Kląskawka syberyjska
Saxicola maurus[1] | |||
(Pallas, 1773) | |||
Samiec | |||
Samica | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
kląskawka syberyjska | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki[3] | |||
|
Kląskawka syberyjska[4] (Saxicola maurus) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae). W sezonie lęgowym zamieszkuje Azję i wschodnią Europę[3], zimuje w południowych rejonach Azji i północno-wschodniej Afryce[5]. Do Polski zalatuje wyjątkowo (pierwsze potwierdzone stwierdzenie w 2015[6], drugie w 2016[7]), nie gniazduje.
Systematyka i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Systematyka tego gatunku jest kwestią sporną. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia pięć podgatunków S. maurus[3]:
- Saxicola maurus hemprichii – wschodnia Ukraina i północny Azerbejdżan do północnych i północno-zachodnich wybrzeży Morza Kaspijskiego.
- Saxicola maurus variegatus – południowo-wschodnia Turcja i Kaukaz Południowy do północnego i zachodniego Iranu.
- kląskawka syberyjska (Saxicola maurus maurus) – wschodnia Finlandia i północna oraz wschodnia europejska część Rosji do Mongolii i Pakistanu.
- kląskawka himalajska (Saxicola maurus indicus) – północno-zachodnie i środkowe Himalaje.
- kląskawka czarnogardła (Saxicola maurus przewalskii) – Tybet do środkowych Chin, północna Mjanma, północna Tajlandia.
Do gatunku S. maurus bywa też wliczany podgatunek Saxicola maurus stejnegeri (kląskawka wschodnia)[4], zamieszkujący wschodnią Syberię i wschodnią Mongolię po Koreę i Japonię[3]; takson ten jest przez niektórych (w tym przez IOC) podnoszony do rangi gatunku[3].
Kląskawka syberyjska przez niektórych autorów bywa włączana do kląskawki afrykańskiej (Saxicola torquatus)[5][8].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała wynosi 12,5 cm, rozpiętość skrzydeł 18–20 cm. Skrzydło mierzy 69–77 mm, dziób 13 mm[9]. U samców głowa i wierzch ciała czarne. Po bokach szyi białe plamy, zachodzą na kark dalej niż u kląskawki. Kuper i lusterko czysto białe. Spód ciała biały, na piersi mała czerwonopomarańczowa plama. Samice i osobniki młodociane przypominają kląskawki, jednakże są jaśniejsze. Brew jasna, biały pasek na skrzydłach i biała plama na lotkach drugorzędowych[10].
Status i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) nie uznaje kląskawki syberyjskiej za osobny gatunek i włącza ten takson do kląskawki afrykańskiej (Saxicola torquatus), klasyfikowanej jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern)[8].
Na terenie Polski kląskawka syberyjska jest objęta ścisłą ochroną gatunkową[11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Saxicola maurus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Saxicola maurus (Pallas, 1773). [w:] GBIF Secretariat [on-line]. GBIF Backbone Taxonomy, 2019. [dostęp 2021-02-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-02-09]. (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Saxicolinae Vigors, 1825 - kląskawki (wersja: 2023-01-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-02-09].
- ↑ a b Collar, N.: Common Stonechat (Saxicola torquatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].
- ↑ Komunikat Komisji Faunistycznej z 2015 roku. komisjafaunistyczna.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-17)].
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 33. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2016. „Ornis Polonica”. 58, s. 83–116, 2017.
- ↑ a b BirdLife International, Saxicola torquatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-02-09] (ang.).
- ↑ R. Meinertzhagen. Notes on some Birds from the Near East and from Tropical East Africa. „Ibis”. 4 (11), s. 22–23, 1922. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1921.tb01294.x.
- ↑ Paul Sterry, Andrew Cleave, Andy Clements & Peter Goodfellow: Ptaki Europy, przewodnik. Warszawa: 2007, s. 294. ISBN 978-83-247-0818-5.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne – kląskawka wschodnia S. (m.) stejnegeri. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).