Ewangeliarz z Echternach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Fragment manuskryptu z ozdobnym inicjałem

Ewangeliarz z Echternach – iluminowany łaciński ewangeliarz z VII wieku, uznawany za jeden z najwybitniejszych przykładów rękopiśmiennictwa insularnego. Obecnie stanowi część zbiorów Francuskiej Biblioteki Narodowej (sygnatura MS. lat. 9389)[1].

Księga powstała pod koniec VII wieku. Uważa się, iż wyszła spod ręki tego samego skryby co Księga z Durrow. Za miejsce powstania manuskryptu uznawany jest klasztor Lindisfarne w Northumbrii, choć niektórzy badacze wskazują także na Ionę, któryś z klasztorów Irlandii, a nawet kontynentalne pochodzenie manuskryptu[2]. Po roku 690 księga trafiła na kontynent i znalazła się w opactwie w Echternach, założonym przez św. Wilibroda. Nie jest jasne, czy Wilibrod przywiózł księgę ze sobą, czy trafiła ona do klasztoru później[3]. Manuskrypt przebywał w Echternach do czasów rewolucji francuskiej, kiedy to klasztor został zsekularyzowany. W 1802 roku trafił do zbiorów Francuskiej Biblioteki Narodowej[4].

Manuskrypt ma wymiary 340×265 mm i składa się z 223 kart in folio[5]. Ozdobiony jest artystycznymi inicjałami i miniaturami z symbolami czterech Ewangelistów, skromniejszymi jednak niż w pozostałych manuskryptach insularnych z tego okresu. Tekst pisany jest półuncjałą przechodzącą często w kursywę. Świadczy to, iż skryba pracował prawdopodobnie pod presją czasu, nie mając zbyt wiele czasu na wykończenie księgi[6].

Galeria[edytuj | edytuj kod]


Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. edited by Colum Hourihane. T. 2. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 408. ISBN 978-0-19-539536-5.
  2. The Insular Tradition. Catherine E. Karkov, Michael Ryan and Robert T. Farrell. Albany: State University Of New York Press, 1997, s. 168-169. ISBN 0791443559.
  3. Medieval Germany. An Encyclopedia. edited by John M. Jeep. New York: Garland Publishing, 2001, s. 191. ISBN 0-8240-7644-3.
  4. Christopher De Hamel: A History of Illuminated Manuscripts. London: Phaidon Press, 1994, s. 32. ISBN 0-7148-3452-1.
  5. Évangiles. Latin 9389 (cote). archivesetmanuscrits.bnf.fr. [dostęp 2014-02-06]. (fr.).
  6. The Wiley Blackwell Encyclopedia of Anglo-Saxon England. edited by Michael Lapidge, John Blair, Simon Keynes & Donald Scragg. Chichester: John Wiley & Sons, 2014, s. 163. ISBN 978-0-470-65632-7.