Lelkowiec krzykliwy
| Antrostomus vociferus[1] | |||
| (A. Wilson, 1812) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
lelkowiec krzykliwy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym przeloty zimowiska | |||
Lelkowiec krzykliwy[3], lelek krzykliwy (Antrostomus vociferus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny lelkowatych (Caprimulgidae), zamieszkującego Amerykę Północną. Znany głównie dzięki dźwięcznemu głosowi. Poluje w nocy na latające owady. Podczas dnia odpoczywa na ziemi lub na konarach drzew.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wcześniej zaliczano do rodzaju Caprimulgus[4]. Obecnie uznaje się go za gatunek monotypowy[5], dawniej wliczano do niego 5 podgatunków, które w 2010 roku zostały wydzielone do osobnego gatunku o nazwie lelkowiec arizoński (Antrostomus arizonae)[5][4].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zamieszkuje południowo-środkową i południowo-wschodnią Kanadę oraz wschodnio-środkowe i wschodnie USA[5]. Zimuje od południowo-środkowych i południowo-wschodnich USA po Amerykę Centralną[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
- Pióra szarobrązowe, podbródek czarny, na gardle widoczna wąska, biała przepaska, skrzydła zaokrąglone. W rogach ogona widoczne duże, białe plamy.
- Wymiary
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
- Środowisko
- Preferuje lasy liściaste lub mieszane ze słabo rozwiniętym podszytem lub zupełnym jego brakiem[7].
- Lęgi
- Zazwyczaj 2. Nie buduje gniazda[7][8]; swoje 1–2 jaja składa na ziemi na polanie, w opadłych liściach, często w osłonie podszytu. Inkubacja jaj trwa 19–21 dni. Młode potrafią latać po 15 dniach.
- Głos
- Samiec powtarza gwiżdżące łip, pur-łill. Poza tym krótkie, ostre kłit i rozmaite gruchania, chichoty i syki.
Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2018 roku uznaje lelkowca krzykliwego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened), wcześniej miał on status gatunku najmniejszej troski (LC – Least Concern). W 2016 roku liczebność populacji szacowano na 1,8 miliona dorosłych osobników[7]. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[2].
Zagrożony przez utratę biotopów, zatrucia pestycydami, zderzenia z samochodami i drapieżnictwo kotów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Antrostomus vociferus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Antrostomus vociferus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Caprimulginae Vigors, 1825 - lelki (wersja: 2020-04-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-02].
- ↑ a b c Whip-poor-will (Caprimulgus vociferus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)]. (ang.).
- ↑ a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Frogmouths, Oilbird, potoos, nightjars. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-02]. (ang.).
- ↑ a b c Eastern Whip-poor-will Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-08-02]. (ang.).
- ↑ a b c Species factsheet: Antrostomus vociferus. BirdLife International. [dostęp 2020-08-02]. (ang.).
- ↑ Eastern Whip-poor-will Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-08-02]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
- David Chandler, Dominic Couzens, Euan Dunn, Jonathan Elphick, Rob Hume, Derek Niemann: Ptaki. Warszawa: MULTICO, 2008, seria: Fakty o zwierzętach świata. ISBN 978-83-7073-583-8.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).