadbiodrowych, zwieńczone trzema rozmieszczonymi na planie trójkąta, stożkowatymi kolcami ostatnie człony nogogłaszczków oraz drobne szczecinki subgnatosomalne umieszczone przednio-bocznie względem owalnej nabrzmiałości gardzieli[1].

Podosoma ma na spodzie cztery pary wąskich płytek epimeralnych, z których te pierwszej pary są trapezowate, a te drugiej i trzeciej prostokątne. Czwarta ich para jest prostokątna u samca, natomiast u samicy tylnym krawędziami tworzy trójkątne wcięcie, w którym spoczywa długa na od 9 do 16 µm wulwa. Występują cztery pary krótkich odnóży zbudowanych z jednego nieruchomego i pięciu ruchomych członów, z których ostatni zwieńczony jest parą rozwidlonych pazurków. U samca grzbietowa strona podosomy ma położony na wysokości przedniego brzegu pierwszej pary płytek epimeralnych otwór płciowy oraz ciągnący się na wysokości płytek epimeralnych drugiej i trzeciej pary, długi na od 20 do 26 µm edeagus[1].

Opistosoma jest wydłużona, u podstawy szeroka, ku zaostrzonemu końcowi zwężająca się, gęsto poprzecznie rowkowana, pozbawiona narządu opistosomalnego[1].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Roztocz ten jest monoksenicznym[1][2] komensalem[3] lub pasożytem bobra europejskiego. Żyje tylko na skórze nosa gospodarza[1].

Gatunek podawany z Polski[1][2], prawdopodobnie jego zasięg pokrywa się z zasięgiem żywiciela[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i Joanna N. Izdebska, Sławomira Fryderyk, Leszek Rolbiecki. Demodex castoris sp. nov. (Acari: Demodecidae) parasitizing Castor fiber (Rodentia), and other parasitic arthropods associated with Castor spp.. „Diseases of Aquatic Organisms”. 118 (1), s. 1-10, 2016. DOI: 10.3354/dao02945. 
  2. a b Joanna N. Izdebska, Leszek Rolbiecki. The biodiversity of demodecid mites (Acariformes: Prostigmata), specific parasites of mammals with a global checklist and a new finding for Demodex sciurinus. „Diversity”. 12, s. 261-299, 2020. DOI: 10.3390/d12070261. 
  3. Aida Corina Badescu, Luminita Smaranda Iancu, Laura Statescu, Demodex: commensal or pathogen?, „Revista Medico-Chirurgicala a Societatii De Medici Si Naturalisti Din Iasi”, 117 (1), 2013, s. 189–193, ISSN 0048-7848, PMID24505913 [dostęp 2017-08-12].