Malý Žomboj
48°36′18″N 20°31′49″E/48,605080 20,530270| Państwo | |
|---|---|
| Głębokość |
142 m |
| Wysokość otworów |
595 m n.p.m. |
Położenie na mapie Słowacji  | |
| 48°36′18″N 20°31′49″E/48,605080 20,530270
| |
Malý Žomboj (też: Malá Žomboj lub Malá železná priepasť, węg. Kis-zsomboly) – jaskinia krasowa na obszarze Krasu Słowacko-Węgierskiego w Wewnętrznych Karpatach Zachodnich na Słowacji. Z głębokością 142 m jest jedną z najgłębszych jaskiń Krasu Słowacko-Węgierskiego.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia znajduje się w północnej, zalesionej części Płaskowyżu Silickiego, ok. 100 m na północ od jaskini Veľký Žomboj. Otwór wejściowy o wymiarach 2,5 x 3 m leży na wysokości 595 m n.p.m. w płytkiej depresji między dwoma głębokimi lejami krasowymi, niedaleko rozwidlenia niebiesko 
znakowanego szlaku turystycznego i drogi leśnej.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa jaskini poszła od przekręcenia węgierskiego słowa zsomboly, oznaczającego jaskinię o dominującym rozwinięciu pionowym, studnię (przepaść) jaskiniową[1]. Węgierskie Kis-zsomboly to "Mała studnia" lub "Mała przepaść". Określenie Malý przychodzi tu jako rozróżnienie w stosunku do sąsiedniej jaskini Veľký Žomboj.
Geneza – morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jest typową jaskinią pochodzenia korozyjnego o rozwinięciu pionowym. System pionowych studni został wypreparowany przez wody opadowe wzdłuż szczelin i pęknięć tektonicznych. Dno zaściela rumowisko wapiennych bloków. Na pionowych ścianach bogata szata naciekowa, w tym kamienne wodospady i draperie.
Historia eksploracji[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia znana od dawna. Pierwsze badanie jaskini przeprowadził w 1925 r. podpułkownik Gustáv Dufek z oddziałem żołnierzy z garnizonu w Rożniawie, wykorzystując kołowrót do zejścia w głąb studni.
Ochrona jaskini[edytuj | edytuj kod]
Od 1995 r. jaskinia jest chroniona jako pomnik przyrody (słow. prírodná pamiatka).
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia nie jest udostępniona do zwiedzania.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gabriel Rožai: Lexikálno-sémantické aspekty speleoným v Slovenskom krase, [w:] "Slavica Iuvenum XVI. Mezinárodní setkání mladých slavistů", Ostravská univerzita v Ostravě, Filozofická fakulta, Ostrava 2015, ISBN 978-80-7464-784-0, s. 63
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.
- Slovenský Kras. Domica. Turistická mapa 1:50 000, wydanie 3, VKÚ Harmanec 2007, ISBN 80-8042-413-6.