Jędrusiowa Dziura
![Ziemia](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
Plan jaskini | |
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Właściciel | |
Długość |
419 m |
Głębokość |
52,80 m |
Deniwelacja |
56,60 |
Wysokość otworów |
1593 (Jędrusiowa Dziura), 1562 (Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze) m n.p.m. |
Wysokość otworów nad dnem doliny |
70 (Jędrusiowa Dziura), 40 (Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze) m |
Ekspozycja otworów |
ku NE (Jędrusiowa Dziura), N (Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze) |
Data odkrycia |
latem 1968 roku (Jędrusiowa Dziura), 12 lipca 1971 roku (Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze) |
Odkrywca |
A. Dzioba, J. Śmiałowski i Z. Skuza (Jędrusiowa Dziura),grotołazi z STJ KW Kraków (Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze) |
Kod |
(nr inwentarzowy PIG) T.E-12.43 (Jędrusiowa Dziura), T.E-12.45 (Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze) |
Położenie na mapie Tatr ![]() | |
Położenie na mapie Karpat ![]() | |
![]() |
Jędrusiowa Dziura, właściwie System Jędrusiowa Dziura – jaskinia w Dolinie Małej Łąki w Tatrach Zachodnich. Długość jaskini wynosi 419 metrów, a jej deniwelacja 56,60 metrów[1][2].
System Jędrusiowa Dziura jest określeniem obejmującym 2 jaskinie poznawane niezależnie od siebie i w wyniku odkryć połączone ze sobą. Są to: Jędrusiowa Dziura i Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze[3].
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f0/J%C4%99drusiowa_Dziura_przekr%C3%B3j.jpg/299px-J%C4%99drusiowa_Dziura_przekr%C3%B3j.jpg)
Jędrusiowa Dziura[edytuj | edytuj kod]
Wejście do jaskini znajduje się w dolnej części Baranich Schodów na wysokości 1593 metrów n.p.m. Jej długość wynosi 273 metry, a deniwelacja 56,60 metrów[1].
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Z otworu wejściowego idzie korytarzyk, który po paru metrach kończy się na pierwszym z dwóch progów Studni Wlotowej. Zjeżdżając pierwszym progiem, dociera się do piarżystej półki. Odchodzi stąd Meander Północno-Zachodni, który po 30 metrach kończy się zawaliskiem. Jest tu najwyżej położone miejsce w jaskini (+3,8 m).
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/J%C4%99drusiowa_Dziura_otw%C3%B3r.jpg/241px-J%C4%99drusiowa_Dziura_otw%C3%B3r.jpg)
Tymczasem ciąg główny prowadzi dalej Studnią Wlotową. Po zjechaniu na jej dno schodzi się korytarzem do obszernej salki stanowiącej część tzw. „Meandra”. Stąd idzie się do następnej salki. W bok odchodzi tu stromo do góry korytarz, który po kilku metrach urywa się progiem do Salki ze Szmatami. Ciąg główny prowadzi do trzeciej i ostatniej salki w „Meandrze”. Z niej odchodzi też boczny korytarz do Salki ze Szmatami. Ciąg główny idzie tymczasem z trzeciej salki do przełazu i dalej do Sali z Brzytwą Wyżniej (odchodzi stąd korytarz do Sali na Piętrze), a później do Sali z Brzytwą Niżniej. Stąd idzie boczny korytarz do Meandra Połączeniowego, który łączy Jędrusiową Dziurę z Jaskinią przy Jędrusiowej Dziurze. Dalej ciąg główny prowadzi do Korytarza z Jeziorkami. Jego dno zalega glina, na której okresowo tworzą się jeziorka. Na końcu korytarza woda wpływa do niedostępnej szczeliny. Jest tu najniżej położony punkt jaskini (−56,6 m). Nieco wcześniej znajduje się przejście do Sali Końcowej[1].
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Jaskinia_przy_J%C4%99drusiowej_Dziurze_otw%C3%B3r.jpg/241px-Jaskinia_przy_J%C4%99drusiowej_Dziurze_otw%C3%B3r.jpg)
Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze[edytuj | edytuj kod]
Wejście do jaskini znajduje się w dolnej części Baranich Schodów na wysokości 1562 metrów n.p.m. Jej długość wynosi 146 metrów, a deniwelacja 19,2 metra[1].
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Otwór jaskini znajduje się 30 metrów poniżej Jędrusiowej Dziury. Zaraz za otworem jest niski przełaz prowadzący do pochylni. Z niej przez zacisk dochodzi się do największej sali w jaskini – Sali Obszernej. Znajduje się w niej prawdopodobnie zasypane przejście do Sali Końcowej w Jędrusiowej Dziurze.
Z sali do góry idzie Korytarz nad Salą Obszerną, który rozgałęzia się na parę korytarzyków kończących się szczelinami.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Mnichowe_Turnie_a1.jpg/241px-Mnichowe_Turnie_a1.jpg)
Na dnie Sali Obszernej zaczyna się niski korytarzyk, który doprowadza do zacisku. Miejsce to stanowi wejście do Meandra Połączeniowego. Meander prowadzi do niewielkiej salki, która kończy się progiem spadającym do Sali z Brzytwą Niżniej. Miejsce to jest połączeniem Jaskini przy Jędrusiowej Dziurze z Jędrusiową Dziurą[1][4].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
W dolnej części jaskini płyną cieki i tworzą się okresowe jeziorka (Korytarz z Jeziorkami)[1]. Mieszkają w niej nietoperze.
Historia odkryć[edytuj | edytuj kod]
Jędrusiowa Dziura została odkryta w 1968 roku.
W 1971 roku zbadano jaskinię do końca. Nadano jej nazwę Jędrusiowa Dziura, ponieważ badana była przez trzech Andrzejów z Krakowa (A. Dzioba, A. Górny i A. Kozik).
Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze została odkryta w 1971 roku przez grotołazów z STJ KW Kraków[5].
Połączenie obu jaskiń nastąpiło 28 lipca 2006 roku.
Kolejne drobne odkrycia w rejonie Meandra Połączeniowego miały miejsce w październiku 2015 roku. W okresie od sierpnia do października 2015 roku powtórnie zmierzono cały system[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy – Jędrusiowa Dziura [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-03-12] .
- ↑ Jaskinie Tatr [online], 27 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-27] .
- ↑ Jaskinie – kwartalnik Polskiego Związku Alpinizmu. Nr 2 (47)/2007. ISSN 1234-4346
- ↑ Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy – Jaskinia przy Jędrusiowej Dziurze [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-09-03] (pol.).
- ↑ Jędrusiowa Dziura, Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA [online], www.sktj.pl [dostęp 2016-03-12] .