Macabeo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Macabeo
‘Macabeo’
Ilustracja
Macabeo w atlasie Viali i Vermorela (1903)
Gatunek

winorośl właściwa
(Vitis vinifera)

Inne nazwy

viura

Ważne regiony uprawy

region produkcji cavy

Identyfikator VIVC

13127

Przeznaczenie owoców

wino

Kolor skórki

zielonożółty

Macabeo, macabéo, viura[1][2] – biały szczep winorośli właściwej, przypuszczalnie pochodzący z regionu Penedès w Katalonii, gdzie był wzmiankowany już w 1617 roku[3]. Najpopularniejsza odmiana o białej skórce w północnej części Hiszpanii[3]. Jeden z podstawowych szczepów do produkcji musującego wina cava[1] oraz białych win Rioja[1][4]. Popularny w Hiszpanii i południowej Francji[3].

Pochodzenie[edytuj | edytuj kod]

Odmiana pochodzi z północnej Hiszpanii[1]. Jako macabeu winogrona były już wzmiankowane w 1617 w Vilafranca del Penedès[a][3]. Stamtąd odmiana trafiła do południowej Francji (Roussillon) i była wysoko oceniana[b][3]. Hrabia Odart twierdził jednak w 1845, że odmiana pochodzi z Bliskiego Wschodu[3].

Badania DNA dowiodły, że macabeo nie jest identyczne z odmianą alcañón z północnej Hiszpanii[3]. Sugerują też pokrewieństwo z katalońską odmianą xarel·lo[3]. Badania na ograniczonej liczbie markerów DNA wskazały jako odmiany rodzicielskie macabeo rzadkie odmiany hebén i brustiano faux, lecz ze względu na ograniczony zakres wyniki muszą zostać jeszcze potwierdzone[3][5].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Późno wypuszcza pąki wiosną[3][6]. Rośnie bujnie, a pędy bywają łamane przez wiatr[3]. Wymaga cieplejszych, mało wilgotnych stanowisk[3]. Macabeo jest bardzo wrażliwe na choroby grzybowe oraz nekrozę winorośli[3].

Wina[edytuj | edytuj kod]

Odmiana nadaje się do produkcji zwykłych win białych oraz musujących[7].

Macabeo wnosi w wina nuty owocowe i kwasowość[4][7][8][9], a także rześkość[2] i kwiatowy charakter[3][7].

Klasyczne białe wino Rioja zawiera 95% viury i 5% malvasii[2]. Macabeo nadaje się zwłaszcza na wina, które nie są starzone w beczkach[10], w nowoczesnym stylu[11]. Odmiana jest niewrażliwa na utlenianie[2].

Tradycyjnie macabeo było dodawane od czerwonych win Rioja, ale ten zwyczaj zanika[2].

Garnacha blanca bywa dodawana do gorszych roczników białej riojy, by wyrównać poziom alkoholu, jednak pogarsza bukiet wina[2].

Wachlarz odmian z Riojy jest uprawiany również w Navarrze, lecz odmianom miejscowym mogą towarzyszyć francuskie[11]. Przykładowym połączeniem jest macabeo i chardonnay[12].

Rozpowszechnienie[edytuj | edytuj kod]

Uprawiana z dobrymi rezultatami w całej Hiszpanii: zarówno na północy (Rioja, Nawarra), w katalońskim regionie Costers del Segre, w regionie produkcji cavy, jak i na południowym zachodzie (Ribera del Guadiana)[7]. Winnice obsadzone macabeo zostały zarejestrowane także na Majorce[13].

W Penedès macabeo jest uprawiane, podobnie jak xarel·lo, przede wszystkim w podregionie Medio Penedès (Mitja Penedès)[14].

Areał winnic w Hiszpanii obsadzonych macabeo sięgał w 2008 roku[3]:

Ze względu na zmniejszającą się powierzchnię upraw przeważają krzewy w starszym wieku[3].

Na mniejszą skalę macabeo jest uprawiane we Francji, w Dolinie Rodanu (apelacja Lirac, później szczep został wykluczony z apelacji)[15][16] i Langwedocji-Roussillon[1]. W pierwszej dekadzie XXI wieku areał francuskich winnic obsadzonych macabeo spadł o połowę (z 5200 ha w 2000 do 2628 ha w 2009)[3].

Synonimy[edytuj | edytuj kod]

Podstawowymi nazwami są macabeo i viura[3]. Inne to: charas blanc w Kalifornii, we Francji lardot, maccabéo i maccabeu (Roussillon)[3]. Spotyka się także nazwę vuera (regiony Rioja i Rueda)[3] oraz blanca de daroca, cola de renard, forcalla, gredelin, lloza, macaban, perpignan, provensal, queue de renard, rossan, subirat, verdigell[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Cytat: Lo vi Moscat, y lo vi Macabeu se han de cullir molt madurs los Rahims
  2. ↑ Cytat: C'est à Sals, près Perpignan, que se fait l'excellent vin blanc, connu sous le nom de Macabeu, qui est d'une délicatesse & d'un goût exquis

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e MacNeil 2001 ↓, s. 66.
  2. ↑ a b c d e f Stevenson 2005 ↓, s. 313.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Jancis Robinson, Julia Harding, José Vouillamoz: Wine Grapes. HarperCollinsPublishers, 2012, s. 560-561. ISBN 978-0-06-220636-7. (ang.).
  4. ↑ a b MacNeil 2001 ↓, s. 418.
  5. ↑ a b Viura (macabeo) w bazie danych Instytutu Hodowli Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2014-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 marca 2012)]. (ang.).
  6. ↑ Johnson i Robinson 2008 ↓, s. 202.
  7. ↑ a b c d David Schwarzwälder: Hiszpania. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 579. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
  8. ↑ MacNeil 2001 ↓, s. 456.
  9. ↑ MacNeil 2001 ↓, s. 459.
  10. ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 37.
  11. ↑ a b Stuart Walton, Brian Glover: The Ultimate Encyclopedia of Wine, Beer, Spirits and Liqueurs. Hermes House, 1998, s. 95-96. ISBN 978-1840380859. (ang.).
  12. ↑ Walton i Glover 1998 ↓, s. 95.
  13. ↑ David Schwarzwälder: Hiszpania. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 591. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
  14. ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 318.
  15. ↑ MacNeil 2001 ↓, s. 248.
  16. ↑ Stevenson 2005 ↓, s. 222.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karen MacNeil: The Wine Bible. Nowy Jork: Workman Publishing, 2001. ISBN 978-1-56305-434-1. (ang.).
  • Tom Stevenson: The Sotheby’s Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Macabeo&oldid=71242527”