Koza barwna uszlachetniona
Koza barwna uszlachetniona (polska barwna uszlachetniona) – rasa kozy domowej zaliczana do typu wszechstronnie użytkowego. Została wyhodowana w Polsce w połowie XX wieku z barwnych kóz lokalnych Opolszczyzny i Dolnego Śląska oraz barwnych kóz bezrasowych z innych terenów Polski, uszlachetnionych kozłami ras szlachetnych niemieckich oraz francuskich alpejskich[1]. Charakteryzuje się dużą odpornością na niekorzystny wpływ środowiska[2].
Wygląd bardzo podobny do kóz rasy barwnej szlachetnej niemieckiej[3]. Umaszczenie czerwono-brunatno-bure[3] lub czerwonobrunatne[1], ale dopuszcza się również inne odcienie. Wzdłuż grzbietu przebiega ciemna pręga. Końce nóg oraz okolice oczu i pyska są czarne. Uszy stojące. Włos krótki, poza nieco dłuższymi włosami rosnącymi wzdłuż grzbietu. Większość kóz tej rasy nie ma rogów.
Wydajność mleka w okresie laktacji wynosi średnio od 610 do 760 kg (maksymalnie 1400 kg[1]). Zawartość tłuszczu w mleku 3,4–4,1%, a białka 3,0–3,2%. Mleko kóz tej rasy zawiera więcej cholesterolu i mniej składników mineralnych (Ca, P, Mg) niż mleko kóz białych uszlachetnionych[4].
Kozy tej rasy osiągają plenność 170–190%. Masa ciała kóz wynosi 45–65 kg, a kozłów 60–100 kg[3]. Wysokość w kłębie sięga 65 cm u samic i 80 cm u samców[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d J. Kaba, E. Bagnicka: Chów i hodowla kóz w Polsce. [dostęp 2013-03-22].
- ↑ Kierunki użytkowania kóz. [w:] Rolniczy Magazyn Elektroniczny [on-line]. 2010. [dostęp 2013-03-23].
- ↑ a b c Rasy zwierząt gospodarskich. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 124. ISBN 978-83-01-16664-9.
- ↑ Henryka Bernacka. Analiza produkcyjności kóz ras białej i barwnej uszlachetnionej oraz jakości ich mleka. „Rozprawy”. 127, 2008. Wydawnictwa Uczelniane Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego. (pdf)