Dyskusja wikiprojektu:Czy wiesz/ekspozycje/2014-08-13

Treść strony nie jest dostępna w innych językach.
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

1[edytuj kod]

Nowe obserwatorium w Perth
Nowe obserwatorium w Perth

…kiedy powstało najstarsze działające obserwatorium astronomiczne w Australii?

Obserwatorium w Perth (dyskusja)
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła ilustracje autor(ka) wstawił(a) sprawdzone przez
+ 2 Rainer Jckowal
  • Czy Czas Standardowy czy czas standardowy? A może dokładny czas? Po drugie usiłowano zamknąć...jakoś dziwnie brzmi. Kto usiłował, dlaczego? Jaśniej byłoby może rozważano. Wtedy można rozumieć, że różne ciała i ludzie z obserwatorium albo władze nad nim myśleli, że się nie opłaca czy nie spełnia jakichś założeń. Usiłowanie zamknięcia placówki naukowej kojarzy mi sie z nieetycznym działaniem. Ciacho5 (dyskusja) 20:18, 23 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
  • Poprawiłem, a było co! Belissarius (dyskusja) 02:28, 24 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]

2[edytuj kod]

…gdzie rośnie najgrubsza w dolinie Baryczy olsza czarna?

Park w Postolinie (dyskusja)
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła ilustracje autor(ka) wstawił(a) sprawdzone przez
+ 3 MOs810 MOs810
  • Wątpliwości mam co do wykorzystania tablicy: Czy zdjęcie nie jest NPA i czy takie uźródłowienie akceptowalne jest. Ciacho5 (dyskusja) 15:43, 25 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
    • Tablica raczej nie ma cech twórczych (acz tu zawsze można by się spierać), więc zdjęcie chyba nie jest NPA. Jako źródło jego wartość jest marna - z doświadczenia wiem, że tego rodzaju tablice zawierają informacje skrótowe i niepełne (bo też taki jest ich cel, krótka i zwięzła informacja dla turysty na miejscu). --Teukros (dyskusja) 16:13, 25 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
      • W tym wypadku informacja encyklopedyczna jest zwięzła i prosta, więc skrótowość jest jej immanentną cechą. Info z tablicy potwierdza też podana strona internetowa. Autorem tablic w Postolinie jest Nadl. Milicz, a zatem ich wiarygodność w zakresie przyrodniczym jest raczej wysoka. Pzdr. MOs810 (dyskusja) 16:20, 25 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]

3[edytuj kod]

…czy na gwieździe zamieszkali kosmonauci?

Gwiazda (baza księżycowa) (dyskusja)
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła ilustracje autor(ka) wstawił(a) sprawdzone przez
+ 0 Frons Jckowal

Bardzo ciekawe! Belissarius (dyskusja) 21:10, 24 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]

4[edytuj kod]

…czym jest ewolucjonizm?

Ewolucjonizm (biologia) (dyskusja)
Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła ilustracje autor(ka) wstawił(a) sprawdzone przez
+ 0 Mpn Teukros

Hasło stare, lecz gruntownie poprawione i przebudowane przez Mpn. --Teukros (dyskusja) 14:38, 21 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]

pojawił się pomysł przenisienia tego pod Ewolucjonizm. Co o tym sądzicie? Mpn (dyskusja) 19:36, 21 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
Bardzo proszę aby czytając ten artykuł zwrócić uwagę na tytuł. Odniosłem wrażenie że tłumacz nie do końca zna kontekst - twórczość Spencera. Gdyby jednak treść wydawała się w pełni zgodna np z taką definicją będę nalegał aby źródłami były recenzowane prace z zakresu biologii. Teraz z biologii to może pozycja 'The Origin of Species' ale ta akurat służy jedynie do wskazania, że Darwin tego terminu nie stosował.--Pisum (dyskusja) 21:48, 21 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
To, o czym piszesz, jest już (albo ma szansę się pojawić) w haśle biologia ewolucyjna. Nie ma sensu dublować tych dwóch haseł (choć redundancja z darwinizmem i ewolucją biologiczną jest do pewnego stopnia nieunikniona). Artykuł Ewolucjonizm (biologia) w obecnej postaci jest na dobrą sprawę zalążkiem. Do CW moim zdaniem wystarczy, choć oczywiście trzeba wyczyścić przypisy z uwag po angielsku i kwiatków w stylu "Wydanie First". Natomiast biologia, jak każda nauka, ma oprócz swoich dziedzin także obudowę filozoficzną i artykuł o biologii ewolucyjnej zwanej czasem ewolucjonizmem/darwinizmem (plus "neo-") ma swoje miejsce, a artykuł o filozoficznych powiązaniach różnych hipotez i teorii ewolucyjnych, również zwanych ewolucjonizmem (trafniej, bo dziedziny nauk to zwykle -yki, -logie i -grafie, a nie -izmy) - swoje. Panek (dyskusja) 08:40, 22 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
I właśnie z tych powodów właściwym miejscem na treść jest hasło ewolucjonizm. W zasadzie wszystkie argumenty są w treści artykułu. Doszło do rozmnożenia znaczeń a to już OR. Czy słowniki wskazane jako źródło definicji traktują tylko o ewolucjonizmie w biologii? Z punktu wiedzenia biologii ewolucjonizm może być przekierowaniem do biologia ewolucyjna. Filozofia jako matka nauk jest tutaj fundamentem i dla biologi i nauk społecznych. Jedność praw przyrody, a więc i odnalezienie ewolucji w historii ludzkości jest budowana na filozoficznym fundamencie. Teraz wiedzę jeszcze większe pogmatwanie. Polska Kategoria:Ewolucjonizm zawierająca ogół zagadnień wyprowadzanych z filozofii (nie ma w niej biologii ewolucyjnej) jest powiązana z angielską kategorią biologia ewolucyjna. To mnie razi i może wprowadzać w błąd czytelników.--Pisum (dyskusja) 09:55, 22 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
Nie myśmy te znaczenia rozmnożyli, więc to nie jest OR. Nie myśmy je rozmnożyli, więc i nie my je uporządkujemy. My możemy zanotować, że pojęcie "ewolucjonizm" jest wieloznaczne. I to nie tylko wieloznaczne między dziedzinami nauki (ewolucjonizm w biologii, socjologii/antropologii, filozofii, kosmologii, politologii itd.), ale nawet wewnątrz samej biologii. Słownik terminów biologicznych z definicji mówi o znaczeniu biologicznym, pomijając inne (choć o dziwo, zaznacza istnienie znaczenia antropologicznego). Różne encyklopedie/słowniki ogólne albo traktują to jak polisemię z punktami jak ten, albo mieszają teorię (naukową) z przekonaniem (filozoficznym) jak ten, albo wreszcie robią odrębne wpisy w odrębnych działach biologia czy historia (sic!). I wtedy jedne skupiają się na przekonaniu (ewolucjonizm jako dział filozofii przyrody), a inne na teorii naukowej czy wręcz na gałęzi biologii (ewolucjonizm jako synonim biologii ewolucyjnej). Artykuł en:Evolutionism, który posłużył za podstawę obecnej wersji tego artykułu, przegina kwestię na rzecz socjologii (moim zdaniem jest poza tym nie najlepiej napisany i źle się go czyta), więc nie można go brać za wzorzec. Być może bierze się to stąd, że w kulturze anglosaskiej ewolucjonizm jest silniej zakorzeniony jako ogólne przeświadczenie filozoficzne, a nasze pomieszanie teorii naukowej z przeświadczeniem dotyczącym biologii to raczej Darwinism. Dlaczego nie jestem zwolennikiem likwidacji hasła "ewolucjonizm (biologia)" i przeniesienie go pod ogólny "ewolucjonizm"? W polskiej kulturze i nauce w odróżnieniu od brytyjskiej nastąpiło mniejsze wymieszanie różnych ewolucjonizmów. U nas para Spencer-Darwin oczywiście występuje, ale nie jest tak nierozłączna, jak u nich. Jest tu większa separacja i mniejsza interdyscyplinarność. W związku z tym nie wyobrażam sobie mieszania tych różnych dziedzin w jednym artykule, chyba że będzie tak wielki i przeglądowy jak historia myśli ewolucyjnej. Za wyodrębnianiem biologii stoi też fakt, że ewolucjonizm w historii biologii ma co najmniej dwa rozłączne znaczenia - archaiczne ewolucjonizm = teoria preformacji i bardziej uniwersalne ewolucjonizm = przekonanie o zmienności świata, w tym biologicznego (tu z kolei jest cały wachlarz od bezkierunkowego darwinizmu po kierunkowe "spenceryzmy", jak ortogeneza czy lamarkizm). Tylko to drugie ma mniej lub bardziej ścisłe związki z innymi ewolucjonizmami, podczas gdy to pierwsze jest wręcz sprzeczne z nimi (zakłada przecież, że nie tylko wszystkie gatunki są stworzone jednorazowo, ale nawet wszystkie osobniki). Oczywiście można by pójść w jeszcze inną stronę: hasło "ewolucjonizm (biologia)" byłoby disambigiem i zawierałoby tylko odsyłacze do preformacji, biologii ewolucyjnej i ewolucjonizmu ogólnego, ale też mi się to mało podoba. Panek (dyskusja) 19:33, 22 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
Egocentryczne podejście "ale też mi się to mało podoba" sprowadza dyskusję do konfliktu. A ja nie nie zamierzam go tworzyć. Nie wiem co jest podstawą do potraktowania słownika PWN jako lepsze źródło niż encyklopedia PWN. Słownik trafił do zdania wstępnego a definicja encyklopedyczna poparta też podręcznikiem akademickie została poprzedzona słowem "bywa". Czy to jest postmodernistyczna transgresja granic czy zwykłe pisanie pod tezę? [1] - trzy znaczenia o wspólnym pochodzeniu, ale dla biologii jedno. Dla biologii jedno bo przecież Ch. Darwin nie wiedział nic o istnieniu DNA i genów. (Dalszy ciąg wypowiedzi w oparciu o [2]). Biologia ewolucyjna (tej nazwy dla nauki używa autor publikacji z 2009 roku) ma swoją historię jak każda nauka. Bez dowodów ewolucja jest koncepcją filozoficzną. Z dowodami jest teorią naukową. Ewolucjonizm (pod taką nazwą) był wykładany na polskich uczelniach od roku 1951. W roku 1954 opublikowano skrypt do przedmiotu pt. "Ewolucjonizm". Składał się z 4 części: teoria doboru naturalnego, dyskusje podarwinowskie i początki biologii ewolucyjnej; 2 mendelizm, genetyka formalna, morganowska oraz tzw. nowa genetyka czyli łysenkizm; 3 dowody ewolucji z różnych dziedzin biologii; 3 pochodzenie życia na Ziemi, 4 ewolucji komórki i pochodzenie człowieka”. W kolejnym wydaniu skrypt został uzupełniony o rozdział "Ewolucjonizm elementem światopoglądu marksistowskiego". W roku 1952 powstała Komisja ewolucjonizmu PAN. Następnie powstał "Ośrodek Dokumentacji Ewolucjonizmu". Działa do roku 1968. Wspominasz, że w polskiej kulturze termin ewoluował odmiennie. Masz na myśli to że światopogląd marksistowski jest tym polskim czynnikiem? Tak (nie sprzeczając się o jego polskość, bo może pochodził ze wschodniego imperium), ewolucjonizm stał się częścią totalitarnej ideologii. I tylko czy współcześnie ma to jakiekolwiek znaczenie dla definicji pisanej po polsku? Nauka jest jedna. Literatura w języku angielskim wcale nie jest tworzona w kulturze anglosaskiej, ona jest tworzona przez całą społeczność naukową. W polskiej kulturze to owszem naukowiec nauczający o ewolucji, nie mógł zostać pochowany w rytuale katolickim jeszcze w okresie międzywojennym. Ewolucjonizm kulturowy en:Cultural evolutionism (biocultural evolutionism), czy ewolucjonizm społeczny nawiązują do filozofii ewolucyjnej stworzonej przez biologów Erasmusa Darwina, Lamarcka (Philosophie zoologique). Coś jest dziwnego w przyporządkowaniu ewolucjonizmu do historii? Problem zaczął się od historii naturalnej jedni chcieli traktować człowieka i jego kulturę jako cześć przyrody inni nie. --Pisum (dyskusja) 09:52, 23 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
Na szybko tylko tyle: "Bywa" może jest nie najszczęśliwszym słowem, ale chodzi mi w tym ciągu myślowym o to, że znaczenie ewolucjonizm=pogląd jest oczywiste i nie ma za bardzo alternatywy, a ewolucjonizm=dział biologii ma alternatywę w postaci biologii ewolucyjnej. Nie podważam w ogóle tego drugiego znaczenia, ale ciekawą rzeczą może być to, że wspomniany komitet dziś nazywa się Komitetem Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN. (Do zamieszania można dodać jeszcze to, że znaczenie ewolucjonizm=teoria ewolucji plasuje się mniej więcej pośrodku tych dwóch znaczeń). Słownik PWN (ten konkretny) jest o tyle lepszy od encyklopedii PWN, że jest specjalistyczny, a encyklopedia powszechna, a więc z większą tendencją do upraszczania. Natomiast trochę nie rozumiem, co miałoby być konsekwencją uznania znaczenia ewolucjonizm=dział biologii za podstawowe? Przeniesienie treści z hasła "biologia ewolucyjna" do hasła "ewolucjonizm (biologia)", a treści obecnej tego hasła do "ewolucjonizm" i wplecenie jej w treść wielkiego hasła o wszelkich poglądach ewolucyjnych och starożytności po współczesną biologię i kosmologię? Nie jest to dla mnie wizja odstręczająca, choć wolę obecny układ. A chcemy, czy nie - prędzej czy później zawsze jakieś widzimisię przy podjęciu decyzji musi się pojawić. Panek (dyskusja) 12:08, 23 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
A gdy ja na to patrzę widzę to tak. Pojawił się pogląd (filozofia). Darwin i Wallace rozwinęli pogląd w solidną hipotezę naukową, jeszcze nie w pełni udowodnioną. Po rozwinięciu genetyki wszystkie podstawowe tezy teorii znalazły empiryczne potwierdzenie, mogła powstać dziedzina wiedzy w ramach nauk przyrodniczych. Taka ewolucja od idei filozoficznej do solidnej nauki z praktycznym wykorzystaniem. Nauki nieprzyrodnicze pozostały na etapie poglądu (nie wytykając, już w XIX wieku zaczęli odrzucać paradygmat o jedności praw przyrody). Staram się nie patrzeć na naukę jako my i oni. Cała nauka wyrosła z filozofii. Większość została wymyślona przez pana nazywającego się Już Arystoteles. Znaczenie podstawowe ale tylko w biologii prowadzi stety, czy niestety do odrzucenia dualizmu ewolucjonizm - kreacjonizm. Społeczny trolling "Przytłaczająca większość naukowców akceptuje współczesną syntezę ewolucyjną: 97% z nich jest zdania, że ludzie i inne istoty żywe ewoluowały w czasie" w haśle biologicznym ośmiesza biologię. Czy ci naukowcy to biolodzy czy może tacy co nie mają pojęcia o teorii ewolucji? Jakie ma znaczenie ilu akceptuje (nawet jeżeli to badanie na biologach) nauka powinna opierać się na faktach a nie wierze i jej rozprzestrzenieniu. To jest przykład tego co nie może odnosić się do biologii (nawet na poziomie filozofii biologii). I to nie nie jest oparte na źródłach z branży. Społeczność religijna Żydów akceptowała konieczność mycia rąk przed jedzeniem na długo przed odkryciem bakterii, a ilu lekarzy akceptowało taką potrzebę dajmy na to w późnym średniowieczu? Włożyłeś wiele pracy. Doceniam, jednak zupa pomidorowa po dosypaniu kaszy to tylko zupa pomidorowa z kaszą, a nie krupnik. Dla naukowca pracującego nad nową odmianą jabłoni (praktyczne odniesienie do idei ewolucji) nie ma znaczenia ilu jest kreacjonistów na świecie. Jabłka i tak są duże i smaczniejsze od form dzikich. Taka wojna kultur ma znaczenia dla ideologii ale nie dla idei.--Pisum (dyskusja) 20:51, 23 lip 2014 (CEST)[odpowiedz]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dyskusja_wikiprojektu:Czy_wiesz/ekspozycje/2014-08-13&oldid=39954528”