Ketewan Geladze

Ketewan Geladze (1936)
Data i miejsce urodzenia	5 lutego 1858 Gambarella
Data śmierci	13 maja 1937

Ketewan (Keke) Geladze (gruz.: ქეთევან (კეკე) გელაძე; ros.: Екатерина Георгиевна Геладзе, Jekatierina Gieorgijewna Geładze; ur. 5 lutego 1858, zm. 13 maja 1937) – matka Józefa Stalina. Urodzona w rodzinie poddanych Gruzińskiemu Kościołowi Prawosławnemu w Gambareulli (Gruzja). Pomimo tego, że jej ojciec, Glaha Geladze, umarł młodo i rodzina miała problemy finansowe, matka pomagała jej uczyć się pisania i czytania.

Wyszła za mąż za Besariona Dżugaszwilego w wieku 16 lat (niektóre źródła podają, że w wieku 14 lat). Dwoje jej pierwszych dzieci zmarło zaraz po narodzinach – Michał w 1876 roku, a Grzegorz rok później. Jej trzeci i ostatni syn, Józef, przyszedł na świat 18 (6 grudnia według kalendarza juliańskiego) 1878.

Kiedy Stalin w latach 20. umacniał swoją pozycję w reżimie komunistycznym, umieścił swoją matkę w pałacu na Kaukazie, dawniej siedzibie namiestnika cara. Miała mieszkać w jednym małym pokoju, z którego pisała regularnie listy (po gruzińsku, nigdy nie opanowała dobrze rosyjskiego) do swojego syna i synowej.

Po rewolucji Stalin bardzo rzadko odwiedzał matkę. Opiekę nad nią powierzył Berii. Lekarz, który opiekował się nią w podeszłym wieku, N. Kipsidze, przytoczył relację jednego z ich spotkań. Jekaterina zapytana przez Stalina, dlaczego w dzieciństwie biła go tak mocno, odpowiedziała: To pozwoliło ci wyjść na ludzi. Po chwili zapytała: Józefie, kim ty dokładnie jesteś? Stalin bez chwili namysłu odpowiedział: Pamiętasz cara? Można powiedzieć, że ja jestem jak car. – Byłoby lepiej gdybyś został księdzem – odpowiedziała jego matka. Ketewan Geladze zmarła 13 maja 1937 i została pochowana w Panteonie Mtasminda w Tbilisi.

Bibliografia

• Simon Sebag Montefiore, "Young Stalin," 2007.
• Edvard Radzinsky: Stalin: The First In-depth Biography Based on Explosive New Documents from Russia's Secret Archives, Anchor, (1997) ​ISBN 0-385-47954-9​