Ekaterine Geladze
 Ekaterine Geladze (1892) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dzieci | |
Ekaterine (Keke) Geladze (gruz. ეკატერინე (კეკე) გელაძე; ros. Екатерина Георгиевна Геладзе, Jekatierina Gieorgijewna Geładze; ur. 24 stycznia?/5 lutego 1858 w Ghambareuli k. Gori, zm. 13 maja 1937 w Tbilisi) – matka Józefa Stalina.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodzona w Ghambareuli na przedmieściach Gori w rodzinie należącej do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Jej ojciec, Glacha Geladze, zmarł młodo, a rodzina popadła wówczas w problemy finansowe. Pisania i czytania pomagała jej się uczyć matka[1].
Wyszła za mąż za Besariona Dżughaszwilego w wieku 16 lat (niektóre źródła podają, że w wieku 14 lat). Dwoje jej pierwszych dzieci zmarło zaraz po narodzinach – Micheil w 1876 roku, a Giorgi rok później. Jej trzeci i ostatni syn, Józef, przyszedł na świat 18 (6 grudnia według kalendarza juliańskiego) 1878[1].
Gdy Józef Stalin w latach 20. umacniał swoją pozycję w reżimie komunistycznym, umieścił swoją matkę w pałacu na Kaukazie, dawniej siedzibie namiestnika cara. Miała mieszkać w jednym małym pokoju, z którego pisała regularnie listy (po gruzińsku, nigdy nie opanowała dobrze rosyjskiego) do swojego syna i synowej[2].
Po rewolucji Stalin bardzo rzadko odwiedzał matkę. Opiekę nad nią powierzył Berii[3]. Lekarz, który opiekował się nią w podeszłym wieku, N. Kipsidze, przytoczył relację jednego z ich spotkań. Jekaterina zapytana przez Stalina, dlaczego w dzieciństwie biła go tak mocno, odpowiedziała: To pozwoliło ci wyjść na ludzi. Po chwili zapytała: Józefie, kim ty dokładnie jesteś? Stalin bez chwili namysłu odpowiedział: Pamiętasz cara? Można powiedzieć, że ja jestem jak car. – Byłoby lepiej gdybyś został księdzem – odpowiedziała jego matka. Ekaterine Geladze zmarła 13 maja 1937 i została pochowana w Panteonie Mtasminda w Tbilisi[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Simon Sebag Montefiore, Bernd Rullkötter, Der junge Stalin, Frankfurt am Main: S. Fischer, 2007, ISBN 978-3-10-050608-5 [dostęp 2024-03-28].
- ↑ Stephen Kotkin, Stalin, New York: Penguin Press, 2017, ISBN 978-1-59420-380-0 [dostęp 2024-03-28].
- ↑ Montefiore. Stalin: The Court of the Red Tsar. 2003
- ↑ Edvard Radzinsky, str. 32
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Simon Sebag Montefiore, "Young Stalin," 2007.
- Edvard Radzinsky: Stalin: The First In-depth Biography Based on Explosive New Documents from Russia's Secret Archives, Anchor, (1997) ISBN 0-385-47954-9