Kroner Lake
62°59′00″S 60°35′00″W/-62,983333 -60,583333.jpg) Korner Lake (2022) | |
| Terytorium | |
|---|---|
| Rodzaj obiektu | |
Położenie na mapie Szetlandów Południowych  | |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
| 62°59′00″S 60°35′00″W/-62,983333 -60,583333
| |
Kroner Lake – niewielka laguna leżąca na zachód od Whalers Bay w Port Foster na Deception Island na Szetlandach Południowych; jedyna geotermalna laguna w Antarktyce.
W 2002 roku Kroner Lake wraz z innymi obszarami wyspy zostały desygnowane jako szczególnie chronione obszary Antarktyki (ang. Antarctic Specially Protected Area, ASPA) – ASPA 140: Parts of Deception Island, South Shetland Islands.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Wielorybnicy obecni na Deception Island w latach 1905–1931 nazywali obiekt z powodu jego kształtu Tokroningen nawiązując do monety dwóch koron norweskich[1]. Chilijska wyprawa antarktyczna nadała mu nazwę Laguna Galvarino na cześć wojownika Galvarino z plemienia Mapuczy, który walczył przeciwko Hiszpanom w czasie wojen z Araukanami[2]. Po badaniach przez jednostkę do badań hydrograficznych Royal Navy (ang. Royal Navy's Hydrographic Survey Unit) w latach 1948–1949, zbiornik nazwano Lake Pennilea w nawiązaniu do szkockiego Loch Pennilea w uznaniu zasług szkockiego członka jednostki[2]. Argentyńska wyprawa antarktyczna nadała mu nazwę Laguna Verde[2]. Funkcjonowała również nazwa Lago Sulfuroso[2].
W 1950 roku nazwa została zmieniona na Kroner Lake przez UK Antarctic Place-Names Committee (UK-APC)[1].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Kroner Lake to niewielka laguna leżąca na zachód od Whalers Bay w Port Foster na wulkaniczniej wyspie Deception Island na Szetlandach Południowych[1]. Laguna ma kolisty kształt, a jej średnica wynosi 0,2 mili (ok. 0,3 km)[1]. Aktywne fumarole podgrzewają jej wody[3], tworząc jedyną w Antarktyce lagunę geotermalną[4].
Kroner Lake początkowo było jeziorem, wypełniającym niewielki maar powstały między 1849 a 1912 rokiem[5], lecz wskutek kolejnej erupcji wulkanu Deception Island w lutym 1969 roku zostało przeistoczone w płytką lagunę pływową[6]. Na skutek wybuchu wody Port Foster wdarły się do zbiornika, jego południowo-wschodni brzeg uległ przerwaniu i powstał 200-metrowy kanał łączący jezioro z wodami morskimi[7].
W 2015 roku w wodach laguny odnotowano występowanie niespotykanego dotychczas w Antarktyce gatunku skoczogonków – Ceratophysella succinea[8].
W 2002 roku Kroner Lake wraz z innymi obszarami wyspy zostały desygnowane jako szczególnie chronione obszary Antarktyki (ang. Antarctic Specially Protected Area, ASPA) – ASPA 140: Parts of Deception Island, South Shetland Islands[9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and United States Gazetteer ↓.
- ↑ a b c d SCAR Composite Gazetteer of Antarctica and Gazetteer of the British Antarctic Territory ↓.
- ↑ Rosa 2019 ↓, s. 71.
- ↑ Riffenburgh 2007 ↓, s. 327.
- ↑ Birkenmajer 1991 ↓, s. 379.
- ↑ Chapman i Smellie 2002 ↓, s. 63.
- ↑ Chapman i Smellie 2002 ↓, s. 62–63.
- ↑ Management Plan for Antarctic Specially Protected Area No. 140 2022 ↓, s. 9.
- ↑ Secretariat of the Antarctic Treaty i ASPA 140 2023 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Birkenmajer, Krzysztof. Report on the Polish geological investigations in West Antarctica, 1990/91. „Polish Polar Research”. 12 (3), s. 369–390, 1991. [dostęp 2023-07-31]. (ang.).
- Chapman, Mary G. , Smellie, J. L.: Volcano-ice Interaction on Earth and Mars. Geological Society, 2002. ISBN 1-86239-121-1. [dostęp 2023-07-31]. (ang.).
- Downie, Rod: Deception Island. W: Riffenburgh, Beau: Encyclopedia of the Antarctic. Taylor & Francis, 2007. ISBN 978-0-415-97024-2. [dostęp 2023-08-04]. (ang.).
- Kroner Lake (Gazetteer of the British Antarctic Territory). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Kroner Lake (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Rosa, Luiz Henrique: Fungi of Antarctica Diversity, Ecology and Biotechnological Applications. Springer International Publishing, 2019. ISBN 3-030-18366-1. [dostęp 2023-08-04]. (ang.).
- Secretariat of the Antarctic Treaty: Management Plan for Antarctic Specially Protected Area No. 140 Parts of Deception Island, South Shetland Islands. 2022. [dostęp 2023-08-04]. (ang.).
- Secretariat of the Antarctic Treaty, ASPA 140: Parts of Deception Island, South Shetland Islands, [w:] www.ats.aq [online] [dostęp 2023-07-31] (ang.).