Idhan Aubari
27°30′N 11°30′E/27,500000 11,500000 Wydmy na pustyni Idhan Aubari | |
| Państwo | |
|---|---|
| Powierzchnia |
50 tys. km² |
| Rodzaj obiektu |
pustynia |
Położenie na mapie Libii  | |
| 27°30′N 11°30′E/27,500000 11,500000
| |
Idhan Aubari[1][a] (arab. أدهان أوباري, Idhān Awbārī) – pustynia piaszczysta w obszarze Sahary w północnej Afryce, w zachodniej Libii.
Opis[edytuj | edytuj kod]
Idhan Aubari to erg w obszarze Sahary w północnej Afryce w zachodniej części Libii. Panuje tu skrajnie suchy klimat zwrotnikowy o bardzo niskiej wilgotności powietrza[2]. Maksymalne temperatury najcieplejszego miesiąca dochodzą do 40°C i więcej stopni[2].
Pustynia zajmuje powierzchnię 50 tys. km²[2][b] i charakteryzuje się występowaniem olbrzymich wydm[2]. Wypełnia kotlinę, która otwarta jest ku wschodowi[3]. Na otaczających wyżynach leżą pustynie żwirowe i kamieniste[3].
Szacuje się, że piasek Idhan Aubari istniał już w okresie plejstocenu i powstał w trzeciorzędzie[4]. Wydmy uformowały się na dnie dawnego jeziora we wczesnym czwartorzędzie[4].
Pustynia poprzecina jest dolinami rzek okresowych biegnącymi ku centrum kotliny[3]. Na jej północnym krańcu Idhan Aubari oraz terenach wzdłuż Wadi asz-Szati znajduje się 75% wszystkich studni z wodami głębinowymi[2]. Występują tu liczne oazy, m.in. Aubari i Sabha[3].
Odkryto tu złoża ropy naftowej[3].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Encyklopedia PWN podaje nazwę „Aubari”, zob. Encyklopedia PWN ↓.
- ↑ Inne źródła podają 62 tys. km², zob. Cooke, Warren i Goudie 1993 ↓, s. 403, lub 30 tys. km², zob. Encyklopedia PWN ↓.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ KSNG 2004 ↓, s. 91.
- ↑ a b c d e Braun, Passon i Jeworutzki 2020 ↓.
- ↑ a b c d e Encyklopedia PWN ↓.
- ↑ a b Worsley 2000 ↓, s. 111.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Afryka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 3, 2004. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2021-03-26].
- Aubari, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-03-26].
- Braun K., Passon J., Jeworutzki A.: Across the Vast Land—Some Aspects on Libya’s Geography. W: Braun K., Passon J. (red.): Across the Sahara. Springer, Cham, 2020-08-15. DOI: 10.1007/978-3-030-00145-2_1. ISBN 978-3-030-00145-2. (ang.).
- Cooke, Ronald U., Warren, Andrew, Goudie, Andrew S.: Desert Geomorphology. CRC Press, 1993. ISBN 978-0-203-02059-3. [dostęp 2021-03-26]. (ang.).
- Worsley, D.: Geological Exploration in Murzuq Basin. Elsevier, 2000. ISBN 978-0-08-053246-2. [dostęp 2021-03-27]. (ang.).