Goðafoss

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Goðafoss
Ilustracja
Państwo

 Islandia

Wysokość

12 m

Rzeka zasilająca

Skjálfandafljót

Położenie na mapie Islandii
Mapa konturowa Islandii, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Goðafoss”
Ziemia65°40′59,3″N 17°33′42,0″W/65,683139 -17,561667

Goðafoss (isl. "Wodospad bogów" lub "Wodospad kapłanów") – wodospad znajdujący się na północy Islandii w jej środkowej części, na południe od drogi N1, na początku drogi do Sprengisandur i w odległości 40 km od Akureyri. Wody rzeki Skjálfandafljót o długości 178 km[1] odprowadzającej wody lodowcowe spadają z wysokości 12 m na szerokości 30 m.

Wodospad bogów[edytuj | edytuj kod]

W latach 1879-1882 w Danii pojawiła się legenda, wg której Goðafoss miał być ściśle związany z jednym z najważniejszych wydarzeń w historii Islandii, przejściu z pogaństwa na chrześcijaństwo w roku 1000. W tym czasie lögsögumaðurem (głosicielem praw) był naczelnik pobliskiego okręgu Ljósavatn Þorgeir Ljósvetningagoði Þorkelsson. W ramach swoich obowiązków musiał stawić czoła coraz ostrzejszym sporom między chrześcijanami, a wyznawcami nordyckiego pogaństwa. Jak mówią stare sagi, chociaż sam był pogańskim kapłanem, zadecydował, że cała Islandia musi przyjąć wiarę chrześcijańską. Według starych sag, gdy powrócił do Ljósavatn z historycznego zgromadzenia Althingu, pozbył się pogańskich bogów w ten sposób, że wrzucił ich posągi do wodospadu w symbolicznym akcie nawrócenia. Zgodnie z legendą stąd pochodzi nazwa wodospadu – Goðafoss, Wodospad bogów. Historię uwiecznił Ari Þorgilsson w swoim dziele Íslendingabók (Księdze Islandczyków). Wg Svavar Sigmundssona legenda ta jest jedynie XIX wymysłem[2].

Jedno z okien katedry w Akureyri ilustruje to wydarzenie[3].

W 2000 r. wybudowano kościół obok pobliskiego jeziora Ljósavatn, na pamiątkę tysiąclecia chrześcijaństwa na Islandii i nazwano go imieniem Þorgeira[4].

MS Goðafoss[edytuj | edytuj kod]

MS Goðafoss był islandzkim statkiem, którego nazwa pochodziła od jeziora Goðafoss. Transportował zarówno pasażerów, jak i towary. Statek został zatopiony przez niemiecki okręt podwodny w trakcie II wojny światowej. Zdarzenie to pociągnęło za sobą wiele ofiar ludzkich[5].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Icelandic Statistics [online] [dostęp 2017-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-13] (ang.).
  2. Svavar Sigmundsson, Orð að sönnu, „Orð og tunga”, 18, 2016, s. 145–156, DOI10.33112/ordogtunga.18.9, ISSN 2547-7218 [dostęp 2021-07-26].
  3. Þorgeir við Goðafoss Ljósmynd: Sigurður Herlufsen [online] [dostęp 2017-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-13] (isl.).
  4. Goðafoss waterfall [online] [dostęp 2017-07-01] (ang.).
  5. Weltkriegsdrama Das Boot [online] [dostęp 2017-07-01] (niem.).