Mikołaj Artymiak
| Zawód, zajęcie |
rolnik |
|---|---|
| Narodowość | |
| Wyznanie | |
| Odznaczenia | |
| |
Mikołaj Artymiak – rolnik, polski „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Podczas II wojny światowej wraz z żoną Heleną i córką Eugenią mieszkali we wsi Kukawka. Ukrywał w swoim gospodarstwie młodą Żydówke Dorę Libman, która była córką rabina z Włodawy. Trafiła pod jego opiekę latem 1942 r. gdy uciekła z transportu więźniów i wycieńczona błąkała się po okolicznych polach. Podczas pierwszego spotkania poodarował jej kawałek chleba. Następnie jego małżonka przygotowała dla niej kąpiel, dała ubranie i nakarmiła rosołem. Jak wspominali po latach: "Zośką ją nazwaliśmy. Dla zamaskowania"[1].
Mikołaj wraz z rodziną zorganizowali dla niej kryjówkę w swojej stodole w sianie. Oprócz niej, Mikołaj wraz z rodziną pomagał także w ukryciu Żyda o nazwisku Rab. Pod koniec wojny Artymiakowie postanowili dla bezpieczeństwa wykopać schron w lesie i przenieść tam swoich podopiecznych. Mikołaj uszykował właz przykrywany mchem i gałęziami, który się zasuwało po wejściu. Na dole znajdowały się snopki siana i coś do przykrycia. Opiekowała się nimi córka Mikołaja, Eugenia, nosząc im codziennie żywność i najpotrzebniejsze rzeczy. Pozwoliło to przetrwać okupację. Po zakończeniu wojny oboje ukrywani Żydzi wyemigrowali do Izraela[1][2][3][4][5].
6 sierpnia 1989 roku Instytut Jad Waszem uhonorował Mikołaja, Helenę Artymiaków oraz ich córkę Eugenie medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Historia pomocy - Rodzina Artymiaków | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2023-04-16].
- ↑ Artymiak Mikołaj - Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Lublin i Lubelszczyzna - Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2023-04-12] (pol.).
- ↑ Libman – Rozenbaum Dora - Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Lublin i Lubelszczyzna - Teatr NN [online], teatrnn.pl [dostęp 2023-04-12] (pol.).
- ↑ Historia pomocy - Rodzina Artymiaków | Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2023-04-12].
- ↑ Znaleziona na łące pod lasem | Pamięć i Tożsamość | [online], pamiecitozsamosc.pl [dostęp 2023-04-12].
- ↑ Israel Gutman (red.), Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata: ratujący Żydów podczas Holocaustu, Kraków: Fundacja Instytut Studiów Strategicznych, 2009, ISBN 978-83-87832-59-9, OCLC 443558424 [dostęp 2023-04-07] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata: ratujący Żydów podczas Holocaustu: Polska, red. I. Gutman, Kraków 2009