Krzyż Za służbę na Kaukazie
 Awers krzyża srebrnego | |
 Awers krzyża brązowego | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Wielkość |
48 × 48 mm, 34 × 34 mm |
| Kruszec | |
Krzyż „za służbę na Kaukazie” (ros. Крест «За службу на КавказѢ») — rosyjskie odznaczenie wojskowe nadawane uczestnikom walk na Kaukazie w latach 1859–1864.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Odznaczenie zostało ustanowione przez Aleksandra II dla nagrodzenia uczestników walk toczonych na Kaukazie w latach 1859 – 1864.
Krzyż posiadał jeden stopień, lecz występował w czterech wersjach w zależności od rangi osoby nagradzanej, przysługiwał bowiem wszystkim uczestnikom. Miał następujące wersje:
- złotą – nadawaną dowódcom i wyższym oficerom sztabowym
- srebrną – nadawaną oficerom
- brązową – nadawaną podoficerom i żołnierzom, ochotnikom i członkom milicji kaukaskiej
- brązową (o mniejszym rozmiarze) – nadawany obywatelom, lekarzom, pielęgniarkom, urzędnikom, którzy współdziałali z wojskiem nie biorąc jednak udziału w działaniach bojowych.
Zasady nadawania[edytuj | edytuj kod]
Krzyż był nadawany wszystkim uczestnikom walk na Kaukazie: dowódcom, oficerom i żołnierzom armii rosyjskiej, członkom ochotniczych oddziałów milicji kaukaskich współdziałających z armią rosyjską, urzędnikom, lekarzom i innym osobom współpracującym z armią.
W zależności od stanowiska krzyż nadawany był w różnych wersjach, różniących się materiałem z którego był wykonany lub rozmiarem.
Krzyż wykonany ze złota nadawany był dowódcom, wyższym oficerom sztabowym, ze srebra – oficerom, z jasnego brązu – podoficerom, żołnierzom armii rosyjskiej, ochotnikom i członkom oddziałów milicji kaukaskich współdziałających z armią rosyjską, a także lekarzom uczestniczącym w walkach, krzyż z brązu o mniejszym rozmiarze (34 × 34 mm), był nadawany urzędnikom, lekarzom, pielęgniarkom i innym osobom współdziałającym z oddziałami armii rosyjskiej, lecz nie biorącymi udział w bezpośrednich działaniach bojowych.
Opis odznaki[edytuj | edytuj kod]
Odznaka odznaczenia jest krzyż typu maltańskiego nałożony na dwa skrzyżowane miecze skierowane ostrzami ku górze.
Na ramionach poziomych jest napis ЗА СЛУЖБУ (pol. Za służbę) НА КАВКАЗѢ(pol. Na Kaukazie), a na pionowych na górnym monogram Aleksandra II, a na dolnym data 1864. W centralnej części krzyża znajduje się okrąg w środku którego jest dwugłowy orzeł – herb Rosji.
W wersji złotej i srebrnej ramiona krzyża oraz orzeł pokryte są czarną emalią, napisy zaś w kolorze metalu. W wersji brązowej cała odznaka jest w kolorze metalu.
Rewers krzyża jest gładki z umieszczonym na nim mocowanie, do noszenia bezpośrednio na mundurze. Krzyż nie posiada baretki i był noszony na mundurze poniżej innych odznaczeń.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- М. А. Изотова: Ордена и медали России и СССР. Moskwa: Владис, 2010, s. 262-264. ISBN 978-5-9567-0960-3. (ros.).
- A. A. Кузнецов: Ордена и медали России. Moskwa: Издательство МГУ, 1985, s. 142 -143. (ros.).
