Ildefons Ancypa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Ildefons Ancypa (ur. 1815 w Miłowaniu w pow. słonimskim, zm. 18 czerwca 1863 w Mohylewie) – uczestnik powstania listopadowego i wielkopolskiego, naczelnik powstania styczniowego w powiecie bychowskim, polski działacz narodowy i emigracyjny, członek Towarzystwa Demokratycznego Polskiego w Paryżu.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ildefons Ancypa urodził się w 1815 roku rodzinie ziemiańskiej w Miłowaniu w powiecie słonimskim[1]. Ukończył szkołę w Słonimie i mając szesnaście lat brał udział w powstaniu listopadowym, służył pod dowództwem generała Dembińskiego. Po upadku powstania listopadowego wyemigrował do Francji[1]. Działał w polskich organizacjach patriotycznych i w Towarzystwie Demokratycznym Polskim w Paryżu[1][2]. Był autorem niektórych okólników wydawanych przez Towarzystwo Demokratyczne Polskie[3][2].

W 1848 roku walczył w powstaniu wielkopolskim[1] pod dowództwem generała Mierosławskiego[4]. Wrócił do Paryża i ponownie włączył się w ruch patriotyczny.

W 1861 po ogłoszeniu przez cara amnestii, która pozwalała na powrót do domów zesłańcom i emigrantom, wrócił do kraju i zamieszkał przy rodzinie w guberni mohylewskiej, działał tam w polskich organizacjach konspiracyjnych[5]. Podczas powstania styczniowego został naczelnikiem wojskowym powiatu Bychowskiego w guberni Mohylewskiej[1]. Oddział Ancypy walczył w okolicach folwarku Sielec-Bołonow w gminie Głuche na trakcie mohylewsko – bobrujskim[1]. Sytuacja oddziału była bardzo trudna, okoliczni chłopi wspomagali wojsko rosyjskie i organizowali obławy na powstańców[1]. Ildefons Ancypa został schwytany i uwięziony. Wyrokiem rosyjskiego sądu wojskowego został skazany wraz z podporucznikiem Korsakiem, chorążym Janem Mancewiczem i chorążym Michałem Mancewiczem na śmierć. Wyrok wykonano 18 czerwca 1863 roku o godz. 10.00 rano w Mohylewie[1][6][7].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Edward Maliszewski, Rok 1863 na Kresach Mohilewskich, Wydawnictwo "Straży Kresowej", Warszawa 1920
  • Edward Maliszewski, Organizacja Powstania Styczniowego, Polska Skł. Pomocy Szkolnej L. Bogusławski, Warszawa 1922

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Edward Maliszewski, Rok 1863 na Kresach Mohilewskich, Warszawa: Wydawnictwo "Straży Kresowej", 1920, s. 27,28.
  2. ↑ a b Marian Anusiewicz, O sile zbrojnej narodowej, Wydawn. Ministerstwa Obrony Narodowej, 1960, s. 8,13,83.
  3. ↑ Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Okólniki Towarzystwa Demokratycznego Polskiego: 1838/40, 1834–1840, s. 251.
  4. ↑ Agaton Giller, Historja powstania narodu polskiego w 1861–1864 r., t. 4, Paryż: Księg. Luxemburgska, 1871 (Paryż : Bracia Rouge, Dunon i Fresné), 1871, s. 150.
  5. ↑ Kurier Polski w Paryżu, Paryż: A. Reiff, 1884, s. 8.
  6. ↑ Dziennik Poznański nr 141, Poznań: Ludwik Merzbach, 24 czerwca 1863, s. 2.
  7. ↑ Marcin Niewalda, Ancypo – Katalog Powstańców Styczniowych [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2018-10-15].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ildefons_Ancypa&oldid=71219614”