I-Juca-Pirama

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

I-Juca-Pirama – poemat epicki brazylijskiego poety romantycznego Antônia Gonçalvesa Diasa, opublikowany w 1851[1][2]. Tytuł jest wyrażony w języku indiańskim i znaczy: Ten, który musi umrzeć[3].

Autor[edytuj | edytuj kod]

Antônio Gonçalves Dias (1823-1864) był poetą brazylijskim, synem Portugalczyka i Brazylijki pochodzenia afrykańsko-indiańskiego[4]. Z tego względu interesował się kulturą Indian i ich tradycyjnymi, przekazywanymi z pokolenia na pokolenie opowieściami. Twórczość Gonçalvesa Diasa stanowi jedno z ważniejszych zjawisk brazylijskiego romantyzmu, a zarazem jest przykładem wykorzystania w portugalskojęzycznej literaturze Brazylii podań rdzennych mieszkańców kontynentu południowoamerykańskiego.

Forma[edytuj | edytuj kod]

Poemat składa się z dziesięciu pieśni i liczy 484 wersy[3]. Utwór jest napisany przy użyciu różnych form wiersza i strof. Na przykład w części pierwszej strofy rymują się aabccb, a w części drugiej aabb.

No meio das tabas de amenos verdores,
Cercadas de troncos — cobertos de flores,
Alteiam-se os tetos d’altiva nação;
São muitos seus filhos, nos ânimos fortes,
Temíveis na guerra, que em densas coortes
Assombram das matas a imensa extensão.

Treść[edytuj | edytuj kod]

Poemat opowiada historię indiańskiego wojownika z plemienia Tupi, który został wzięty do niewoli przez oddział plemienia Timbira, praktykującego kanibalizm, i miał być przez nich złożony w ofierze[5]. On jednak błagał ich o pozostawienie go przy życiu, żeby mógł wrócić do domu i zająć się swoim starym i niewidomym ojcem. Timbirowie przystali na to. Ojciec bohatera nie wyraził jednak radości z jego powrotu i przeklął go jako tchórza, który sprowadził hańbę na całe plemię. Wtedy wojownik oddał się w ręce Timbirów, żeby zginąć w ich obrzędzie. Oni jednak nie byli zainteresowani poświęceniem na ofiarę kogoś uznanego za niehonorowego. Dlatego młody mężczyzna rzucił się na nich, żeby udowodnić swoje męstwo.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Miguel Edward Santos-Neves: Reconfiguring Nation, Race, and Plantation Culture in Freyre and Faulkner. repositories.lib.utexas.edu, 2012. s. 21. [dostęp 2016-12-13]. (ang.).
  2. Karla Menezes Lopes Niels: Noite fantástica: um percurso pelos estudos críticos e historiográficos sobre a obra “Noite na taverna”, de Álvares de Azevedo. sobreomedo.files.wordpress.com. s. 17. [dostęp 2016-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-22)]. (port.).
  3. a b I – Juca Pirama. Resumo. educacao.globo.com. [dostęp 2016-12-13]. (port.).
  4. Nelson Werneck Sodré: Historia literatury brazylijskiej od wieku XVI do początków XX wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 202-203.
  5. Mark Carlyon: I-Juca-Pirama. markcarlyon.com.br. [dostęp 2016-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-10)]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

  • Antônio Gonçalves Dias: I-Juca Pirama. poemhunter.com. [dostęp 2016-12-13]. (port.).