Katedra św. Andrzeja w Picundzie

Katedra św. Andrzeja
ბიჭვინთის ტაძარი
	sala koncertowa
Państwo	Abchazja; / Gruzja
Miejscowość	Picunda
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Abchaski Kościół Prawosławny
Wezwanie	św. Andrzeja (pierwotne), Zaśnięcia Matki Bożej (w Egzarchacie Gruzińskim)
Historia
Data zakończenia budowy	XI w.
Data poświęcenia	XI w.
Data zamknięcia	w ZSRR
Aktualne przeznaczenie	sala koncertowa
Dane świątyni
Styl	abchaski
Świątynia; • wysokość; • długość; • szerokość	; 29 m; 37 m; 25 m
Kopuła; • liczba kopuł	; 1
Ołtarz; • liczba ołtarzy	; 1
	Położenie na mapie Abchazji Katedra św. Andrzeja
	Położenie na mapie Gruzji Katedra św. Andrzeja
	43°09′35,6″N 40°20′20,4″E/43,159889 40,339000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Katedra św. Andrzeja w Picundzie (ros. Собор в честь Апостола Андрея Первозванного) – prawosławna cerkiew w Picundzie, w Abchazji.

Cerkiew została wzniesiona na przełomie X i XI w.^[1] Była katedrą katolikosów-patriarchów Abchazji od X do XVII w. W związku z tym w obiekcie odbywały się chirotonie biskupie abchaskich hierarchów oraz wybory kolejnych katolikosów. Między okresem budowy a XV w. świątynia była wielokrotnie odnawiana. W wieku XVII w. została porzucona, gdy katolikos Abchazji, w obawie przed zagrożeniem ze strony Turcji, przeniósł swoją siedzibę do monasteru Gelati^[2].

W XIX w. obiekt został wyremontowany i przywrócony do użytku liturgicznego jako sobór Zaśnięcia Matki Bożej^[2]. Konsekrował go ponownie egzarcha Gruzji Paweł w 1892^[3]. Przy soborze istniał skit podlegający monasterowi Nowy Athos, a mnisi tejże wspólnoty byli zobowiązani do opieki nad świątynią^[4].

W XX wieku w katedrze urządzona została sala koncertowa^[2]^[4]. Starania przedstawicieli Abchaskiego Kościoła Prawosławnego na rzecz usunięcia z obiektu organów i pełnego przeznaczenia budynku na cele kultowe spotykają się z odmową Ministerstwa Kultury Republiki Abchazji^[5].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Budowla reprezentuje styl szkoły abchaskiej w gruzińskiej architekturze sakralnej. Jest to świątynia trójnawowa, zwieńczona kopułą wspartą na dwóch podporach oraz na występach jednej z trzech absyd, które zamykają pomieszczenie ołtarzowe. Kopuła położona jest na bębnie o niskim przykryciu na sferycznym sklepieniu, co jest rozwiązaniem wyraźnie nawiązującym do budownictwa bizantyńskiego^[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Amiraszwili Sz.: Sztuka gruzińska. Warszawa: 1973, s. 275.
↑ ^a ^b ^c Патриарший собор в Пицунде. abkhazian-churches.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-04)]..
↑ Архіеп. Павелъ Лебедевъ († 1892 г.) Слово при освященіи Пицундскаго Успенскаго Собора въ Абхазіи.
↑ ^a ^b Многострадальная обитель.
↑ В министерстве культуры не разделяют мнение главы Абхазской православной церкви о необходимости переноса органа Пицундского храма в другое помещение. apsnypress.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-10)]..

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Organy w katedrze św. Andrzeja w Picundzie (ros.)

[gru-1] Amiraszwili Sz.: Sztuka gruzińska. Warszawa: 1973, s. 275.

[ab-2] Патриарший собор в Пицунде. abkhazian-churches.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-04)]..

[3] Архіеп. Павелъ Лебедевъ († 1892 г.) Слово при освященіи Пицундскаго Успенскаго Собора въ Абхазіи.

[ng-4] Многострадальная обитель.

[5] В министерстве культуры не разделяют мнение главы Абхазской православной церкви о необходимости переноса органа Пицундского храма в другое помещение. apsnypress.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-10)]..

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]