Monareczka archipelagowa
| Symposiachrus browni[1] | |||
| (E.P. Ramsay, 1883) | |||
.jpg) Ilustracja autorstwa Williama Matthew Harta | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
monareczka archipelagowa | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
Monareczka archipelagowa[5], monarka archipelagowa[6] (Symposiachrus browni) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Jest endemitem archipelagu Wysp Salomona. Jego naturalnym siedliskiem są subtropikalne lub tropikalne wilgotne lasy nizinne. Jest bliski zagrożenia wyginięciem przez utratę siedlisk.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten był pierwotnie umieszczony w rodzaju Monarcha, ale w 2009 roku został przeniesiony do rodzaju Symposiachrus[7].
Międzynarodowy Kongres Ornitologiczny (IOC) wyróżnia cztery podgatunki Symposiachrus browni[8]:
- S. b. browni (Ramsay, 1883) – monareczka archipelagowa[5] – występuje na Kolombangara, Nowej Georgii, Vangunu i pobliskich wyspach
- S. b. ganongae (Mayr, 1935) – pierwotnie opisany jako podgatunek monareczki białowąsej. Występuje na wyspie Ranongga
- S. b. nigrotectus (Hartert, 1908) – monareczka białobrzucha[5] – pierwotnie opisany jako podgatunek monareczki białowąsej, a następnie jako odrębny gatunek w rodzaju Monarcha. Występuje na wyspie Vella Lavella
- S. b. meeki (Rothschild & Hartert, 1905) – występuje na wyspach Rendova i Tetepare
Niektórzy autorzy sugerują wydzielenie podgatunków nigrotectus i ganongae do osobnego gatunku S. nigrotectus[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Z wierzchu przeważnie czarna, z czarną głową, grzbietem i piersią. Zwraca uwagę charakterystyczna biała łata na policzku i duży biały obszar na skrzydle. Spód ogona jest biały[9].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Preferuje lasy pierwotne, ale toleruje wzrost wtórny. Występuje do około 600 m n.p.m. Głos zwykle składa się z długich wibrujących gwizdów lub ostrego skrzeczenia[9].
Dieta mało znana. Żywi się głównie małymi bezkręgowcami. Zwykle żeruje samotnie, w parach lub w stadach mieszanych gatunków[10].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) monareczka archipelagowa jest klasyfikowana jako gatunek bliski zagrożenia (ang. near threatened). Trend populacyjny uznaje się za malejący z powodu wyrębu lasów, którego zasięg i intensywność wzrasta obecnie na całych Wyspach Salomona[4].
Liczebność populacji nie została określona ilościowo, ale gatunek ten wydaje się być generalnie rzadki (Dutson 2011). Jest opisywany jako stosunkowo rzadki na Kolombangara (Buckingham et al. 1995), pospolity lub dość pospolity na Nowej Georgii, rzadki na Vella Lavella i rzadki na Ranongga (del Hoyo et al. 2006)[4].
Zasięg występowania wynosi 14 800 km²[11].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Symposiachrus browni, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f D. Lepage, Kulambangra Monarch Symposiachrus browni, [w:] Avibase [online] [dostęp 2023-08-30] (ang.).
- ↑ E.J.O. Hartert, L.W. Rothschild, List of a collection of birds from Kulambangea and Florida Islands, in the Solomons group, „Novitates zoologicae : a journal of zoology in connection with the Tring Museum”, 12 (3), 1901, s. 183 (ang.).
- ↑ a b c Symposiachrus browni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 – monarki – Monarchs (wersja: 2022-08-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-31].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 332, 1999.
- ↑ IOC Bird List v2.0. 2009. [dostęp 2023-08-24]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-08-24]. (ang.).
- ↑ a b Kolombangara Monarch, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-08-28] (ang.).
- ↑ P. Clement, Kolombangara Monarch (Symposiachrus browni), version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020, DOI: 10.2173/bow.kulmon1.01 [dostęp 2023-08-29] (ang.).
- ↑ Species factsheet: Symposiachrus browni [online], BirdLife International [dostęp 2023-08-29].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania głosów. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).