Dyskusja wikiprojektu:Czy wiesz/ekspozycje/2023-09-27

12 (Deathloop)

…świat której gry komputerowej był wzorowany na Wyspach Owczych?

Deathloop (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	4	Velta	Sidevar	Sidevar Sir Lothar NiktWażny

Sidevar (dyskusja) 11:21, 24 sie 2023 (CEST)

5 (Giovanni Antonio Ricieri)

…że Włoch pisał opery dla Rzewuskiego?

Giovanni Antonio Ricieri (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	0	Hoa binh	Hoa binh	Jamnik z Tarnowa Carabus Frangern

Hasło z Encyklopedii PWN i PSB! O dziwo jakimś cudem są francuskie interwiki, ale kiepskie - ani słowa tam o jego pobycie w Polsce.

Nie wiem, czy dobrze zidentyfikowałem wspomniane w haśle Targowicę i Podhorce - jest kilka miejscowości o tej nazwie, źródła piszą tylko Na Podolu. Może ktoś pomoże. Hoa binh (dyskusja) 22:11, 31 sie 2023 (CEST)

5 (Johnny Weissmuller)

…że urodzony w Austro-Węgrzech olimpijczyk i rekordzista świata w pływaniu zasłynął jako odtwórca głównej roli w serii filmów o Tarzanie?

…w jakiej dyscyplinie sportowej zdobywał mistrzostwa olimpijskie odtwórca roli Tarzana?

Johnny Weissmuller (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	1	Elster	Zielonooki	Pomponick Zielonooki Jamnik z Tarnowa

• Artykuł niedawno został znacznie rozbudowany (warstwa tekstowa wzrosła kilkukrotnie), Zielonooki (dyskusja) 23:31, 3 wrz 2023 (CEST).
• @Elster, @Zielonooki, @Pomponick Artykuł do znaczącej poprawy stylistycznej, niestety - co to np. znaczy "Przybył do sanatorium Kellogga w Battle Creek w Michigan, aby poświęcić swój nowy 50–metrowy basen"? Czy Weissmuller był kapłanem jakiejś religii? I czyj był ten basen? Albo np. "pokonując Kahanamoku o złoty medal", "silnym ojcem i mentorem". Ja niestety nie mam czasu, by wszystko gruntownie sprawdzić ze źródłami, a fajnie byłoby zaprezentować to hasło na głównej, bo postać ciekawa. (I on się nie "urodził w Rumunii", to tak, jakby pisać o o kimś urodzonym w tym czasie w Szczecinie, że urodził się w Polsce). Gytha (dyskusja) 11:59, 6 wrz 2023 (CEST)

  Poprawione. Elster (dyskusja) 13:27, 6 wrz 2023 (CEST)

• Słuszna uwaga. Poprawilem pytanie. Elster wprowadził poprawki do hasła. Zielonooki (dyskusja) 14:42, 6 wrz 2023 (CEST)

1 (Radowe Dziewczyny)

…czyim dramatem okupione były narodziny radiobiologii?

Radowe Dziewczyny (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	9	Archiwald	Archiwald	Pomponick Kelvin Stok

Archiwald (dyskusja) 03:40, 16 wrz 2023 (CEST)

• Tragedia raczej łączy się z dramatycznym wydarzeniem [1] - zmieniłam w pytaniu słowo na "dramat". Micpol (dyskusja) 12:30, 16 wrz 2023 (CEST)
• Bardzo interesujące! Zaznaczyłem brak przypisu. Potrzeba dodatkowej weryfikacji ze źródłami np.
  • w książce Rowlanda jest informacja o tym, że Ra-228 powoduje częściej raka kości niż Ra-226, ale nie znalazłem tam informacji, że miałoby to być spowodowane większą emisją promieniowania alfa.
  • "Farba używana w Ottawie była mniej śmiercionośna od tej w fabrykach USRC, ponieważ zawierała innego typu rad, importowany z Konga Belgijskiego, dodatkowo nie miała w sobie domieszki szczególnie szkodliwego radu-228,a jedynie rad-226, o innym czasie połowicznego rozpadu" - źródło zaś na cytowanych stronach mówi, że Ra-228 był gorszy niż Ra-226 (s. 118), ale że większa śmiertelność w USRC mogła być spowodowana tym, że sami rafinowali rudę radu i używali łatwo dostępnego tam Ra-228, a inne fabryki sprowadzały surowiec z Konga (s. 101) --Felis domestica (dyskusja) 14:05, 17 wrz 2023 (CEST)

  dziękuję za uwagi; dodałem przypisy do informacji nt. badań Evansa, wstawkę nt. promieniowania alfa usunąłem (zaczerpnąłem ją z enwiki przy pierwszej redakcji hasła), podobnie jak info nt. "innego radu" z Konga Belgijskiego (trochę mnie poniosło, przypuszczam że w Kongu jest taki sam rad jak wszędzie indziej, chodziło tam o brak domieszki mesothorium, tj. Ra-228) Archiwald (dyskusja) 16:02, 17 wrz 2023 (CEST)

  Taki OR. Czy możliwe było uzyskiwanie toru o różnym składzie izotopowym?

  W en: informacja o różnicach farb rozpoczyna się od The book suggests that ..., w naszym jest jednoznaczne stwierdzenie Farba używana w Ottawie była mniej śmiercionośna od tej w fabrykach USRC.

  Wszystkie izotopy radu mają krótki czas rozpadu, dlatego nie występują w złożach jako pierwiastki naturalne, ale pojawiają się w nim w wyniku rozpadu. Rad-226 należy do szeregu uranowo-radowego, dlatego może być pozyskany z rud zawierających uran. Rad-228 należy do szeregu torowego, występuje w rudach toru. Jeżeli jakaś farba zawierała Ra-228, to musiałaby być pozyskana z rud zawierających uran i tor. Przy długotrwałym zaleganiu złoża tworzy się w nim równowagowa odwrotność zawartości pierwiastka, to rozpad tworzący/rozpad własny dla 226 = 4,5×10^9 lat/ 1,6×10^4 = 3×10^5, dla 228 1,4×10^10/5,8 = 2×10^9. Oznacza to że w rudzie uranowej radu w stosunku do uranu ok 10 000 razy więcej niż w rudzie torowej radu do toru.

  Moim skromnym zdaniem sugestia w książce nie jest poparta poważnymi dowodami, wiadomo że na osadzanie się radu w kościach duże znaczenie ma to, że jest on chemicznie podobny do wapnia. Niedobór wapnia w organizmie sprzyja przyswajaniu radu i odwrotnie bogata w wapń dieta zmniejsza gromadzenie się radu w kościach.

  Co do różnic w promieniotwórczości, rad 226 ma czas rozpadu ok 1600 lat, a 228 5,8 roku. Promieniotwórczość pierwiastka jest odwrotnie proporcjonalna do tego czasu. Pochodne rozpadają się dość szybko i dla obu izotopów emitują łącznie podobną ilość cząstek alfa i beta. Z tego wynikałoby, że w skali roku, kilku lat 226 wydzieli mniej promieniowania, ale mniejsza ilość promieniowania, to jednocześnie słabsze świecenie tarczy, czyli powinno być go więcej w farbie, itd.

  Minimum to opisać to ze wstępem tak jak w wersji angielskiej, albo jakoś przeredagować. W tej postaci nie powinno pozostawać. Stok (dyskusja) 09:37, 22 wrz 2023 (CEST)

  bardzo interesująca uwaga; rzeczywiście brak w źródle wskazania expressis verbis, że farba Undark była bardziej szkodliwa niż inne farby, te bez domieszki Ra-228. Ile tegoż Ra-228 w farbie Undark było, tego nie wiemy. O ile dobrze zrozumiałem to, co jest w źródłach to wiemy tylko, że:

  1) Ra-228 jest bardziej kancerogenne niż Ra-226.

  2) W farbie USRC była domieszka Ra-228 (nie wiadomo ile), a w innych jej nie było

  Toteż przeredagowałem fragment, rezygnując z nie do końca oczywistego zdania, że "farba była bardziej śmiercionośna". Rzuć proszę okiem, czy obecna forma jest bardziej zadowalająca. Dzięki za komentarz! Archiwald (dyskusja) 21:23, 22 wrz 2023 (CEST)

  Zastrzegam, że to co piszę to OR, ale jeśli źródła podają informacje sprzeczne z prostymi prawami fizycznymi, to trzeba być ostrożnym w ich stosowaniu.

  Może i tak to było. Ale pod względem fizycznym wygląda to tak: Promieniotwórczość danej substancji jest odwrotnie proporcjonalna do czasu połowicznego rozpadu. Ale jasność świecenia farby jest proporcjonalne do promieniowania, ale zależy też od rodzaju luminoforu. Oznacza to, że spożywając taką samą ilość radu 228 i 226, bardzie promieniotwórczy jest R228 około 300 razy od R226. Tylko że przy takim samym luminoforze R228 powinno być w farbie 300 razy mniej. Spożycie tego bardziej promieniotwórczego 300 razy mniej początkowo wywoła takie samo promieniowanie ale po kilku latach jego promieniotwórczość spadnie (będzie go mniej), a tamten drugi będzie nadal tyle samo promieniował.

  Z tego co mi świta rad wbudowany w kości, oprócz promieniowania ma też szkodliwe działanie chemiczne, zastępuje wapń i upośledza pewne reakcje. Oraz to że część osób pomimo używania radu jako lekarstwa nie szkodziło im to a inne po zażyciu niewielkiej dawki miały poważne powikłania i wiązano to z różną wchłanialnością radu.

  Wracając do tematu. Nie widzę potrzeby zamieszczania cytatów, napisałbym krótko tak jak na en:, o czym pisałem poprzednio. Stok (dyskusja) 22:13, 22 wrz 2023 (CEST)

  Dzięki za odpowiedź; czy mógłbym wobec tego poprosić Cię abyś zechciał przeformułować to budzące wątpliwości zdanie w haśle (np. za enwiki tak jak zaproponowałeś)? Biorąc pod uwagę Twoją wiedzę w tym temacie, sądzę że będzie to najbezpieczniejsze wyjście – ewentualnie możnaby też po prostu rozważyć usunięcie tych dwu zdań o różnicach Ra-228 i Ra-226, bo dla samej historii Radium Girls nie są one raczej pierwszorzędnego znaczenia (ot, taka wstawka, w monografii były o tym 2-3 zdania) Archiwald (dyskusja) 22:27, 22 wrz 2023 (CEST)

  Dobrze to ująłeś, wprowadzenie Niektórzy naukowcy ... wysuwali przypuszczenie jest bezpieczne i nie stwierdza, że rzeczywiście tak było, ale że tak jest w źródle. Nie można wiele zmienić, by nie doszło do różnicy między źródłem, a Wikipedią. Zmieniłem nieco styl, słowo domieszka mogłoby być odczytane jako dodawanie czegoś, a tu mogło chodzić o inne źródło surowca.

  Zwróćmy uwagę, że był to początek XX w. statystyka medyczna nie istniała. Przyczyny w różnicy zachorowań mogły być różne, a mogło też ich nie być. Choć rad był czynnikiem sprawczym, to skupianie się tylko na izotopach radu mogło doprowadzić błędnych wniosków. Stok (dyskusja) 23:15, 22 wrz 2023 (CEST)

4 (Dornier Do 215)

…do jakiego kraju został wyeksportowany niemiecki bombowiec Dornier Do 215?

Dornier Do 215 (dyskusja)
	Archiwalna nominacja do CzyWiesza (sprzed 2024 roku)
źródła	ilustracje	autor(ka)	wstawił(a)	sprawdzone przez
+	2	w2k2	w2k2	PawelDS Zala Dreamcatcher25

Stary artykuł ale napisany od nowa w2k2 (dyskusja) 22:24, 20 wrz 2023 (CEST)