Meczet Dżumaja w Płowdiwie

Meczet Dżumaja w Płowdiwie
Państwo	Bułgaria
Miejscowość	Płowdiw
Wyznanie	islam
Rodzaj	meczet
	Historia
Data budowy	1363–1364
Data zniszczenia	1421–1451
Data reaktywacji	XV
	Położenie na mapie Płowdiw Meczet Dżumaja w Płowdiwie
	Położenie na mapie Bułgarii Meczet Dżumaja w Płowdiwie
	Położenie na mapie obwodu Płowdiw Meczet Dżumaja w Płowdiwie
	42°08′52,4″N 24°44′53,9″E/42,147900 24,748300
	Multimedia w Wikimedia Commons

Meczet Dżumaja w Płowdiwie (bułg. Джумая джамия, Dżumaja dżamija) – meczet znajdujący się w Płowdiwie, w Bułgarii. Jest jednym z najstarszych oraz największych meczetów architektury osmańskiej na Bałkanach^[1]. W czasach Imperium Osmańskiego Płowdiw (tur. Filibe) był stolicą bułgarskiej części Tracji, a do 1455/56 siedzibą bejlerbeja z Rumelii^[2].

Historia

Jego turecka nazwa to Hüdavendigâr Camii lub Cuma Camii. Meczet znajduje się w centrum Płowdiwu i został zbudowany w miejscu Cerkwi św. Petki wkrótce po zdobyciu miasta przez armię osmańską (1363 – 1364). Podczas panowania sułtana Murada II (1421 – 1451) stary budynek został zburzony i zastąpiony przez współczesny meczet. Nazywano go meczetem Ulu Dżumaja, czyli meczetem piątkowym^[1].

Meczet o wymiarach 33 × 27 m ma trzy szerokie kopuły nad centralną nawą spoczywającą na czterech masywnych kwadratowych filarach i trzy szerokie sklepienia kolebkowe nad sąsiednimi pomieszczeniami. Oryginalny przedsionek z pięcioma kopulastymi przedsionkami został zniszczony podczas trzęsienia ziemi w XVIII wieku i zastąpiony drewnianym daszkiem. Pierwotne spiczaste łuki portyku można jeszcze dostrzec w ścianach przedsionka. Meczet ma wysoki minaret w północno-wschodnim rogu fasady, ozdobiony skomplikowanym wzorem pól w kształcie rombów typowych dla początku XV wieku^[3]. Wewnętrzne malowidła ścienne pochodzą z końca XVIII w. oraz początków wieku XIX.^[1]

14 lutego 2014 roku podczas ulicznej demonstracji tłum zaatakował meczet przy użyciu kamieni oraz petard; w następstwie jeden policjant został ranny, a ok. 120 osób zatrzymano^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Dzhumaya Mosque – Plovdiv. bulgariatravel.org. [dostęp 2018-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
↑ THE WAQF AND THE COMPLEX OF ŞIHABEDDIN PAŞA IN FILIBE. acikerisim.fsm.edu.tr. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).
↑ Machiel Kiel: „Ottoman Expansion into the Balkans”. W: Kate Fleet (red.): The Cambridge History of Turkey, t. 1. Cambridge: Cambridge University Press, 2009, ISBN 978-0-521-62093-2, s. 175–176.
↑ Bulgarian police detain 120 after mosque attack. reuters.com. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).

[trav-1] Dzhumaya Mosque – Plovdiv. bulgariatravel.org. [dostęp 2018-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).

[2] THE WAQF AND THE COMPLEX OF ŞIHABEDDIN PAŞA IN FILIBE. acikerisim.fsm.edu.tr. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).

[3] Machiel Kiel: „Ottoman Expansion into the Balkans”. W: Kate Fleet (red.): The Cambridge History of Turkey, t. 1. Cambridge: Cambridge University Press, 2009, ISBN 978-0-521-62093-2, s. 175–176.

[4] Bulgarian police detain 120 after mosque attack. reuters.com. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]