Kościół św. Krzysztofa w Złotym Stoku
nr rej. A/5198/398 z dnia 24.11.1956 | |||||||||||||||||
kościół ob. sala wystawiennicza | |||||||||||||||||
widok ogólny | |||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu ząbkowickiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Złoty Stok | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Złotego Stoku | |||||||||||||||||
50°26′33,67″N 16°52′24,55″E/50,442686 16,873486 |
Kościół św. Krzysztofa w Złotym Stoku – dawna świątynia ewangelicka znajdująca się w mieście Złoty Stok, w województwie dolnośląskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Przekazy kronikarskie mówią o istnieniu budowli w tym miejscu, już w XIII wieku. Określana była wtedy jako wieża wartownicza. W XIV jako kościół miejski[1]. W dzisiejszej formie została wzniesiona w 1515 r. W 1638 roku budynek całkowicie spłonął i wkrótce został odbudowany w niezmienionym kształcie[2]. Kościół został przebudowany w XVIII i XIX wieku, w 1945 roku został uszkodzony[2]. Po 1945 roku świątynia była nieużytkowana, w latach 90. XX wieku adaptowano ją na halę sportową[2][3]. W 2020 roku rozpoczął się remont, który skończył się w 2022 roku[4]. Wtedy została mu nadana funkcja kulturalno-turystyczna, którą posiada do dziś.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Jest to budowla orientowana, posiadająca jedną nawę oraz trójbocznie zamknięte prezbiterium, od stromy zachodniej znajduje się czworoboczna wieża ozdobiona portalem z głównym wejściem zwieńczonym półkoliście[2]. Nad łukiem centralnie data 1545 i dwa herby: księstwa ziębicko-oleśnickiego (L) i Złotego Stoku (P)[5]W kruchcie za nim znajdują się epitafia z XVI w. Nawa nakryta była dawniej drewnianym stropem, natomiast prezbiterium sklepieniem sieciowym[6]. Do kościoła dostawiona jest zakrystia z emporą na piętrze, przykryta sklepieniem krzyżowo-żebrowym[2]. Do zakrystii i na emporę prowadzą późnogotyckie, ostrołukowe portale[2].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok z południa, po prawej dawna mennica
-
Portal
-
Wieża
-
Widok od boku
-
Fragment ryciny F.B Wernera przedstawiający kościół w XVIII wieku
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Piotr Romanowski , Elżbieta Szumska , Złoty Stok: podróż przez historię pięknego miasta w górach, Złoty Stok: Usługi Turystyczne "Aurum" Elżbieta Szumska, 2014, ISBN 978-83-940141-1-7 [dostęp 2023-08-22] .
- ↑ a b c d e f Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 264. ISBN 83-85773-01-0.
- ↑ Jerzy Kwiatek: Urokliwy świat małych miasteczek. Warszawa: Sport i Turystyka - Muza SA, 2002, s. 58. ISBN 83-7200-965-1.
- ↑ Portal, Złoty Stok. Były kościół po rewitalizacja ściągnie jeszcze więcej turystów [online], Zabkowice.pl [dostęp 2023-04-09] (pol.).
- ↑ Kościół św. Krzysztofa.Evangelische Kirche. polska-org.pl. [dostęp 2023-04-15]. (pol.).
- ↑ Zabytki miejscowości dolnośląskich: litera Z. Zabytki w Polsce. [dostęp 2017-03-24].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-01-0.
- Zabytkowe kościoły w powiecie ząbkowickim
- Dawne kościoły protestanckie w województwie dolnośląskim
- Zdesakralizowane kościoły w województwie dolnośląskim
- Zabytki nieruchome w Złotym Stoku
- Świątynie pod wezwaniem św. Krzysztofa
- Kościoły w Złotym Stoku
- Architektura gotyku w województwie dolnośląskim
- Historia Złotego Stoku