Globalne obciążenie chorobami
Globalne obciążenie chorobami (z ang. Global Burden of Disease, GBD) – próba sprecyzowania rozmiaru utraty zdrowia z powodu chorób, urazów i czynników zagrożenia według wieku, płci, w rozmieszczeniu w przestrzeni i w czasie. Jest kompleksową miarą stanu zdrowia obejmującą analizę umieralności, niepełnosprawności i czynników zagrażających zdrowiu[1][2][3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze ogólnoświatowe badanie obciążenia zdrowotnego zostało przeprowadzone przez grupę setek ekspertów z całego świata z uczestnictwem Światowej Organizacji Zdrowia, Szkoły Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Harwarda, Instytutu Miar Zdrowia i Ewaluacji[4] i Banku Światowego. W badaniu wykorzystano nową miarę zdrowia, wskaźnik DALY. Wyniki tego badania zostały opublikowane w raporcie Banku Światowego 1993 roku pt. Inwestowanie w zdrowie[5].
brak danych | mniej niż 250 | 250–500 | 500–1000 | 1000–2000 |
2000–3000 | 3000–4000 | 4000–5000 | 5000–6250 | 6250–12500 |
12500–25000 | 25000–50000 | więcej niż 50000 |
Cel[edytuj | edytuj kod]
- Systematyczne wykorzystanie w ocenie stanu zdrowia danych o chorobowości i niepełnosprawności oraz o ilości lat utraconych w wyniku przedwczesnego zgonu lub z powodu niepełnosprawności,
- Wykorzystanie obiektywnych metod epidemiologicznych i demograficznych do estymacji i predykcji stanu zdrowia,
- Zastosowanie miary, którą można także wykorzystać do pomiaru efektywności ekonomicznej działań zdrowotnych. Taką miarą jest wskaźnik DALY.
Wyniki[edytuj | edytuj kod]
Globalne badania obciążenia zdrowotnego przeprowadzone w 2010 roku objęły 291 głównych przyczyn zgonów i niepełnosprawności i 67 zagrożeń zdrowotnych. Analizę wykonano w rozbiciu na 21 regionów świata i na różne grupy płci i wieku[6]. Analiza obciążenia chorobami za okres 1990–2013 wykazała dalsze zmniejszanie umieralności, przy proporcjonalnym zwiększeniu udziału chorób niezakaźnych i urazów. Podobne trendy przedstawiono w raporcie z 2015 roku[7]. Inne choroby, dla których współczynniki umieralności uległy zwiększeniu, to HIV/AIDS, rak trzustki i migotanie przedsionków[8]. Dane dla Europy, włączając Polskę, znajdują się w oddzielnym raporcie przygotowanym przez Instytut Miar Zdrowia i Ewaluacji[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Światowa Organizacja Zdrowia: Global Burden of Disease. [dostęp 2014-01-19]. (ang.).
- ↑ a b The Global Burden of Disease: generating evidence, guiding policy.. Institute for Health Metrics and Evaluation, University of Washington, 2013. [dostęp 2014-01-20]. (ang.).
- ↑ Mirosław J. Wysocki, Izabela Sakowska, Justyna Car. Miary obciążeń zdrowotno-społecznych - nowe mierniki sytuacji zdrowotnej ludności. „Przegląd Epidemiologiczny”. 59, s. 125-134, 2005.
- ↑ Institute for Health Metrics and Evaluation. [dostęp 2014-01-19].
- ↑ World Bank: World Development Report 1993: Investing in Health. Oxford: 1993. ISBN 0-19-520890-0.
- ↑ Murray CJ, Ezzati M, Flaxman AD, Lim S, Lozano R, Michaud C et al.. GBD 2010: design, definitions, and metrics. „Lancet”. 380 (9859), s. 2063–6, 2013. DOI: 10.1016/S0140-6736(12)61899-6. (ang.).
- ↑ GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators, and others. Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. „Lancet”. 388, Published: October 08, 2016. (ang.).
- ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death Collaborators (Mohsen Naghavi, Haidong Wang, Rafael Lozano et al.). Global, regional, and national age–sex specifi c all-cause and cause-specifi c mortality for 240 causes of death, 1990–2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013. „Lancet”. DOI: 10.1016/S0140-6736(14)61682-2. [dostęp 2017-01-30]. (ang.).