Mauzoleum Legionistów Polskich w Kaliszu
 Mauzoleum Legionistów Polskich (1932) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Rozpoczęcie budowy |
1932 |
| Zniszczono |
1939 |
Mauzoleum Legionistów Polskich w Kaliszu – mauzoleum żołnierzy Legionów Polskich, modernistyczne, wzniesione w 1932, zburzone w 1939.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Mauzoleum wzniesiono ku czci żołnierzy i podoficerów I Brygady Legionów Polskich i II Brygady Legionów Polskich zmarłych w 1917 w obozie internowania w Szczypiornie. Na mauzoleum w kształcie sześciokolumnowej bramy umieszczono napis: Cześć bojownikom o wolność. W listopadzie 1932 roku z cmentarza ukraińskiego w Szczypiornie ekshumowano prochy legionistów: Floriana Adamczyka, Karola Calka, Hostopa Ochnikowskiego, Władysława Wealtera, Filipa Bednarka, Jana Jezierskiego i Franciszka Pociosa[1]. Projekt mauzoleum przygotował Juliusz Kłos[2].
Obrzęd poświecenia i złożenia prochów legionistów miał miejsce 27 listopada 1932 roku. Trumnę z prochami legionistów przywieziono na lawecie. Do podnóża mauzoleum ponieśli ją: wiceminister Piestrzyński, generał Orlicz-Dreszer, generał Tokarzewski i poseł Starzak. Po przjeździe pułkownika Sławka rozpoczął się obrzęd poświęcenia cmentarza i mauzoleum. W uroczystości udział wzięli ks. kapelan Łopuszański, ks. prałat Janowski i prezes Związku Legionistów w Kaliszu mecenas Stanisław Wróblewski. Pułkownik Sławek udekorował trumnę Krzyżem Niepodległości, wręczając jeden z nich matce zmarłego legionisty. Trumnę złożono w mauzoleum, a bateria oddała 32 strzały[3].
Na kolumnadzie umieszczono tablice z napisem: Tu spoczywają żołnierze legionów Józefa Piłsudskiego, zmarli na posterunku walk, w obozie jeńców w 1917 r. i nazwiskami pochowanych legionistów[2][3].
Mauzoleum zostało wysadzone w powietrze przez Niemców w 1940 roku[1], wówczas też trumnę ze szczątkami legionistów potajemnie przeniesiono na Cmentarz Miejski w Kaliszu i ukryto w grobowcu rodziny Żuczkowskich[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Mauzoleum Legionistów [online] [dostęp 2022-11-06] (pol.).
- ↑ a b c Julia Nowak, 100 ROCZNICA internowania Legionistów w Szczypiornie [online] [dostęp 2022-11-06].
- ↑ a b Prochy Legionistów ze Szczypiorna spoczęły w mauzoleum, „Ilustrowany Kurier Codzienny” (332), 30 listopada 1932, s. 11.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Katarzyna Krzywda: Tajemnicze mauzoleum i zaginione prochy legionistów. faktykaliskie.pl, 2015-11-25. [dostęp 2019-01-28].
- Mauzoleum Legionistów Polskich (nie istnieje) polska-org.pl