Gasteria

Gasteria
	; Gasteria carinata var. verrucosa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	złotogłowowate
Rodzaj	gasteria
	Nazwa systematyczna
	Gasteria Duval; Pl. Succ. Horto Alenç. 6. 1809
	Typ nomenklatoryczny
	Gasteria angustifolia Duval
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gasteria (Gasteria Duval) – rodzaj sukulentów z rodziny złotogłowowatych. Obejmuje 26 gatunków^[4]. Występują one głównie w przylądkowej części południowej Afryki, w większości rosnąc w Karru. Sprowadzone zostały wcześnie do Europy – uprawiane są w Anglii od 1730 roku. Ze względu na łatwość tworzenia mieszańców – mnóstwo ich uzyskano w wyniku hodowli^[5].

Nazwa rodzaju pochodzi od łacińskiego słowa gaster = żołądek i nadana została ze względu na kształt kwiatów.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Liście: Ułożone spiralnie bądź dwurzędowo, z reguły charakterystycznie pokryte białymi plamkami lub brodawkami^[5].
Kwiaty: Niepozorne, białe lub czerwonawe, zebrane w długie, luźne grona^[5]. Okwiat rurkowaty, rozdęty u podstawy.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Wykaz gatunków^[4]

Gasteria acinacifolia (J.Jacq.) Haw. – gasteria szablasta^[6]
Gasteria barbae van Jaarsv.
Gasteria batesiana G.D.Rowley
Gasteria baylissiana Rauh
Gasteria brachyphylla (Salm-Dyck) van Jaarsv.
Gasteria camillae van Jaarsv. & Molteno
Gasteria carinata (Mill.) Duval – gasteria kilowata, g. kanciasta^[6]
Gasteria croucheri (Hook.f.) Baker – gasteria Crouchera^[6]
Gasteria disticha (L.) Haw. – gasteria dwurzędna^[6]
Gasteria doreeniae van Jaarsv. & A.E.van Wyk
Gasteria ellaphieae van Jaarsv.
Gasteria excelsa Baker
Gasteria glauca van Jaarsv.
Gasteria glomerata van Jaarsv.
Gasteria koenii van Jaarsv.
Gasteria langebergensis (van Jaarsv.) van Jaarsv. & Zonn.
Gasteria loedolffiae van Jaarsv.
Gasteria nitida (Salm-Dyck) Haw. – gasteria lśniąca^[6]
Gasteria obliqua (Aiton) Duval – gasteria plamista, g. wzorzysta^[6]
Gasteria pillansii Kensit – gasteria neliańska^[6]
Gasteria polita van Jaarsv.
Gasteria pulchra (Aiton) Haw.
Gasteria rawlinsonii Oberm.
Gasteria tukhelensis van Jaarsv.
Gasteria visserii van Jaarsv.
Gasteria vlokii van Jaarsv.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-11] (ang.).
↑ Gasteria. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2009-06-11]. (ang.).
↑ ^a ^b Gasteria Duval. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-30].
↑ ^a ^b ^c Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 371. ISBN 83-7079-779-2.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 100.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-11] (ang.).

[3] Gasteria. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2009-06-11]. (ang.).

[powo-4] Gasteria Duval. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-11-30].

[encyk-5] Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 371. ISBN 83-7079-779-2.

[karpowiczowa-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973, s. 100.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]