Jabłonów (obwód tarnopolski)
49°08′35″N 25°50′42″E/49,143056 25,845000
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Powierzchnia |
4,922 km² |
| Populacja • liczba ludności |
|
| Nr kierunkowy |
+380 3557 |
| Kod pocztowy |
48265 |
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |
Położenie na mapie Ukrainy  | |
| 49°08′35″N 25°50′42″E/49,143056 25,845000
| |
Jabłonów (ukr. Яблунів) – wieś na Ukrainie w rejonie czortkowskim[1] należącym do obwodu tarnopolskiego. Liczy 1910 mieszkańców.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Jabłonów pierwszy raz wzmiankowano w 1414 roku, gdy król Władysław Jagiełło oddał wieś w dzierżawę Mikołajowi Ciecielskiemu[2].
W 1880 roku we wsi mieszkało 1329 grekokatolików, którzy mieli cerkiew parafialną na miejscu oraz 309 rzymskich katolików należących do parafii w Kopyczyńcach[3].
W okresie międzywojennym wieś należała do powiatu kopyczynieckiego w województwie tarnopolskim. W 1921 roku liczyła 2714 mieszkańców, w tym 1649 Ukraińców, 1044 Polaków i 20 Żydów. W 1931 roku liczba mieszkańców wzrosła do 3173[4].
W marcu 1944 roku bojówka OUN-B zabiła w Jabłonowie 45 Polaków[4][5]. Mimo to w marcu 1945 roku Komitet Ziem Wschodnich wymieniał Jabłonów jako jedno z kilku skupisk Polaków w powiecie kopyczynieckim[6].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- pałac z drugiej połowy XIX w. z parkiem. Pobyt Iwana Franki upamiętnia tablica na ścianie pałacu. W parku kilkusetletnie buki, dęby i topole, 200-letnia lipa[2].
- cerkiew pw. Zaśnięcia Bogarodzicy fundacji Florentyny Czartoryskiej-Cieńskiej z 1875 r[2].
- kościół pw. św. Elżbiety fundacji Florentyny Czartoryskiej-Cieńskiej z 1900 r., w czasach sowieckich zamknięty, obecnie zwrócony katolikom[2].
- kaplica grobowa właścicieli majątku[2]
- krzyż z 1848 roku wzniesiony na zniesienie pańszczyzny[2]
Ludzie związani z Jabłonowem
[edytuj | edytuj kod]- Tytus Dzieduszycki (1796–1870), polityk galicyjski
- Tadeusz Roman Tomaszewski (1894–1967), pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Постанова Верховної Ради України від 17 липня 2020 року № 807-IX "Про утворення та ліквідацію районів" [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-12] (ukr.).
- ↑ a b c d e f Grzegorz Rąkowski, Paweł Luboński, Podole. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część II, Pruszków: Rewasz, 2006, s. 191-192, ISBN 83-89188-46-5, OCLC 69287000.
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. III. Warszawa: 1880–1914, s. 349.
- ↑ a b Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939-1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 233, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487.
- ↑ Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”, Kraków 2011, ISBN 978-83-08-04576-3, s. 243
- ↑ Lucyna Kulińska: Dzieje Komitetu Ziem Wschodnich na tle losów ludności polskich Kresów w latach 1943-1947. T. I. Kraków, 2002, s. 333. ISBN 83-88527-32-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jabłonów 4.) J., ws, pow. husiatyński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 349.
- Polana 3.) gajówka na obszarze Jabłonowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 562.
- Jabłonów na stronie Rady Najwyższej. (ukr.)