Matka (kanion)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kanion Matka (2009)
Kanion Matka (2023)
Widok na kanion z lotu ptaka

Matka (mac. Матка, alb. Matkë, Kanioni i Matkës) – kanion położony piętnaście kilometrów na południowy zachód od stolicy Macedonii Północnej, Skopje[1]. Zajmuje powierzchnię około 5000 hektarów[1]. Jest to jedno z najpopularniejszych miejsc rekreacyjnych w Macedonii Północnej, znajduje się tu również kilka średniowiecznych klasztorów. Jezioro Matka w obrębie kanionu Matka jest najstarszym sztucznym jeziorem w kraju[2].

Geologia[edytuj | edytuj kod]

W obrębie kanionu Matka znajduje się dziesięć jaskiń, z których najkrótsza ma długość 20 metrów, a najdłuższa 176 metrów. Kanion ma również dwa pionowe kanały, oba o głębokości około 35 metrów[1].

Jaskinia Wreło[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia Wreło, położona na prawym brzegu rzeki Treski, została wymieniona na liście Top 77 najlepszych naturalnych miejsc na świecie w projekcie Nowe siedem cudów natury[3].

W jaskini można zobaczyć wiele stalaktytów, w tym jeden duży, pośrodku jaskini zwany „Szyszką sosnową” ze względu na jego kształt. Na końcu jaskini znajdują się dwa jeziora. Mniejsze z nich ma 8 metrów długości i 15 metrów głębokości, większe ma 35 metrów długości i 15–18 metrów głębokości[4].

Początkowa część korytarzy jaskini jest sucha, dalsza jest zalana wodą i schodzi znacznie w dół. Chociaż dokładna głębokość jaskini nie jest znana, spekuluje się, że może to być najgłębsza podwodna jaskinia na świecie[5].

Do jaskini można dotrzeć tylko łodzią lub kajakiem[6].

Biologia[edytuj | edytuj kod]

Kanion Matka to także „rezerwat” dla wielu gatunków roślin i zwierząt, również tych występujących jedynie w tym regionie. Około 20% gatunków roślin uznaje się za rzadko spotykane bądź endemiczne. Spotyka się tu także 119 gatunków dziennych i 140 gatunków nocnych motyli, w tym 77 endemitów Bałkanów[1]. W jaskiniach kanionu spotyka się także duże skupiska nietoperzy[7].

Atrakcje[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na bliskość Skopje kanion Matka jest popularnym miejscem rekreacji dla mieszkańców i turystów. Kanion jest jednym z głównych miejsc w Macedonii Północnej, gdzie można uprawiać turystykę wysokogórską. Sezon wspinaczkowy rozpoczyna się około Wielkanocy, a kończy w listopadzie. Kajakarstwo na rzece Treska jest bardzo popularnym zajęciem, podobnie jak wędkowanie, polowanie i pływanie[8].

Klasztory[edytuj | edytuj kod]

Klasztor św. Andrzeja

W kanionie znajduje się kilka historycznych kościołów i klasztorów, między innymi kościół i klasztor św. Andrzeja, który zlokalizowany jest w wąwozie rzeki Treski[9][10].

Z kolei klasztor Matki Boskiej, zbudowany w XIV wieku, znajduje się na lewym brzegu rzeki Treski[11].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Matka Canyon [online], www.macedonia.co.uk [dostęp 2019-11-26].
  2. HPP Matka – EVN Elektrani [online], elektrani.mk [dostęp 2019-11-26].
  3. New 7 Wonders of the Nature top 77 [online], web.archive.org, 16 grudnia 2009 [dostęp 2019-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2009-12-16].
  4. www.canyonmatka.com – Cave Vrelo [online], web.archive.org, 2 sierpnia 2009 [dostęp 2019-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-02].
  5. Cave Vrelo [online], www.exploringmacedonia.com [dostęp 2019-11-26].
  6. Iva, Vrelo Cave Matka Travel Guide [online], ivasays.com, 23 lipca 2018 [dostęp 2019-11-26] (ang.).
  7. www.canyonmatka.com – Cave Krstalna [online], web.archive.org, 2 sierpnia 2009 [dostęp 2019-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-02].
  8. Exploring Macedonia – National Tourism Portal. Provides travel tips, Accommodation and tour information. [online], web.archive.org, 1 września 2011 [dostęp 2019-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2011-09-01].
  9. Brko, Lake Matka – St. Andrew [online], Journey Macedonia, 7 kwietnia 2015 [dostęp 2019-12-03] (ang.).
  10. St. Andrew Church – Matka, Skopje [online], travelmacedonia.info [dostęp 2019-12-03].
  11. Matka Canyon, Macedonia [online], web.archive.org, 27 maja 2011 [dostęp 2019-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-27].