I symfonia Schuberta
I Symfonia D-dur (D 82) - symfonia skomponowana przez Franza Schuberta w 1813 roku.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W latach 1808-1813 Schubert przebywa w cesarsko-królewskim konwikcie.[1] Przyjaciel Franza Schuberta, Josef von Spaun, wspominał, że orkiestra konwiktowa grywała codziennie jedną symfonię w całości oraz kilka uwertur[2], a w jej repertuarze były m.in. utwory Krommera, Koželuha, Haydna, Mozarta, Beethovena.[3] Spaun twierdzi, że w okresie pobytu w konwikcie Schubert skomponował kilka utworów na orkiestrę, a niektóre z nich mogły być symfoniami.[4] Z pewnością w tym czasie Schubert skomponował nie mniej niż pięć uwertur i jedną symfonię.
Utwory na orkiestrę Franza Schuberta napisane w latach 1811-1812:[5]
- Uwertura D-dur (D 2a, wcześniej D 996) (ok. 1812)
- Fragment Symfonii D-dur (D 2b, wcześniej D 997) (1811-1812)
- Uwertura do komedii "Der Teufel als Hydraulicus" (D 4) (ok. 1811)
- Uwertura do operetki "Der Spiegelritter" (D 11) (ok.1812)
- Uwertura D-dur (D 12) (ok. 1812)
- Uwertura D-dur (D 26) (ukończona 26 czerwca 1812)
Schubert ukończył I Symfonię D-dur 28 października 1813 roku.[6] Na końcu partytury Schubert napisał Finis et fine, gdyż kilka tygodni później opuszczał konwikt.[7] Być może było to symboliczne pożegnanie z etapem symfonicznej nauki.[7] Orkiestra konwiktowa wykonała I Symfonię D-dur Schuberta z okazji imienin dyrektora konwiktu, Innocenza Langa.[8] Pierwsze publiczne wykonanie (tylko pierwsza część) miało miejsce 30 stycznia 1880 w Crystal Palace w Londynie pod dyrekcją Augusta Mannsa. Rok później, 5 lutego 1881 roku, Manns wykonał całą symfonię.[9]
Obsada[edytuj | edytuj kod]
Skrzypce I, II, altówka, wiolonczela, kontrabas, flet I, obój I, II, klarnet I, II, fagot I, II, róg I, II, trąbka I, II, kotły
Części utworu[edytuj | edytuj kod]
- I Adagio – Allegro vivace D-dur
- II Andante G-dur, 6/8
- III Allegro D-dur, 3/4
- IV Allegro vivace D-dur
I Symfonia D-dur ma klasyczną czteroczęściową budowę. Dla wolnej II części Andante wzorem dla Schuberta było Andante z Symfonii Praskiej Mozarta, obydwa w G-dur i metrum 6/8. Część III Allegro jest menuetem (brak oznaczenia w partyturze).
Literatura[edytuj | edytuj kod]
- Otto Erich Deutsch – The Schubert Thematic Catalogue, Dover Publications, Inc. New York, 1995.
- Tadeusz Marek - Schubert, PWM, Kraków, 1988.
- Brian Newbould – Schubert and the Symphony. A New Perspective, Toccata Press, 1992.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tadeusz Marek - Schubert, PWM, Kraków, 1988, s.16-24; Brian Newbould – Schubert and the Symphony. A New Perspective, Toccata Press, 1992, s.20-21.
- ↑ Brian Newbould – Schubert and the Symphony. A New Perspective, Toccata Press, 1992, s.20.
- ↑ Tadeusz Marek - Schubert, PWM, Kraków, 1988, s.19.
- ↑ Brian Newbould – Schubert and the Symphony. A New Perspective, Toccata Press, 1992, s.21.
- ↑ Otto Erich Deutsch – The Schubert Thematic Catalogue, Dover Publications, Inc. New York, 1995, s.3, 5, 6, 11, 490.
- ↑ Otto Erich Deutsch – The Schubert Thematic Catalogue, Dover Publications, Inc. New York, 1995, s.34; Brian Newbould – Schubert and the Symphony. A New Perspective, Toccata Press, 1992, s.38.
- ↑ a b Brian Newbould – Schubert and the Symphony. A New Perspective, Toccata Press, 1992, s.50.
- ↑ Tadeusz Marek - Schubert, PWM, Kraków, 1988, s.23.
- ↑ Otto Erich Deutsch – The Schubert Thematic Catalogue, Dover Publications, Inc. New York, 1995, s.34.