Jaskinia pod Wantą
49°14′26″N 19°54′41″E/49,240633 19,911461| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel | |
| Długość |
520 m |
| Głębokość |
158 m |
| Deniwelacja |
172 m |
| Wysokość otworów |
1793,3 m n.p.m. |
| Wysokość otworów nad dnem doliny |
190 m |
| Ekspozycja otworów |
ku SSW |
| Data odkrycia |
znana od dawna |
| Kod |
(nr inwentarzowy PIG) T.E-12.03 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°14′26″N 19°54′41″E/49,240633 19,911461
| |
Jaskinia pod Wantą[1] lub Litworowy Dzwon[2] – jaskinia w Dolinie Litworowej w Tatrach Zachodnich. Wejście do niej znajduje się na północno-wschodnim stoku doliny w zboczach Ratuszowego Grzbietu na wysokości 1793,3[3] lub 1790 metrów n.p.m.[2] Jest położone w górnej części zbocza, na trawniku pośród kosodrzewiny[4]. Długość jaskini wynosi 520 metrów, deniwelacja 172 metry[5]. Jest to jaskinia o rozwinięciu pionowym. Jej pierwsza komora (Dzwon) ma kształt dzwonu – stąd nazwa Litworowy Dzwon. Druga nazwa (Jaskinia pod Wantą) pochodzi od płytowej wanty tkwiącej w dolnej części wejścia[1][2].
.jpg)
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Z niewielkiego otworu wejściowego prowadzą dwa ciągi. Jeden prowadzi w górę szczeliną do niewielkiej sali i kominka, gdzie osiągnięto najwyższy punkt jaskini +14 metrów. Drugi, główny, to studnia (21 metrów), której dno stanowi sala o kształcie dzwonu. W połowie studni w bok można dostać się do drugiej, równoległej studni (45 metrów), która kończy się dużą salą (25 metrów wysokości). Stąd odchodzą dwa ciągi. Jednym można dostać się do studni (15 metrów) i salki, skąd odchodzą dwa kominy, drugim przez ciasną studzienkę do salki kończącej się zawaliskiem. Jest to najniższy punkt jaskini (−158 metrów)[3][6].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Ściany jaskini są mokre. W studniach występuje podziemny deszcz.
Historia odkryć[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia pod Wantą była od dawna znana góralom. Dotarcie do niej jest trudne. Ferdynand Rabowski znał otwór jaskini przed wojną, prowadził w okolicy badania geologiczne. Kolejne etapy badań jaskini miały miejsce w latach 1960 (Ryszard Rodziński i Bronisław Goch), 1962 (Janusz Onyszkiewicz, Bernard Uchmański i towarzysze) i 1977. W roku 1989 Wojciech W. Wiśniewski dotarł do najwyższego punktu Jaskini pod Wantą[1]. W 2003 roku grotołazi z Wałbrzyskiego Klubu Górskiego i Jaskiniowego osiągnęli najniższy punkt jaskini[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Jaskinia Pod Wantą, Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA [online], www.sktj.pl [dostęp 2016-02-20].
- ↑ a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b c Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-02-20].
- ↑ Władysław Cywiński: Tom 2. Czerwone Wierchy – część wschodnia. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1995, seria: Tatry. Przewodnik szczegółowy. ISBN 83-7104-010-5.
- ↑ Jaskinie Tatr [online], 23 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
- ↑ Jerzy Grodzicki (red.), Jaskinie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Jaskinie wschodniego zbocza Doliny Miętusiej, PTPNoZ, Warszawa, 1999