Kościół staroluterański w Bydgoszczy
53°07′19″N 17°59′28″E/53,121944 17,991111| kościół parafialny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Bydgoszczy  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||||||||||||||
| 53°07′19″N 17°59′28″E/53,121944 17,991111
| |||||||||||||||||
Kościół staroluterański w Bydgoszczy – kościół, który znajdował się przy ul. Poznańskiej 25, w obrębie Starego Miasta w Bydgoszczy. W latach 1846–1957 ewangelicki, w latach 1957-1969 prawosławny. Rozebrany w 1969 roku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Świątynię zbudowała w 1846 bydgoska gmina kościoła staroluterańskiego, istniejąca na terenie miasta od 1834. Kościół Ewangelicko-Luterański powstał na terenie Prus jako reakcja na powołanie w 1817 do istnienia państwowego Kościoła ewangelicko-unijnego. W 1845 ten związek wyznaniowy uzyskał uznanie prawne w państwie pruskim.
W okresie II Rzeczypospolitej parafia w Bydgoszczy należała do Kościoła Ewangelicko-Luterskiego w Polsce Zachodniej. Pod względem narodowościowym miała charakter niemiecki, ale wierni w odróżnieniu od wyznawców Kościoła ewangelicko-unijnego nie angażowali się w działalność polityczną. Cechowało ich na ogół przyjazne nastawienie względem Polaków. Dobre stosunki łączyły ich także z parafią ewangelicko-augsburską, której udostępnili swoją świątynię w latach 1922-1939.
W 1945 gmina staroluterańska przestała istnieć. Władze państwowe oficjalnie przekazały świątynię parafii ewangelicko-augsburskiej, która otrzymała równocześnie kościół Chrystusa Zbawiciela oraz plebanię farną przy Wałach Jagiellońskich, w której urządzono mieszkanie dla organisty. Odtąd w kościele urządzano nabożeństwa okresowe, podczas gdy główne uroczystości świąteczne i niedzielne odprawiano w kościele Chrystusa Zbawiciela.
W 1957 świątynia została wydzierżawiona parafii prawosławnej pw. św. Mikołaja. Z biegiem lat stan techniczny budynku znacznie się pogorszył, a żadna z użytkujących go wspólnot religijnych nie dysponowała funduszami na remont generalny. W 1969 władze państwowe zamknęły kościół i doprowadziły do jego rozbiórki.
W związku z planami zabudowy posesji, na której znajdował się kościół, latem 2017 w ramach prowadzonych prac archeologicznych przebadano zachowane mury przyziemia[1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół zbudowany został w stylu klasycystycznym. Budynek miał skromną formę, posiadał przedsionek i dwuspadowy dach.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Anna Stankiewicz: Archeolodzy odkryli mury starego kościoła przy ul. Poznańskiej. wyborcza.pl, 2017-08-28. [dostęp 2022-09-09].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stefan Bryll, Świątynie utracone. Bydgoska architektura sakralna minionych wieków, Bydgoszcz 2008.
| świątynie katolickie | |
|---|---|
| klasztory katolickie | |
| świątynie ewangelickie | |
| świątynie żydowskie |
