Euphorbia margalidiana
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
Euphorbia margalidiana |
Nazwa systematyczna | |
Euphorbia margalidiana Kuhbier & Lewej. Veröff. Überseemus. Bremen, Reihe A, Naturwiss. 5: 25 1978[3] | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |
Euphorbia margalidiana Kuhbier & Lewej. – gatunek rośliny z rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae Juss.). Występuje endemicznie na hiszpańskiej wysepce Ses Maragalides w pobliżu północnego brzegu Ibizy w archipelagu Balearów[5][4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Występuje wzdłuż skalistego brzegu wysepki Ses Maragalides. Rośnie w szczelinach sypkich wapiennych skał i głazów. Wymaga dobrego światła i wysokich temperatur[4].
Na Balearach występują jeszcze dwa endemiczne gatunki wilczomlecza: E. maresii, który nie jest zagrożony wyginięciem, oraz E. fontqueriana, który jest poważnie zagrożony i występuje tylko na Majorce[4].
Ochrona
[edytuj | edytuj kod]W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych został zaliczony do kategorii CR – gatunków krytycznie narażonych na wyginięcie. Gatunek został sklasyfikowany w tej kategorii, ponieważ znany jest tylko z jednej małej subpopulacji[a][6], a liczebność populacji ma tendencję spadkową. Obecnie populacja obejmuje tylko bardzo mały obszar o powierzchni około ośmiu hektarów i składa się z nie więcej niż 200 osobników[4].
Głównymi zagrożeniami dla tego gatunku są coraz bardziej suche środowisko oraz ryzyko upadku z urwiska, gdzie występuje ta roślina. Monitorowanie stanu jego populacji jest trudne, ponieważ skały, na których rośnie są niestabilne i niebezpieczne[4].
Gatunek ten jest wymieniony w rozporządzeniu ministerialnym jako gatunek specjalnego interesu narodowego w ochronione Balearów. Nielegalne jest podejmowanie wszelkich działań, które mogłyby uszkodzić tę roślinę. E. margalidiana jest również wymieniona w załączniku I (zagrożony wyginięciem) dekretu 439/90, co gwarantuje mu ochronę w jego naturalnym środowisku. Ponadto jest również wymieniona w Atlasie Zagrożonej Flory Hiszpanii. Na arenie międzynarodowej roślina jest chroniona dzięki załącznikowi I konwencji berneńskiej oraz jako gatunek o znaczeniu priorytetowym w załącznikach II i IV dyrektywy siedliskowej[4].
Nie podjęto jednak żadnych bezpośrednich działań mających zapewnić ochronę gatunku w miejscu jego naturalnego występowania. Podjęto natomiast działania ochrony ex situ, między innymi poprzez uprawę w kilku miejscach, w tym w ogrodach botanicznych Ogród Botaniczny Soller (Majorka) i Ogród Botaniczny Marimurtra (Barcelona) w Hiszpanii. Ponadto nasiona są zachowane w bankach nasion. Obecnie studiuje na zmienność genetyczną materiału pobranego z roślin uprawianych ex situ[4].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ Euphorbia margalidiana Kuhbier & Lewej.. The Plant List. [dostęp 2014-11-25]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i N. Torres i inni, Euphorbia margalidiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2014-09-25] (ang.).
- ↑ Euphorbia margalidiana. Encyclopedia of Life. [dostęp 2014-09-25]. (ang.).
- ↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk. [w:] Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23]. (pol.).
- BioLib: 1138486
- EoL: 1144446
- EUNIS: 3233
- GBIF: 3065201
- identyfikator iNaturalist: 192274
- IPNI: 347272-1
- ITIS: 1025383
- NCBI: 154993
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-80772
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:347272-1
- Tela Botanica: 125997
- identyfikator Tropicos: 50282274
- CoL: 3CPP2