Essivus-formalis
W języku węgierskim, essivus-formalis lub formativus[1][2][3] jest przypadkiem, który określa pozycję, zadanie, stan (np. "jako turysta"), albo sposób bycia (np. "jako zabita krowa"). Ten przypadek jest oznaczony przez przyrostek -ként.
Stan przyrostka -ként w deklinacji języka węgierskiego był kwestionowany wcześniej przez kilka powodów. Po pierwsze, przyrostki węgierskich przypadków muszą zawsze występować na końcu wyrazu, a -ként pozwala na dalsze wstawianie przyrostków przez przyrostek locativusa -i (chociaż ten przyrostek może pojawiać się po innych przyrostków przypadków, np. -ban/-ben w nagybani; był bardziej rozpowszechniony aż do początku XX wieku, np. ágy(tól) és asztaltóli elválasztás). Po drugie, większość przyrostków przypadków w języku węgierskim biorą udział w harmonii samogłosek, ale -ként nie bierze udziału (jego późny rozwój czyni to zrozumiałym). Przez te powody, wiele wczesnych analiz systemu przypadków języka węgierskiego nie uważało, żeby essivus-formalis był przypadkiem. Np. A magyar esetrendszer (1961 r.) László Antala.
Pomimo tego, przyrostek -ként spełnia kryteria na bycie jednym z przypadków języka węgierskiego ustawionych przez współczesnych opisowych gramatyk,[1][2][3][4] mianowicie, że może pojawić się jako argument czasownika określony w swojej formie, np. kezel (vmi)ként ('traktować, traktować jak...') itd. Dlatego, essivus-formalis jest uważany za jeden z osiemnastu przypadków języka węgierskiego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Nazwany jako formativus przez É. Kiss, Katalin(profile)–Kiefer, Ferenc(cv)–Siptár, Péter. Új magyar nyelvtan. ISBN 963-389-521-9, p. 202 (204 w PDF-ie online)
- ↑ a b Nazwany jako formativus przez Kiefer, Ferenc(cv):3.9.3. Az esetragok (‘Przyrostki przypadków’). W: Kiefer, Ferenc (ed.), Magyar nyelv ‘Język węgierski’. Akadémiai Kiadó. Publikacja online: 2015. Publikacja drukowana: 2006. ISBN 978 963 058 324 4
- ↑ a b nazywany jako formativus przez Kiefer, Ferenc: A ragozás (‘Sufiksacja’ lub ‘Odmiana’ lub ‘koniugacja oraz Deklinacja’), 10.3.1. Az esetragok (‘Przyrostki przypadków’). W: Kiefer, Ferenc (ed.). Strukturális magyar nyelvtan (‘Gramatyka strukturalna języka węgierskiego’) Tom 3. Morfológia (‘Morfologia’). Akadémiai Kiadó. Publikacja online: 2018. ISBN 978 963 454 053 3
- ↑ nazywany jako essivus, ten sam termin przypadka essivusa-modalisa, kończący się na -ul/ül, chociaż traktowany jako osobna rzecz. Balogh, Judit. A névszóragozás (‘Deklinacja’). In: Balogh et al., Magyar grammatika (‘Gramatyka języka węgierskiego’), Műszaki Könyvkiadó, Piliscsév i Budapest, 2017 (ISBN 978 963 164 694 8), strony 197 i 201.