Heteropatriarchat

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Heteropatriarchat[1] (ang. heteropatriarchy), cisheteropatriarchat (ang. cisheteropatriarchy) – feministyczne określenie systemu społeczno-politycznego, w którym cispłciowi heteroseksualni mężczyźni mają władzę nad osobami LGBT i kobietami. Bliskie jest mu pojęcie heteropaternalizmu (z ang. heteropaternalism[2]), który zakłada, że to ojciec (a nie matka lub oboje rodziców) jest przywódcą i centralną siłą rodzinnego gospodarstwa domowego i jest odpowiedzialny za wszelkie ustalenia społeczne.

Założenia i historia[edytuj | edytuj kod]

Według tej koncepcji przez władzę cispłciowych heteroseksualnych mężczyzn osoby LGBT i kobiety są dyskryminowane[3], a dyskryminacja osób LGBT ma takie same korzenie jak dyskryminacja kobiet[3][4][5]. Ta koncepcja głosi, że jako system społeczny, heteropatriarchat postrzega heteroseksualność i patriarchat jako normalne, podczas gdy inne opcje są uważane za nienormalne[6]. Normalizacja heteropatriarchatu ma utrwalać środowisko ucisku i nierówności dla mniejszości rasowych i seksualnych[7]. Występował w dawnych Chinach[8], a według niektórych teorii jego korzeni we współczesnej cywilizacji zachodniej można szukać w starożytnej Grecji oraz Imperium Rzymskim[3]. Ideologia heteropatriarchatu była promowana poprzez kolonizację i rozprzestrzenianie się kultury eurocentrycznej, osiągając hegemonię na całym świecie i usuwając inne systemy płci, a także inne sposoby rozumienia społeczeństwa, płci lub erotyzmu[3][7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Orwell w Hiszpanii [online], Rzeczpospolita [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  2. Tłumacz DeepL - najlepszy translator na świecie [online], www.deepl.com [dostęp 2024-02-10] (pol.).
  3. a b c d http://digitalcommons.law.yale.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1154&context=yjlh
  4. Wayback Machine [online], web.archive.org [dostęp 2024-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-05].
  5. http://diferencias.com.ar/congreso/ICLTS2015/ponencias/Mesa%2013/ICLTS2015_Mesa13_Paris.pdf
  6. Douglas, Loveless; Pamela, Sullivan; Katie, Dredger; Jim, Burns (2017). Deconstructing the Education-Industrial Complex in the Digital Age. Hershey, PA: IGI Global. p. 32. ISBN 978-1-5225-2101-3.
  7. a b Maile Arvin, Eve Tuck, Angie Morrill, Decolonizing Feminism: Challenging Connections between Settler Colonialism and Heteropatriarchy, „Feminist Formations”, 25 (1), 2013, s. 8–34, ISSN 2151-7371 [dostęp 2024-02-10].
  8. Evelyn Nakano Glenn, Settler Colonialism as Structure: A Framework for Comparative Studies of U.S. Race and Gender Formation, „Sociology of Race and Ethnicity”, 1 (1), 2015, s. 52–72, DOI10.1177/2332649214560440, ISSN 2332-6492 [dostęp 2024-02-10] (ang.).