Komitet ds. Przekształcenia i Odnowy Instytucji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gabon
Godło Gabonu
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Gabonu

Komitet ds. Przekształcenia i Odnowy Instytucjijunta wojskowa rządząca Gabonem od 30 sierpnia 2023. Przejęła władzę w następstwie zamachu stanu w Gabonie w 2023 r. po unieważnieniu wyborów prezydenckich.

Geneza[edytuj | edytuj kod]

Wczesnym rankiem 30 sierpnia kilkunastu jego członków oświadczyło, że reżim prezydenta Alego Bongo Ondimby dobiegł końca[1]. Byli wśród nich pułkownicy armii Gabonu i członkowie Gwardii Republikańskiej[2]. Następnie ogłosili przejęcie władzy nad państwem, rozwiązanie parlamentu, trybunału konstytucyjnego, rządu, czy komitetu wyborczego, oraz zamknięcie granic Gabonu do odwołania. Nie pojawiły się informacje o śmierciach spowodowanych puczem, ale w dzień zamachu stanu w Libreville słychać było strzały. Prezydent Ali Bongo i jego syn zostali aresztowani[3].

Rządy[edytuj | edytuj kod]

Generał Brice Clotaire Oligui Nguema, kuzyn oraz były zwolennik prezydenta Bongo, przywódca Gwardii Republikańskiej[4], pomógł w przeprowadzeniu zamachu stanu i został tymczasowym przywódcą kraju[5]. Junta odmówiła przekazania władzy w ręce cywilów, zapowiedziała też, że generał Oligui Nguema zostanie zaprzysiężony na tymczasowego prezydenta[6].

2 września junta ogłosiła niezwłoczne otwarcie granic kraju[7]. 4 września generał Nguema został oficjalnie zaprzysiężony na stanowisko głowy państwa, wezwał również do przyjęcia w drodze referendum nowej konstytucji[8]. W ciągu kolejnych dni junta miała udzielić amnestii niektórym więźniom politycznym[9], w tym prezydentowi Bongo, któremu ze względu na zły stan zdrowia pozwolono opuścić kraj[10].

7 września generał Nguema mianował ekonomistę i opozycjonistę Raymonda Ndong Simę na stanowisko tymczasowego premiera[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gabon soldiers say election result cancelled, 'regime' ended. The East African, 2023-08-30. [dostęp 2023-08-30]. (ang.).
  2. Gabon soldiers say Bongo 'regime' ended, borders closed. Africanews, 30 August 2023. [dostęp 30 August 2023].
  3. Armia przejmuje władzę w Gabonie. Mianowano tymczasowego szefa państwa [online], Bankier.pl, 30 sierpnia 2023 [dostęp 2023-09-01] (pol.).
  4. 21 facts to know about General Nguema, Gabon's new military leader - P.M. News [online] [dostęp 2023-09-01] (ang.).
  5. Cameroun Actuel: Qui est Brice Clotaire Oligui Nguema, le Général à la tête de la transition gabonaise ? - Cameroun Actuel. 2023-08-30. [dostęp 2023-08-30]. (fr.).
  6. Krzysztof Ryncarz, Unia Afrykańska zawiesza Gabon, a puczyści ogłaszają nowego przywódcę [online], www.euractiv.pl, 1 września 2023 [dostęp 2023-09-01] (pol.).
  7. Gabon coup leader: No rush to elections and ‘the same mistakes’ [online], www.aljazeera.com [dostęp 2023-09-02] (ang.).
  8. Gabon: Przywódca puczu wojskowego generał Nguema zaprzysiężony na urząd tymczasowej głowy państwa [online], wnp.pl [dostęp 2023-09-04] (pol.).
  9. Gabon coup leader meets regional envoy, opposition after inauguration [online], RFI, 7 września 2023 [dostęp 2023-09-07] (ang.).
  10. Gabon: Junta uwolniła obalonego prezydenta z uwagi na stan zdrowia [online], wnp.pl [dostęp 2023-09-07] (pol.).
  11. Gabon military government appoints former opposition leader as interim PM [online], www.aljazeera.com [dostęp 2023-09-09] (ang.).