Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku
nr rej. A-475 z 02.05.1983[1]. | |||||
kościół parafialny | |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Miejscowość |
Mostek 24 32 – 075 Gołcza | ||||
Wyznanie | |||||
Kościół | |||||
parafia | |||||
Wezwanie | |||||
| |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||
Położenie na mapie powiatu miechowskiego | |||||
Położenie na mapie gminy Gołcza | |||||
50°20′10,100″N 19°50′38,843″E/50,336139 19,844123 | |||||
Strona internetowa |
Kościół Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Mostku – kościół znajdujący się w województwie małopolskim, w powiecie miechowskim, w gminie Gołcza, w Mostku.
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół fundacji Jana Cianowskiego – ówczesnego właściciela Cianowic – wybudowany został w 1571 roku w Smardzowicach. W 1938 roku przeniesiono go do Mostka[2]. W 1951 roku dokończono odbudowę, zmieniając proporcje budowli[3].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]W 1571 roku Jan Cianowski, herbu Prus, właściciel Cianowic, ufundował modrzewiową, trójnawową świątynię zbudowaną w systemie więźbowo-zaskrzynieniowym w Smardzowicach[4]. W okresie baroku dobudowano sygnaturkę, wieżę po zachodniej stronie, oraz soboty[4]. Bp Kunicki, w protokole wizytacyjnym z 1727 roku, wymienił pięć ołtarzy: główny ku czci Wniebowzięcia NMP, po stronie epistoły św. Józefa i św. Anny, a po stronie Ewangelii św. Małgorzaty i Matki Bożej[2]. W latach 1731–1748 przeprowadzono gruntowny remont kościoła[2].
Po przeniesieniu kościoła do Mostka, podczas odbudowy w latach 1938–1951 zmieniono proporcje bryły budynku. Korpus i prezbiterium nakryto oddzielnymi dachami, zmieniono proporcje rekonstruowanej wieży, nie odtworzono sobót oraz systemu więźbowo-zaskrzynieniowego[4]. Dobudowano przybudówki pełniące funkcję zakrystii[3].
Architektura aktualna
[edytuj | edytuj kod]Kościół jest modrzewiowy, konstrukcji zrębowej, wieża konstrukcji słupowej[5]. Korpus jest szerszy od Prezbiterium zamkniętego trójbocznie[3].
Wyposażenie wnętrza
[edytuj | edytuj kod]- Późnobarokowe wyposażenie z około 1740 roku z detalami gotycko-renesansowymi;
- odrzwia południowe z nadprożem w formie oślego grzbietu i herbem Prus[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-06] .
- ↑ a b c Strona parafii [online], parafiasmardzowice.pl [dostęp 2023-10-26] (pol.).
- ↑ a b c d Bogusław Krasnowolski , Leksykon zabytków architektury Małopolski, Kraków: Wydawnictwo „Arkady”, 2013, s. 201, ISBN 978-83-2134744-8 .
- ↑ a b c Kornecki Marian , Sztuka Sakralna, Kraków: Zarząd Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych w Krakowie, s. 34 .
- ↑ Antoni Walaszczyk , Informator Turystyczny Powiatu Miechowskiego, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno Graficzne, 1972, s. 44 .
- Świątynie pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej
- Kościoły w diecezji sosnowieckiej
- Zabytkowe kościoły w powiecie miechowskim
- Obiekty sakralne w gminie Gołcza
- Mostek (województwo małopolskie)
- Drewniane kościoły w województwie małopolskim
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo krakowskie)
- Budynki w Polsce oddane do użytku w 1951