Jałowiec płożący
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
jałowiec płożący |
Nazwa systematyczna | |
Juniperus horizontalis Moench. Methodus 699. 1794 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Jałowiec płożący (Juniperus horizontalis Moench.) – gatunek roślin należący do rodziny cyprysowatych. Pochodzi z północnej części Ameryki Północnej, gdzie występuje aż po Alaskę i Jukon[4]. Jest powszechnie uprawiany w wielu krajach, również w Polsce, jako roślina ozdobna.
Morfologia i biologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Bardzo niski, płożący się po ziemi krzew. Tworzy na ziemi gęsty dywan, osiągający średnicę (po wielu latach) kilku metrów[5]. U typowej, dziko rosnącej formy jego wysokość nie przekracza 45 cm, niektóre ozdobne kultywary są jeszcze dużo niższe[5].
- Liście
- Po 4 w okółku, łuskowate, rynienkowate, przylegające do pędów, po zmiażdżeniu wydzielające przyjemny zapach[6].
- Organy generatywne
- Z kwiatostanu żeńskiego powstaje zmięśniała szyszkojagoda.
Zastosowanie i uprawa
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ma szerokie zastosowanie w ogrodnictwie. Jest całkowicie mrozoodporny. Jest doskonałą rośliną okrywową, mogącą na dużych przestrzeniach zastępować trawnik. Nadaje się też do ogródków skalnych, gdzie można nim obsadzać skały, murki. Może być uprawiany w pojemnikach.
Jest łatwy w uprawie. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej glebie. Wymaga pełnego oświetlenia. Nie należy go sadzić na trawniku, gdyż jego pełzające pędy zostaną przez trawnik zagłuszone[5]. Z tego też względu w pierwszym okresie po posadzeniu wymaga starannego plewienia, a najlepiej obszar wokół niego przykryć folią i korą.
Odmiany (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- 'Alpina' – o sinoniebieskich, podnoszących się pędach
- 'Bar Harbor' – o szarozielonych liściach, zimą przebarwiających się na fioletowo-różowo.
- 'Blue Chip' – o niebieskozielonych liściach
- 'Douglasii' – o stalowoniebieskich pędach, zimą przebarwiających się na fioletowy kolor
- 'Glauca' – bardzo niska (jej wysokość nie przekracza 5 cm) odmiana o szaroniebieskich liściach zimą przebarwiających się na różowo.
- 'Golden Carpet' – o pstrych pędach (ciemnozielone pędy mają końcówki o żółtym kolorze). Jesienią przebarwia się na brązowo
- 'Hugh' – o stalowo-niebieskich, płożących się i dobrze rozgałęziających się pędach
- 'Plumosa' – o niebieskoszarym ulistnieniu, zima przebarwia się na purpurowo. Jedna z najwyższych odmian (osiąga 60 cm wysokości)
- 'Variegata' – o stalowym kolorze z biało-kremowymi odcinkami pędów
- 'Wiltoni' – niskościeląca się tuż po ziemi odmiana o niebieskozielonych pędach. Jedna z popularniejszych w Polsce.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ Juniperus horizontalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
- ↑ a b c Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
- ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
- EoL: 1034922
- Flora of North America: 233500732
- GBIF: 2684410
- identyfikator iNaturalist: 47573
- IPNI: 262244-1
- ITIS: 194846
- NCBI: 669713
- Plant Finder: 279603
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2332743
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:262244-1
- Tela Botanica: 101301
- identyfikator Tropicos: 9400150
- USDA PLANTS: JUHO2
- CoL: 6NGJ6