Dolina Guniowa
Dolina Guniowa (słow. Huňová dolina) – dolina w słowackich Tatrach Zachodnich. Jest największą, orograficznie lewą odnogą Doliny Suchej Sielnickiej[1]. Odgałęzia się przy polanie Hucisko, około 2 km od wylotu Doliny Suchej i podchodzi w północno-wschodnim kierunku pod południową grań Siwego Wierchu na odcinku Ostra – Babki. W połowie swojej długości dolina wachlarzowato rozgałęzia się na trzy odnogi[2]:
- Żleb pod Suchym, zwany też Żlebem pod Gomółką (Žľab pod Homôľkou),
- Dolinę pod Rzyźnię (Pod rizne),
- Żleb Czerwony Skok (Červenv skok)
Dolinę Guniową i wszystkie jej odnogi otaczają: południowo-wschodni grzbiet Suchego Wierchu zwany Suchym Groniem, Suchy Wierch i grzbiet łączący go poprzez Suchą Przehybę z Ostrą, grań od Ostrej po Babki, Fatrowa i jej północno-zachodni grzbiet Omalenik. Dnem doliny spływa Guniowy Potok, będący głównym dopływem Suchego Potoku[2][3]. Dolina ma długość około 3 km i rozpiętość pionową od 750 do 1764 m n.p.m. (od Huciska po szczyt Ostrej)[2].
Polska nazwa doliny jest kalką nazwy słowackiej. Nie wiadomo jednak, od czego pochodzi nazwa słowacka. Są dwie możliwości. Słowackie słowo huňa i polskie gunia oznaczają część ludowego ubioru używanego na Podhalu i na Słowacji, ale jest też słowackie nazwisko Huňa i polskie Gunia i Guńka, a wiadomo, że nazwy licznych polan i dolin tatrzańskich pochodzą od nazwisk dawnych ich właścicieli[1].
Rejon Doliny Guniowej zbudowany jest ze skał osadowych (wapienie i dolomity), ale w 1949 r. Augustin Gorek na wysokości 930–1400 m odkrył tutaj okno tektoniczne, w którym spod wapieni wynurzają się granity, w dużym stopniu zmylonityzowane. W czasie II wojny światowej w Dolinie Guniowej ukrywali się partyzanci[1]. Obecnie dolina jest niemal całkowicie zalesiona, dawniej jednak było w niej więcej terenów trawiastych, na których wypasano owce i bydło[4]. Obecnie ostała się jeszcze spora polana pod szczytem Babek. Był na niej dawniej Babkowy Stawek[3].
Dawniej w Dolinie Guniowej istniały ścieżki prowadzące na Suchy Wierch i Ostrą, czasami dolina była odwiedzana przez turystów. Obecnie jednak nie ma znaczenia turystycznego. Nie ma w niej żadnych szlaków turystycznych, a w 1993 r. utworzono obszar ochrony ścisłej Sucha Dolina obejmujący cały rejon doliny[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b c Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.
- ↑ a b Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.
- ↑ Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2011-06-10].
- ↑ Informacje na tablicy TANAP-u zamontowanej przy skrzyżowaniu szlaków turystycznych na Przedwrociu.