Dionizy Węglowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Dionizy Adam Węglowski (ur. 7 kwietnia 1822 w Warszawie, zm. 1881 we Lwowie[1]) – polski żołnierz, uczestnik Powstania Styczniowego, działacz emigracyjny i dziennikarz.

Syn Jędrzeja Węglowskiego i Karoliny z domu Üblak (Iblak). Kapitan armii rosyjskiej, dymisjonowany w 1854 r.

W Powstaniu Styczniowym Edmund Taczanowski, w imieniu Rządu Narodowego w woj. kaliskim, mianował Węglowskiego Naczelnikiem sił zbrojnych powiatu kaliskiego, ale „wkrótce musiano go usunąć ze stanowiska za brak aktywności”[2]. Walczył w oddziale Franciszka Parczewskiego w randze majora[3]. Dowodził oddziałem w bitwach pod Ochędzynem, Rudnikami i Kruszyną.

Po upadku Powstania udał się na emigrację[4]. Przebywał w Szwajcarii (w 1866 r.), a następnie we Włoszech, gdzie należał do władz naczelnych Komitetu Emigracji Polskiej[5] (majorowi Dionizemu Węgłowskiegomu, Władysławowi Chotomskiemu i Wiktorowi Stawińskiemu powierzono Dyrekcję Komitetu[6]). W 1868 r. członek Zjednoczenia Emigracji Polskiej. Na emigracji prowadził ożywioną korespondencję polityczną[7], w jednym z listów - pisanym w imieniu emigracji polskiej w Palermo - ofiarował Garibaldiemu usługi Polaków w wojnie przeciwko Austrii[8][9].

Od 1876 r. administrator wydawanych w Galicji czasopism „Wieniec” i „Pszczółka”.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dziennik Poznański z 22 października 1881, nr 242, str. 3
  2. Historia, PWN 1973, str. 179
  3. Dokumenty Wydziału Wojny Rządy Narodowego, 1863-1864, Zakl. Narodowy im.Ossolińskich, Wydawn. Polskiej Akademii Nauk, 1974, str. 182
  4. Franciszek Kopernicki, Pamiętnik z powstania styczniowego: notatki z powstania w województwie kaliskim 1863 i 1864 r., Wojskowa Akademia Polityczna im. F. Dzierżyńskiego, str. 2-3.
  5. Zjednoczenie emigracji polskiej (1866-1870), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, str. 369
  6. Jerzy W. Borejsza, Emigracja polska po powstaniu styczniowym, Państwowe Wydawn. Naukowe, 1966, str. 27
  7. Восстание 1863 года: материалы и документы. Повстание стыкжнйове; материяłй и документы, T. 14, Институт славяноведения (Академия наук СССР), Институт Хистории (Польска Академия Наук) 1972, str. 292
  8. Studia i materiały do historii wojskowości t. XXV, 1983 str. 203
  9. Rozprawy historyczne, Tom 18, Polacy i sprawa polska w dziejach Italii w latach 1830-1866, Nakł. Tow. Nauk. Warszawskiego, 1937, str. 200